________________
૧
શ્રી શ્રાદ્ધપ્રતિકમણ-વત્તિસત્રની આ ટીકાને સરલ અનુવાદ ૧૫
એ પાંચ વર્ષે આચરણમાં પાંચ અતિચારની ઘટના એ પાંચેય વર્ય આચરણને વિષે “મેં ખાતર પાવું વિગેરે કાંઈ કર્યું નહિ હેવાથી ચોરી કરી નથી, પરંતુ વેપાર આદિવડે વણિકલા જ કરી છે એ પ્રકારના અભિપ્રાયવડે વતનું સાપેક્ષપણું (ચેરીની અપેક્ષાએ વ્રતનું અખંડપણું) હોવાથી અને તેવી કલાવડે ધન લે તેમાં લેકમાં પણ તે ચોર કહેવાતો નહિ હોવાથી ” અતિચારપણું જાણવું અથવા રાજનિગ્રહ હેતુપણું વિગેરે ક પ્રકટ ચોરવીરૂપ જ ગણાય એવા તેર ત આદિ પાંચેય આચરણો, કેવલ અજાણપણે કે પ્રમાદદેષ આદિથી વતને વિષે અતિક્રમ આદિ અતિચાર લાગે તેવી રીતે થવા પામ્યા હોય તેથી અતિચારરૂપે કહેવાય છે. શ્રાવકે આ ત્રીજા વ્રના અતિચારોના પરિહારત્યાગ માટે ૧૮ પ્રકારે ચેરની ઉત્પત્તિ કહેવાય છે તે પણ વર્જવાની છે. અને તે નીચે પ્રમાણે.
ચોર ઉપજવાના ૧૮ પ્રકારે मलनं कुशलं तर्जा, गजभागोऽवलोकनम् । अमार्गदर्शन इय्या, पदभङ्गम्तथैव च ॥१॥ विश्रामः पादपतनं, चासनं गापन तथा । खण्डस्यखादनं चैव, तथाऽन्यन्नाहरानिकम् ॥२॥ ૧૫ ૧૬ ૧૭ ૧૮ વાડનુજબૂતા-ગાને જ્ઞાનપૂણ. તા. ૫ ફૂવા, મારા મનમઃ |
અર્થ૧ “મઢ, એ લે-“તારે ગભરાવું નહિ, તારી બાબત માં હુંજ * ભળીશ'ઈત્યાદિ વા.થી ચેરી સંબંધી પ્રોત્સાહન આપવું ૨ ધુરારું ' એટલે ચરો મળે ત્યારે ક્ષેમકુશળતા પૂછવી, ૩ “તf” એટલે-ચેરી કરવા મોકલવા સારૂ ચરને હાથ વિગેરેથી સંજ્ઞા કરવી, ૪ “તમન' એટલે-રાજ્યને ભેગ્ય વસ્તુ છૂપાવવી ૫ “જવાનE” એટલે ચોરી કરતા ચોરોને તેઓ ચેડી લાવશે મને લાભ થશે” એ પ્રકારની અપેક્ષા બુદ્ધિથી જેવા, ૬ “અમારા ” એટલે-ચાર જે રસ્તે ગયા હોય તે રસ્તે પુછનારને બીજે જ માર્ગ જણાવવાવડે ખરે માર્ગ જણાવ ન િ૭ “ડાવ્યા' એટલે એને સૂવા ખાટલે-ગાદલું વિગેરે સાધન આપવું, ૮ “પરમ” એટલે ચેર ગયે હોય તે માગે તેનાં પડેલાં પગલાં કેઇના જોવામાં ન આવે એ માટે ગાય ભેંસે વિગેરે ચલાવવાવડે ભાંગી નાખવા, ૯ “વિશ્રામ:' એટલે-ચોરને પિતાને ઘેર રહેવા વિગેરેની આજ્ઞા આપવી, ૧૦ ‘પાત” એટલે–ચેપને પ્રણામ આદિ કરવાવડે તેનું ગોરવ કવું, ૧૧ “ બાર' એટલે-ચેરને બેસવા આસન આપવું, ૧૨ પન્ન ' એટલે ચરને છુપાવે, ૧૩ “augણા ' એટલે ખાંડ મિશ્રિત પકવ ધાન્ય વિશેષ વિગેરે ખાઇ પદાર્થો આપવા, ૧૪ “મામાનદં” એટલે-ચારને ઉજેણી-મિજબાની આપવી, ૧૫ “ઘ” એટલે ચારને પગને થાક ઉતારવા સારૂ ઉષ્ણજલ તેલ વિગેરે આપવું, ૧૬ “કરિન' એટલે ચેરને રસોઈ પકાવવા વિગેરે માટે અગ્નિ આપ૧૭ “રા' એટલે-ચેરને ખુશ રાખવા ઠંડુ જલ આપવું અને ૧૮ “રકg” એટલે ચેરે લાવેલ ગાય, ભેંસ વિગેરેને બાંધવા સારૂ દોરડાં આપવાં. A com x , * અને *1 વોશિષ xI
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org