Lalit Vistara

SR No.: 005151
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Kanchanben Bhagwandas Mehta Mumbai
Total Pages: 764
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 21 MB

Page 568

શ્રદ્ધા આદિ “અપૂર્વકરણ' મહાસમાધિના બીજો : ઈચ્છા અને કાર્યસિદ્ધિનું રહસ્ય ૪૬૫
અર્થ:–આ શ્રદ્ધા આદિ “અપૂર્વકરણ આખ્ય મહાસમાધિના બીજે છે,–તેના પરિપાક-અતિશય થકી તેની સિદ્ધિ છે માટે એઓની પરિક્ષાચના તે કુતર્ક પ્રભાવ (કતજન્ય)મિથ્યા વિકલ્પોના પહથી (દૂર થવાથી) શ્રવણ-પાઠ પ્રતિપત્તિ-ઇચ્છા-પ્રવૃત્તિ આદિરૂપ છે. આને (પરિપાચના) અતિશય તે તથા પ્રકારે ય-સિદ્ધિ લક્ષણવાળે, પ્રધાન સ્વાર્થહેતુ, અપૂર્વકરણાવહ (અપૂર્વકરણને આણનારે) છે, એમ સ્વયં આમ પરિભાવનીય છે.
એનું ઉચ્ચારણ એમ જ ઉપધાશુદ્ધ સદનુષ્ઠાન હોય છે, અને એ દવાનું જ (આ શ્રદ્ધાદિત્યંત જ) આનો અધિકારી છે, એમ સાપનાથે છે?
વિવેચન “એમ અનંત પ્રભુતા સહતાં, અર્થે જે પ્રભુ રૂપજી; દેવચંદ્ર પ્રભુતા તે પામે, પરમાનંદ સ્વરૂપ શીતલ જિનપતિ પ્રભુતા પ્રભુની, મુજથી કહિય ન જાય.”—શ્રી દેવચંદ્રજી.
અને “આ શ્રદ્ધા આદિ અપૂર્વકરણઆખ્ય મહાસમાધિના બીજે છે. *_પતાન અજ્ઞાતિ અર્થવરાજયમreમાધિવીનાર.” આ શ્રદ્ધા, મેધા, કૃતિ, ધારણા અને
અનુપ્રેક્ષા જે કહ્યા, તે અપૂર્વકરણ નામના આઠમા ગુણસ્થાને શ્રદ્ધા આદિ પ્રાપ્ત થતી અપૂર્વકરણ” નામની મહાસમાધિના–ધર્મસંન્યાસ “અપૂર્વકરણ' સામર્થ્યગરૂપ મહા યોગભૂમિકાના બીજે છે. બીજમાંથી ફાલીમહાસમાધિના ફૂલી વૃક્ષ ફળ આપે, તેમ આ શ્રદ્ધાદિ ગબીજમાંથી ગવૃક્ષ બીજો ફાલકુલી જેમાં આત્માનું અપૂર્વ સામર્થ્ય ફુરે છે એવું આ
અપૂર્વકરણ નામનું મહાફળ આપે છે. “તwfurtતરાતત7િ:” છે. “તેના પરિપાકઅતિશય થકી તેની સિદ્ધિ છે માટે” આમ હોય છે. આ શ્રદ્ધાદિ ભાવ ઉત્તરોત્તર આત્મામાં પરિણમી પરિપકવ થતાં, તેના પરિપાક-અતિશય થકી તે અપૂર્વકરણ મહાસમાધિની સિદ્ધિ હોય છે. આમ શ્રદ્ધાદ બીજરૂપ કારમાંથી અપૂર્વકરણ ફળરૂપ કાર્યની નિષ્પત્તિ થાય છે.
અને એની પરિપાચના તે કુતર્કપ્રભવ મિથ્યા વિકલ્પના વ્યહથી શ્રવણપાઠ-પ્રતિપત્તિ-ઇચ્છા-પ્રવૃત્તિ આદિરૂપ છે.” આ શ્રદ્ધાદિની પરિપાચના-ઉત્તરોત્તર પરિપાક
પશ્ચિ–થવUપતિgત્તીપ્રદાપિ વU–ધર્મશાસ્ત્રનું સાંભળવું તે, જુદાતતસૂત્રગત પાઠ, તિત્તિ –સમ્યફ તેના અર્થની પ્રતીતિ, ફુછા–શાસ્ત્રોક્ત અનુષ્ઠાન વિષયા ચિન્તા, પ્રવૃત્તિ –તેનું અનુષ્ઠાન, –શબ્દથી વિજય, સિદ્ધિ, વિનિયોગ દેખવા. તેમાં વિજય-જધન્ય, મધ્યમ, ઉત્કૃષ્ટ પ્રયુહને અભિભવ; સિદ્ધિ-અનુય અર્થની નિષ્પત્તિ; વિનિયોગ–તેનું (સિદ્ધિનું) યથાયોગ વ્યાપારણ. તેથી તે હર્ષ ચા : સા તથા–તેઓ છે રૂપ જેનું તે તથા.