Page Text
________________
૮૫૪
વિશ્વની અસ્મિતા કુતિઓ” માં લખતાં એ કહે છે આંતરદૃષ્ટિથી કલપનાના થોમસની મૌલિકતા કેટલીક વાર સમજવામાં અતિ મુશ્કેલી કરેલા સ્વૈરવિહારમાં “સરરિઆલીઝમ-વાસ્તવવાદની કેટલીક જણાતી. પરંત કવારા પેઠે ઊડતા એમના
રીક જણાતી. પરંતુ કુવારા પેઠે ઊડતા એમના શબ્દોથી જે વિવે અંધાધુધી ફેલાવતી રીતરસમ એમણે અપનાવી નહોતી. ચ. ગ‘ચવ
ચકે ગૂંચવાઈ ગયા હતા તે પણ તેમની વિરલ શક્તિને એમાં અનિયંત્રિત સ્વયંસંચાલન પાયામાં છે. પરંતુ એ ઈન્કારી શકયા નહોતા. એમના વિચિત્ર સંગીતના તનાવ પિતાની ક૯૫ની વિહારી શકિતને સભાનપણે કડક શિસ્તથી માટે પણ બે મત નથી. એમના વિલાસી અને મોટે ભાગે દાખ છે... આ પદ્ધતિ અલંકારિક તર્કની છે, અર્થના અઢીય પ્રતીક. જન માટે
અશ્લીલ પ્રતીકે, જીવન માટે એમના ઈઝ પ્રેમ અને.. ધડામ એક પછી એક થાય છે. અનુલક્ષી તત્ત્વનું એક પ્રશ્ન એમના અતિ વિષયાસકિતના ખૂહલા અાનંદ અંગે પણ પછી બીજા પ્રશ્નનું વિતરણ નથી. ષા અને લયની તંગ
તમણે કઈ પ્રશ્ન ઉઠાવ્યા નથી. “જેમ જેમ મૃ યુની. પરિસ્થિતિની સાથે સાથે જ દાટની ઉત્તેજના વર્તાય છે. અને મ. એ. નહિ' ' . તે ને સયા વધારે પીવી. વિગતવાર અભ્યાસ પછી નહિ પણ તુરત જ વર્ષનુભવી છે.' ઊઠે છે. વિશ્વાસપૂણ ઉલ્લાસથી એ ગોજી ઉઠયા હતા.
* ઇ કન્ટી રહી છે? યા નિદ્રા માં થોમસનાં કાવ્યો કેવળ જિરાડ મેનલે હેપન્કીસમાં જ સંશોધનવૃત્તિની આવી. અંધકારમાંથી કાંઈક પ્રકાશ અનુભવવાના પિતાની વ્યક્તિગત ભરચક ભાવના જોવા મળે છે. અને અર્વાચીન સાહિત્યમાં સંઘર્ષની નોંધ છે.... “ એ નિદાનને પુનઃ સ ઠરાવ કયાંય પણું ઓટલે ઉલ્લાસ ને આટલી ગમીર નજરે છે. અંધકારમાંથી વિમુક્ત થવું એટલે નિર્મળ થવું : અંધ પડતાં નથી. થેમસ જન્મનાં દર્દો અને મૃત્યુની છાયાનું કારને ઘકેલી કાઢવા એટલે નિર્મળ બનાવવું” થોમસ નિતાત આક્રમણ સહે છે. બાઈબલ અંગેની એમની વિચિત્ર ઓડીનના હેતુપૂર્વક વિરોધી હતા એવું મંતવ્ય ધરાવનારને પુનતિ , ફ્રોઈડને એમનો અભ્યાસ, પૌરાણિક કથાવાર્તા પણ સીધે જવાબ છે. ઓડીનના પૂર્વ નિર્ધારિત બુદ્ધિવાદના
એને અને મને વૈજ્ઞાનિક દર્દીના વિજ્ઞાનનો સંભાર વગેરેમાં વિરોધમાં થેમસ કેવળ કોલાહલભર્યા ભાવનાવાદમાં ખોવાઈ એમની બિનરૂઢિચુસ્ત તાલીમનાં એંધાણ વરતાય છે. પરંતુ ગયા છે, એને પણ જવાબ છે. ઊલટું થોમસ પોતાના એમનો નૈસગિક વિભવ દબાવી શકાતું નથી. અહંભાવને તમામ તારિક શક્તિઓ સાથે સરખાવતા રહ્યા છે: “મારું વિશ્વ દૂધના પ્રવાહમાં દેવાયું છે.” અને “અંડર મિલક વુડ” થોમસની છેલ્લી કૃતિ છે. આ “પૃથ્વી તથા આકાશ એક હવાઈ ગિરિશંગ છે ! નિદ્રાના કાવ્યો અસલ બ્રિટિશ બ્રોડકાસ્ટિંગ કંપનીએ તૈયાર કરાવેલાં. પ્રદ બિંદુમાં હે મારા ઉભવનાં શમણાં જોયાં છે.” ઈ.સ. ૧૯૫૬માં મે મહિનામાં એ યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સમાં
તારલાને અગ્નિ ચાં પતું પ્રથમ દશ્ય દુ:ખભરી રીતે ચકાસવામાં આવ્યાં : બે ભાગ તે કવિ એ પિતે જ વાંચેલા.. નિહાળ્યું છે.”
પછી અવસાન પહેલાં જ એને વિસ્તારી સંપૂર્ણ બનાવવામાં
આવેલ છે. આ કારનાટક નથી, પરંતુ લોકેનાં ઊર્મિગીતનીલવણી દાંડીના કે જેમાંથી ફૂલડાં ખીલેઃ
ને જલસો છે. એની વાણી શુદ્ધ ધ્યાનથી મરડાતી ઘણાએ જોમ મહાર નીલ યૌવનને પૂરી તાકાત દે,
જનક રાસ સુધી વિસ્તરે છે. પઢથી પરોઢ સુધી સતત જે જેમ વૃક્ષને સમૂળાં ભમ્મસાત્ કરી શકે ?
ચોવીસ કલાક વસંતના પૂર્ણ વર્તારમાં ઘૂમતાં પાત્રોનાં એ જેમ મા પણ વિનાશક જેમ બનતું જાય છે,
દિલમાં પિતાની જ જીવનની અછરતી ને ગંભીર ક્ષણોની વાંકા વળેલ ગુલાબને હું કાંઈ કહી શકતા નથી,
યાદ અપાવી જાય છે. તે સિવાય એમને બીજા કશાને ય એ જ ઠંડા જવર થકી મુજ યૌવનેય હિલાય છે.”
ખ્યાલ હેતે નથી, ભય, અછરતી કામનાઓ અને બરછટ ધ પિોએટ્રી ઓફ ડીલન મસ” નામના પિતાના કામવાસના રથ સાથે રમૂજી ટુચકાઓ વહાવાય છે. મદિરાગ્રંથમાં એડર એલ્સન કહે છે: એમના પવિન્યાસ અપકવ પાન ને શમણુનો અછત હેવાલ બંધુભાવના વિસ્તારે વાચકો માટે ઘણા જ ખાડાખયાવાળા છે, તે જાણે ચૌદમી છે. દરિયા કિનારાના જે ગામમાં થોમસ રહેતા હતા અને. સદીના કેઈ વેશ રહસ્યમય કવિઓમાંના એક ન હોય જેનાં અપાર્થિવ જાદુથી એમણે પુનર્સર્જન કર્યું અને તેને એવી રીતે એ લખે છે: એમના પિતાના પ્રશંસકોને પણ પલટી નાખ્યું :
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005147 |
| Book Title | Vishwani Asmita Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1316 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 59 MB |