Vishwani Asmita Part 02

SR No.: 005147
Original Sutra Author: N/A
Author: Nandlal B Devluk
Publisher: Yogesh Advertising Service Bhavnagar
Publication Year: 1981
Total Pages: 1316
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 59 MB

Page 655

638 વિશ્વની અસ્મિતા lietti A ગોકી છે. રશિયન સાહિત્ય દ્વારા આખા રશિયાનો હવે પ્રસિદ્ધ થવા લાગ્યાં અને એક નવો જ ઉજાસ કાયાપલટ કરવામાં આ બન્ને લેખકોને ફાળો હોવાનું સાહિત્યક્ષેત્રે ફેલાયો. આ સમયના બે નોંધપાત્ર કવિઓ મનાય છે. અને તે પછી નવયુગ શરૂ થયે. આ સમયની તે યુરોપીય કલાને ચાહક એવતુશેન્ક અને શુદ્ધ કાવ્યજાણીતી કવિત્રિપુટી તે શ્લોક, એસેનિન અને માયકચ્છી કલાને ઉદ્દગાતા કવિ વૈઝનેસેસ્કી. આ બન્ને કવિઓએ છે. બ્લેક દ્વારા પ્રતીકવાદી કવિતાની શરૂઆત થઈ, તેના યુવાન પેઢીને ઉત્તજી મૂકે એવા સાહિત્યનું સર્જન કર્યું પ્રેમગીતો રશિયન યૌવનને હૈયે વસ્યાં. તે કાતિને કવિ અને રશિયા ઉપરાંત બહારની દુનિયાના પ્રકાશને પણ લેખાય. એસેનિન ગ્રામરાજ્યનું સ્વપ્ન જ કરતે આદર્શ આમંત્રણ આપી પોતાની ક્ષિતિજ વિસ્તારી. રશિયાની કવિ છે. તેણે ખેતરોમાં ખીલતી સવાર અને પડતી રાજકીય સ્થિતિ હજુ પણ કંઈ સારી ન હતી, એક યા સાંજનાં રહસ્યમય મિત્રો પિતાની કવિતામાં આપ્યાં અને બીજી છાવણીમાં લગભગ બધાને પ્રતિબદ્ધ રહેવું પડતું માયકાઊી આવી રહેલા “સેવિયેત સાહિત્ય”નો પિતા હતું અને “વન ડે ઈન ધ લાઈફ ઓફ ઈવાન દેનિગણાય છે. માયકોકીએ કહ્યું : “કશુંય નથી મારો વિચ” નામની પિતાની લઘુ નોવેલ લઈને એલેકદેહ, સિવાય કે સર્વાગે ધબકતું હદય” ઝાન્ડર સેલ્જનિત્સિનને પ્રવેશ થયો. ચારે બાજુ ખળ ભળાટ મચી ગયો અને રાજસત્તાએ લેખકની નીડરતાને આ સર્વાગે ધબકતું હદય લઈને મહાન સોવિયેત પડકારી. સેઝેનિસિનને રશિયા છોડવું પડ્યું, પરંતુ કવિ પાસ્તરનાક આવ્યા. “ડો. ઝિવાગો” નામની તેની માત્ર બે જ દિવસમાં જેની એક લાખ નકલ ખપી ગઈ નવલકથાને નોબેલ પારિતોષિક એનાયત થયું અને સમગ્ર તે વન ડે' રશિયામાં હજુ પૂરો થયો નથી! આજે વિશ્વમાં ખળભળાટ મચી ગયે! રશિયાની આંતરિક પણ રશિયન સાહિત્યને પ્રગટ થવા માટે સંપૂર્ણ મુક્ત સ્થિતિને નિરપત અને સ્વતંત્રતાનું મુક્ત હવા ઝંખતું વાતાવરણ નથી પરંતુ એની પ્રક્રિયા ગર્ભમાં ઉછરી સાહિત્ય સર્જાવા માંડયું. માત્ર અઢાર જ વર્ષની ઉંમરે રહેલા શિશ જેવી છે. જે દેશે ક્રમાં ક્રર માણસેને પિતાની વાર્તાઓમાં આંતર-વિગ્રહની ભયાનકતા નિરુપતા જન્મ આપ્યો તે દેશ જ આવતી કાલે મહાન અને શિલાવ આવ્યા અને રશિયન સંસ્કૃતિ ક્રાન્તિની ઉદાર ચરિત માણસની ભેટ જગતને ધરશે. રશિયા હવે પરાકાષ્ટાએ પહોંચી. ૧૯૨૧માં સામ્યવાદીઓને વિજય પછીના જગતનું પથદર્શક હશે. થયો અને તત્કાળ પૂરતી આંતરિક સ્થિતિ થાળે પડી, શાલેખોવ સ્તાલિન તરફી બન્યા, સાહિત્યમાં પણ આફ્રિકન સાહિત્ય બંધિયાર વાતાવરણ શરૂ થયું. લગભગ બધા જ સાહિત્ય- “અંધારિયા ખંડ” તરીકે જાણીતા આફ્રિકા ભાષા કારે સામ્યવાદી નેજા નીચે ચૂપ બન્યા, અપવાદ તરીકે અને સંસ્કૃતિની દૃષ્ટિએ ઘણે પ્રાચીન છે. હાલ જે છેલ્લી નવલકથાકાર પાસ્તરનાક અને કવિયિત્રી માતેવા શોધખોળ થઈ રહી છે તે મુજબ આફ્રિકાની શ્યામ સ્વસ્થ રહ્યાં. ૧૫૩માં સ્તાલિનનું મૃત્યુ થયું અને સંસ્કૃતિ એના પ્રાચીનકાળમાં ઘણી આગળ વધેલી હતી. લગભગ કેદી અવસ્થામાં જીવતા સાહિત્યકારો મુક્ત થયા. વિશિષ્ટ ભૌગોલિક પરિસ્થિતિ અને આબોહવાને કારણે “ધ થો” નામની– પિતાની નવલકથામાં તેના લેખક કંઈક જુદી જાતનો માનવ વહેવાર આફ્રિકામાં છે; પરંતુ ઈહરેનબર્ગ સ્તાલિન યુગને પ્રતીકાત્મક રીતે નિરૂપે છે એને એની પોતાની અલગ એવી સંસ્કૃતિની જરૂર છે. અને ખેલાઈ ગયેલાં બે બે યુદ્ધથી રશિયન પ્રજાએ શું આફ્રિકા પ્રમાણમાં ઘણો મોટો ખંડ અને વિવિધ જાતની શું ગુમાવ્યું તેની દર્દનાક કથા આપે છે. બરફ પીગળ- અનેક ભાષાઓનું ત્યાં અસ્તિત્વ. વળી ગાઢ જંગલ અને વાની ક્રિયાને રશિયન ભાષામાં "" કહે છે, ઈહરેન- દુર દુરના વસવાટને કારણે બહુ પ્રકાશમાં નહિ આવેલી બગે જણાવ્યું કે સ્તાલિનના મૃત્યુથી રશિયામાં જામેલો સંસ્કૃતિને કારણે આજ સુધી તેને સંસ્કૃતિ વિહીન ખંડ બરફ પીગળી રહ્યો છે ! “ધ થો' બહાર પડતાં જ ગણવામાં આવેલ છે. લગભગ બધા જ સુધરેલા દેશની સ્તાલિન તરફી સાહિત્યકારોએ તેની ઉપર આકરા પ્રહારે આ મર્યાદા છે કે તેનો વહેવાર " અંગ્રેજી” મારફત જ કરવા માંડયાઃ પરત ઝડપથી પરિવર્તન પામી રહેલી ચાલે છે. જે દેશની પ્રજા અંગ્રેજી ન જાણતી હોય કે સામાજિક સ્થિતિએ સૌને બીજી રીતે સ્તબ્ધ કરી દીધા જેનું સાહિત્ય અંગ્રેજીમાં ન લખાયું હોય તેને પછાત . સ્તાલિનયુગ દરમિયાન ગુપ્ત રીતે લખાયેલાં પુસ્તક માનવામાં આવે છે. આફ્રિકન સાહિત્ય વિશે પણ આમ જ Jain Education Intemational