Page Text
________________
૪૧૮
વિશ્વની અસ્મિતા
માટે મને રાધ માટે સંસારમાં પ્રવૃત્ત રાખી, નહીંતર ડોકટરની ડિગ્રી મેળવી હતી. તેમનું ક્ષેત્ર વિજ્ઞાન અને તેમના દેહવિલય બાદ મારા માટે જીવવું શું શક્ય પરિશ્રમ સુધી મર્યાદિત ન રહેતાં તેમણે પૂવીય સભ્યતા હોત?”
અને સંસ્કૃતિનો અભ્યાસ પણ કરેલ. આમ સરોજિનીની શ્રી માએ અંતિમ યાત્રાના પાંચ દિવસ આગળ બુદ્ધિ પ્રતિભા વારસાગત હતી. તેનાં માતુશ્રી વરદસુંદરીએક રડતી ભક્ત સ્ત્રીને જે સંદેશો આપ્યો તે જાણે સમગ્ર
દેવી પણ વિદુષી હતાં. તેમણે બંગાળી ભાષામાં સરસ માનવ જાત માટે સંદેશો હોય તેમ જણાય છે.
ગીતો લખ્યાં છે. સરોજિની નાયડૂ તથા તેમના ભાઈ -“મારે તમને કંઈક કહેવું છે. જે તમારે માનસિક
હરીન્દ્રનાથ ચટ્ટોપાધ્યાય બંને સાહિત્યકારો મહાન કવિ શાંતિ જોઈતી હોય તો બીજાના દોષ તરક ન જાઓ. છે. તેમના પિતાની ઈચ્છા વિજ્ઞાનનાં રહસ્ય જાણવાની તમારા પિતાના દેષ જીઓ. આખી દુનિયાને તમારી રહેતી - તેવી જ ભાવના સરોજિનીના હૃદયમાં સૌદર્યોબનાવતાં શીખે. બેટા ! કેઈ અજાણ્યું નથી. આખી પાસના પ્રત્યે રહેતી, દનિયા તમારી પોતાની છે.” જીવનમાં સુખી થવા ઈચ્છ- ( ૧૨ વર્ષની વયે તેઓએ એસ. એસ. સીની પરીક્ષા નાર કોઈ પણ માનવ માટે આ સંદેશો પથ પ્રદર્શક પાસ કરી. ૧૩ વર્ષની વયે બીજગણિતમાં ગતાગમ ન બની રહે છે.
પડતાં “ઝીલની રાણી” નામની કવિતા લખી. એ કવિ૨૧ જુલાઈ ૧૯૨૦ના દિવસે શ્રી માએ પિતાનું તામાં ૧૩૦૦ પંક્તિ છે. આ જ સમયે એક નાટક “મહેર નશ્વર શરીર છોડી દીધું. બેલુર મઠમાં તેમનાં હજારો મુનિ'ની રચના કરી. ૧૬ વર્ષની ઉંમરે તેમને રાજય સંતાને એ અશભરી આંખે એમનાં પ્રેરણાદાત્રી, વાત્સલ્ય- તરફથી શિષ્યવૃત્તિ મળતાં ઇંગ્લેન્ડ ગયાં. ત્યાં ત્રણ વર્ષ મયી, જગજનની માને અંતિમ વિદાય આપી. રહી અભ્યાસ કર્યો. ત્યાં તેમને કિંગ્સ કેલેજમાં બે વિદ્વાનો એલર મઠમાં શ્રી માની સ્મૃતિ રૂપે મંદિર બાંધવામાં એડમન્ડ ગેસે અને આર્થર સાઈમન સાથે સારો એવો આવ્યું છે. એમના નિવાસસ્થાન જયરામવાટીમાં પણ મંદિર પરિચય થયો. તેના કારણે જ તેના અંતરની કવિતાને બાંધવામાં આવ્યું છે, જેના દર્શનાર્થે અંસખ્ય યાત્રાળુઓ વિકાસ થયો. ત્યાર બાદ સ્વાથ્ય સુધારા માટે ઇટલી આવે છે. અને શ્રી રામકશુ દેવના આધ્યાત્મિક સહ. ગયા. ત્યાં પણ પ્રાકૃતિક સૌંદર્ય અને પ્રકાશથી પૂર્ણ ધર્મચારિણીની અદભુત જીવનકથામાં અભિભૂત બની પાછા તેવા કલાકાર ડાંટે, વર્જિલ, રાફેલ, માઈકેલ વગેરેની જન્મજાય છે.
ભૂમિએ જેટલાં પ્રભાવિત કર્યા તેટલી જ મધુરતા અને સરોજિની નાયડુ
કરુણાએ તેમની કવિતામાં પ્રવેશ કર્યો. ઈટલીમાં તેમની
તબિયત સુધરી નહીં. આમ ઈ.સ. ૧૯૧૮માં ભારત ભારત વર્ષની મહિલા-રત્નોમાં શ્રીમતી સરોજિની આવી ગયાં. નાયડૂનું સર્વોચ્ચ સ્થાન છે. કેવળ ભારતવર્ષમાં જ નહીં પરંતુ વિશ્વમાં પણ તેમનું નામ પ્રસિદ્ધ છે. ભારતમાં ભારત આવી સર્વ પ્રથમ નાતજાતની ભાવનાનું ખંડન નારી આંદોલન, નારી અધિકાર અને નારી સ્વાતંત્ર્યના કર્યું. નિઝામ સરકારના પ્રધાન ચિકિત્સક ડૉ. એમ. સમર્થક હતાં તેઓ પિતાના કર્તવ્ય પ્રત્યે સંપૂર્ણ સજાગ ગોવિન્દરાજસૂ નાયડૂ સાથે લગ્ન કર્યા. તે સમયમાં આવું હતાં. ભારતીય નારીને પડદા પાછળથી બહાર લાવવાનું આતરજ્ઞાતીય લગ્નનું સાહસ ૫
આંતરજ્ઞાતીય લગ્નનું સાહસ ખરેખર અભિનંદનીય જ ભગીરથ કાર્ય કરવાનું શ્રેય પણ તેમને ફાળે જાય છે.
ગણાય. લગ્ન પછી તેની કવિતાનો પ્રવાહ ચાલુ જ રહ્યો.
પત્ની અને માતાનું પદ મેળવ્યા પછી પણ નારી જાગરણ સરોજિની નાયડુનો જન્મ હૈદ્રાબાદમાં ૧૩ ફેબ્રુઆરી ૧૮૭લ્માં બ્રાહ્મણ પરિવારમાં થયું હતું. તેમના પિતાશ્રી
આંદોલન ચાલુ જ રાખ્યું. તેમનું વૈવાહિક જીવન સુખી
સફળ રહ્યું. અઘરનાથ ચટ્ટોપાધ્યાય નિઝામ કોલેજના સંસ્થાપક હતા. તેમણે પિતાનું જીવન શિક્ષાના પ્રસાર તથા પ્રચા- જેમ શ્રી નહેરના જન્મદિને બાળદિન મનાવાય છે સાથે વિતાવ્યું હતું. તેઓ વૈજ્ઞાનિક હોવા છતાં અન્ય તેમ વીસમી સદીની મહિલાઓમાં સરેજિની નાયડૂની વિષયોમાં પણ વિદ્વાન હતા. તેઓ આચાર્ય હતા. પિતાના લોકપ્રિયતા અને પ્રેરક વ્યક્તિત્વને લક્ષમાં લઈને ૧૩. બાહુબળે ધન કમાતા હતા. તેઓએ વિજ્ઞાનાચાર્ય – ફેબ્રુઆરીએ “મહિલા દિવસ” તરીકે મનાવાય છે.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005147 |
| Book Title | Vishwani Asmita Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1316 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 59 MB |