Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 02

SR No.: 005136
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Abhinav Shrut Prakashan
Publication Year: 1987
Total Pages: 200
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Grammar
File Size: 17 MB

Page 39

ચાર પ્રકરણ પરતન્ત્રોને પ્રત્યેાજે છે તે કર્તા” નામના કારક કહેવાય છે.
[શ્લોકના સ ંક્ષિપ્ત અર્થ :- આર્ભાયેલી ગમેતે પ્રવૃતિના આદિથી અંત ભાગ સુધી ક્રિયાની નિષ્પતિ એટલે ક્રિયા સિધ્ધિ. આ ક્રિયા સિધ્ધિમાં પ્રધાન હોય તેનુ નામ કર્તા અને આવી નિષ્પતિમાં સાધકરૂપ હાય તથા ક્રિયા કરનાર તરીકે સ્વતન્ત્ર હોય તે કર્યાં કારક કહેવાય.]
-
0 ચૈત્રનવૃતમ્ – એત્ર વડે કરાયા (ઘડા) અહી ક્રિયા કરવામાં ચૈત્ર સ્વતન્ત્રછે. ક્રિયામાં ફેરફાર તેને આધીન છે. (કર્તી ત્રીજી વિભકિત હેતુ હતુ .. .ને ર/૨/૪૪ થી થઇ છે) 0 चैत्रः कटं करोति ચૈત્ર સાડી કરેછે. વિભકિત દ્વારા કર્યાં ઉકત થવાથી પ્રથમા થઇ 0 (ક`) ઘટ: નિયતે અહી તેિ આખ્યાત દ્વારા ઘટ રૂપ ઉકત છે તેથી વટ ને પ્રથમા થઇ 0 કરણ :- જ્ઞાનીય વૃક્ – (સ્વાતિ અનેન) 0 સપ્રદાન :- ટ્રીય મુનિ (ટીયતે સૌ) અપાદાન :- માનજ: વ્યાઘ્ર: (વિમેતિ ગમાનું ) 0 અધિકરણ :– ગુજધાની સ્થાઢી (પીયન્તે અસ્થામ્) મૈં વિશેષ – 0 સ્વ=આત્મા, તન્ત્રપ્રધાન જેના
વ્યાપાર કાલમાં આત્મા પ્રધન છે તે સ્વતન્ત્ર.
[364] (૧૮) સાધતાં
મ ૨/૨/૪
* વૃતિ :- યિાવેના વ્યવધાનેન વિક્ષિતં ત્રિયા સિદ્ઘૌ प्रकृष्टेोपकारकं करणं स्यात् । दानेन लमते भोगम् ।
Æ વૃર્ત્ય :- ક્રિયાન્તરના અકશનથી વિવક્ષિત ક્રિયાની સિધ્ધિમાં પ્રકૃષ્ટ ઉપકારક ની કરણ સંજ્ઞા થાય. [સિધ્ધહેમ નૃત્ય :– જેના વ્યાપારથી અનન્તર ક્રિયાની સિાંધ્ધની વિક્ષા કાય તે સાધકતમ કહેવાય છે. – ક્રિયા કરવામાં જે વધુમાં વધુ સહાયક તે ‘કરણ' સમજવુ રુનેન સમતે મેળમ્ – દાન વડે ભાગને મેળવેછે અહી ભાગ પ્રાપ્તિની ક્રિયામાં દાન પ્રકૃષ્ટ
.
*
. . .
.
...
પ્રથમા :- રક્તાર્યાનામ પ્રયાગ : ન્યાસ ૨૮, પૃ. ૨૬
ઉપકારક છે માટે તૃતીયા થઈ.
વિશેષ :– 0 ટ્રાનેન મતે મોનૂ અહી દાનને વ્યાપાર તે પુણ્યમ ધ માટે કરણસ જ્ઞા થઈ અન્યથા હેતુ થને પ્રથમા આવત. સાધક :- ક્રિયાની સિધ્ધિમાં જેનું તૃત્ત્વ હેય તે સાધન :- ફ્ળાની સિધ્ધિમાં ઉપકારક હૈ.ય તે સાધન સાધકતમ : = કર = પ્રકૃષ્ટ ઉપકારક કારક/સાધન [369] તૃતીયા અંગેના વિદ્યા
– (૧૯) હેતુક્ત ગેલ્થસ્તૃત સળે ર/૨/૪૪ *સૂત્રપૃથ हेतु कतृ करण इत्यम्भूत लक्षणे * વૃત્તિ ઃ- ક્ષુ ચતુપુ" તૃતીયા સ્થાત્ । તંત્ર પ
साधन योग्यो हेतुः । दानेन लभते भोगान् । धनेन कुलम् चैत्रेण कृतम् । दात्रेण लुनाति । कञ्चित्प्रकार मापन्नस्य चिह्न इत्थम्मूत लक्षणं । कमण्डलुना छात्रं लक्षयेः, कमण्डलुना छात्रमद्राक्षीत्
૨૩
5 નૃત્ય :- હેતુ ઋતુ (કર્તા) કરણ ઇથ ભૂત (વિશેષ) લક્ષણના અર્થમાં વતા નામને તૃતીયા થાય છે.
|
હેતુ એટલે - ફળની સિધ્ધિમાં જેની ચાગ્યતા હાય તે જેમકે :–
હેતુ :-- ધનેન કુરુમૂ ધન વડે કુળ (છે) ધન કુળની પ્રાસધ્ધિમાં હેતુરૂપ છે. કર્તા :- કોંગ્રેળ છમૂ ચૈત્ર વડે કરાયુ (બ્રેકયુ") કરણ :- રાત્રે જુનfત - દાંત-ડા વડે કાપેછે. 0 કોઇ પ્રકારનું માપન-ચિહ્ન કે વિશેષતાના નિશાનનુ સૂચક તે થભૂત જાળ કહેવાય મછુના છાત્ર હવે
0 વમન્ડજીના છાત્રમદ્રાણીન-શુ વિદ્યાર્થીને કમ તુલ સાથે તે જોયા ! –અહી મળ્યુ શબ્દ વિદ્યાર્થી ની નિશાની રૂપે છે.
*
-
અનુવ્રુત્તિ :- બિલ્લી તૃતીયા ૨/૨/૪૩ થી તૃતીયા વિશેષ :- 0 હેતુ ળસિધ્ધિ યોગ્ય પદાર્થ =િક્રિયાકારક, જળ, કાય*સાધનમાં પ્રકૃષ્ટ ઉપકારક - 0 ફ્ળભૂત રુક્ષળ કેમ યુ ?
વૃક્ષ પ્રતિ વિદ્યોતનમ્ લક્ષ્ય નિર્દેશ છે લક્ષણુ નથી.
[360]