________________
૨૨
અભિનવ લઘુપ્રક્રિયા 0 ઉપપદ વિભકિત થી દ્વિતીયા વિધાન થયુ છે. | ક વૃત્યર્થ :- (ક્રિયાના ફળની સિદ્ધિ 0 વિઘાન્તિઃ ૭/૪/૧૧૩ વરિભાષા થી તદન્ત જાણવું જણાત છને કાળ અને અવવાચી ગૌણ નામ | સર્વસ્તજૂ *1
તૃતીયા વિભક્તિ થાય છે) માનાવરચવામથીતમ્ 0 અન્ય ઉપહરણ :
મહિનામાં આવશ્યક ભયે (અને આવડયું ૩મતઃ પ્રાણં વનનિ – ગામની ચારેબાજુ વન છે એ અર્થ) રતઃ વનાની - ગામની ચારેબાજુ વન છે. 0 થ્વિ એમ કેમ કહ્યું ? [૩૮]
मासम् अधीतः नतु आचारः अनेन गृहीतः
મહીના સુધી આચાર શાસ્ત્ર ભણશે પણ આવ(૧૫) શ્રાધ્યાત રરાજર
ડયું નહીં માટે દ્વિતીયા થઈ * સૂત્રપૃથ0 – – અવનઃ વ્યતી
* અનુગ્રતિ :- રાવનાર/ર/કર ત્રિવન * :- frT નૈ"ત્ત માનવીને || क्रोशं गिरिः ।
F વિશેષ :- 0 અવાચી નું ઉદાહરણ 5 ક વૃત્યર્થ - થcલ-નિરંતરતા અથવા ! દોશેન મમધીતમ્ – પ્રવાસ કરતા એક ગાઉ સુધી લાગલગાટ પણું એ અર્થને સૂચવતાં કાલવાચી | પ્રામૃતનું અધ્યયન કર્યું
અને અશ્વ (માગ) વાચી ગૌણ નામને દ્વિતીયા !0 પતિ – નિરંતર અર્થ અહીં પણ લે. વિભક્તિ થાય.
तृतीया - टा - भ्यासू - भिस् प्रत्यय મસિંગતે-મહિના સુધી સતત અભ્યાસ કરે છે ! 0 * અવની ને ૨/૨/૪૨ ને આપવાદ છે શંજલિ – એક ગાઉ સુધી પહાડ આવે છે,
[૩૮૪ ] * અનુવૃતિ:- સમાનિ ત્રિા ૨/૨/૩૩
(૧૭) તન્ન: હા ૨/૨ था द्वितीया
વૃત :- ત્રિજ્યા દિથી પ્રજ્ઞા : R ઋ ક્ષતિ | ક વિશેષ :- 0 વાલિ કેમ શું ?
તથાદઃ -
निष्पत्ति मात्रे कतृत्त्वं सर्वौवास्ति कारके । માલ મારા દહેંચાધના. મહિનામાં બે દિવસ ગોળ ધાણ વહેચાય છે. – બે દિવસની નિરંતરતા છે માટે
व्यापारभेदापेक्षायां करणत्वादि सम्भवः ।।
फलार्थी यः स्वतन्त्रः सन्फलाथारभते क्रियाम् । દયમ થયું. પણ માસ ને દ્વિતીયા ન થઈ*
नियोक्ता परतन्त्राणां स कर्ता नाम कारकम् । 0 વાત્રાધ્ધના કેમ કહ્યું ? થાક્યાં પ્રતિ – રાંધવાની ક્રિયા
चैत्रेणकृम् । यतः चैत्र: कटं करोतीत्यादौ उक्तत्वात् , 0 વ્યાતિ એટલે આ સબ્ધિ દ્રવ્ય સાથે ગુણ ક્રિયારૂપ
आख्यात् कृत् प्रत्ययेनेाक्ते हि सर्वत्र कारके प्रथमा ।
વથા ધટ: બિતે વ્યં નૂકૂ 1 ટની મુતિઃ | સમગ્ર પણે જે સબંધ તે 0 આ સૂત્ર વિક ઉષ્ઠા-તમી ને બાધક છે.
भयानको व्याघ्रः । गुडधानी स्थालि ।।
પર નૃત્યર્થ – ક્રિયાની સિદ્ધિમાં પિતે ૩૮૩]
પ્રધાન (મુખ્ય) હોય તેનું નામ કર્તા છે. (૧૬) દિગૌ તૃતીયા ૨૨/૪૩
કાર્થ :- સર્વ (દેશ-કાળ-ક્ષેત્રમાં) ફળની * વૃત્તિ :- માનવરથમવતHI સિદ્ભાવિતિ વિમ ? | સિધિમાં કારકનું કતૃવ છે (પણ) વ્યાપાર मासमधीतोनत्वाचारोऽनेन गृहितः ।।
(ક્રિયા) ભેદની અપેક્ષાએ કરણ વગેરે (સંપ્ર૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦
1 દાન-અપાદાન અધિકરણ વગેરે ના ભેદોને
| * વિરોuળકન્તઃ – બૃહદવૃતિ શબ્દ ન્યાસ પૃ. ૧૧૬ | સંભવ છે. ફળનો ઇછુક જે સ્વતંત્ર રહીને “2 ચાપવવાવિવાયાં વનદ્રિવારિતુ સરૂ નામ | ફળને માટે ક્રિયાનો આરંભ કરે છે. અને અન્ય .5 धिकरणत्व विवक्षायां वा तौव पष्ठी सप्तम्पौ इति માસ મા–સ્વાઇન રત્નાકર પૂ. ૬૨.
* દિતીવાન અપવાદ - લઘુરિત અવસૂરિ પૃ. ૧૯૨
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org