Page Text
________________
સ્વરાંત સ્ત્રીલિંગ
सप्तमी ५. निशा+सुनिश्+सु नि+सु (घुटस्तृतीयः थी जू) निचू+सु (अघोषेप्रथमोऽशिटः) निचू+छु (प्रथमादधुटि) निच्छु-थयु. नासिका विरपे नस् आदेश (शसू ) - नासिकाः पक्षे नसः (भ्याम् ) नासिकाभ्यामू पक्षे नाभ्याम् नसू + झ्याम् (नरु + भृयाम् = (सारु:) =न+उ+भ्याम् (घोषवति) नाभ्याम् )
[१७१] (७) सर्वादेडरपूर्वा: १/४/१८ * सूत्रथ :- सर्वादेः डस् पर्वा: * वृत्ति :- सर्वादेराबन्तस्य ङितां यै यासू यास् यामा डस्पूर्वाः स्युः सर्वस्यै । सर्वस्याः र सर्वस्याम् (शेष गङ्गावत् )
म त्यथ :- साहिता आबू (आ) मन्तणनामा ङित् प्रत्ययामा (ङ-ङसि -डस् -ङि) अनुमे यै-यासू-यासू-चाम् । डस् पूव थाय छे. [ऊन डस्यै. उसिन। डस्यास् ङस् ने। उस्यास् मने ङि ने। उस्याम् ] (1) ङ (४ -2 ) सर्वाङि =सर्वा+डस्यै सन् +अस्यै-सर्वस्यै (२) ङसि डस् (५/६-.) सर्वा + ङसि/उस =सर्वा+ डस्यासू = सम् + अस्यासू + सर्व स्याः (3) ङि (७-.) सर्वा+ङि-सर्वा+डस्याम् = सम् + अस्याम् = सर्व स्याम् [माडीन। ३१॥ गङगा मेवा थाय छ, म सर्वा सर्वे सर्वा:] * अनुवृत्ति:-आपाङितांयेयास्थास्थाम् १/४/१७
ॐ विशेष :- आव् सधि विज्ञानथा બહુવીહિ સમાસમાં આ સૂત્ર પ્રાપ્ત ન થાય. જેમકે प्रियसवायै दक्षिण – पूर्वाय – दक्षिणस्याश्च पूर्व स्याश्च यदन्तराल' तस्यै ने भधा२५ सभास खोय तो दक्षिण पूर्वस्यै २४ श. दक्षिणा चासौ पूर्वा च. 0 *तीय भां विपे ङित् आर्य थाय छे, तेथा द्वितीयस्यै-द्वितीयाग सेवा मे ३॥ यशे ०० ० ० ० ० ० ० ० ० ० ० ० ० ० ० *तीय :- मृत्ति सधुन्यास युत पृ. ४९
(तीय डितकार्य वा). 0? सर्वादि भ यूं? ने अनु' नाम सर्वा हाय तो सर्वासै ३५ थाय सर्वस्मै न थाय.
[१२७] (८) जराया जरस्वा २/1/3 ★ सूत्रथ:- जराया: जरस् वा * वृत्ति: स्वसम्बन्धिन्यसम्बधिनि वा स्वरादौ र यादौ । जरसौ, जरे जरसः, जराः। जरसा, जराया।
इकारान्तो बुद्धिशब्दः । स च प्रायो मुनिवत् । बुद्धीः । बुद्धी। बुद्धयः । हे बुद्ध । बुद्धिम् । बुद्धी । बुद्धीः । बुद्ध या ।
वृत्त्यथ :- स्वसम्मनित गन्य સમ્બધિ 31 શબ્દને સ્વાદ સ્થાદિ પ્રત્યય લાગતા કરવા આદેશ વિકટ થાય છે. -(जरा)= वृद्धावस्था ) (ओ) -जरा + औ=जरे (टौस्येत् १/४/१८ थी ए) ५ जरस औ-जरसौ (अस) जरा+असू-जरा: ५ जरस+असू-जरस: (टा) जरा+टा-जरे+आ (टोस्येत् 1४/१८ थी ए)= जर+आ (एदेतोयाय १/५/२3) = जरया ★ अनुवृत्ति :- (१) ऋतार:स्वरेऽनि २/१/२ थी स्वरे. (२) त्रिचतुरस्तिस्चत स्यादौ २/१/१ थी स्यादौ
विशेष :-0 ? स्वरे उभ यु ? जरा+भ्याम् जराभ्याम् - नाहि प्रत्यय छ भाट जरसु विहन थाय. 0? स्यादि हेभ यु ? जरा+अग्रम्ज राग्रम् (सन्धि छे). 0? स्वसम्बन्धि-अन्यसम्बन्धि भयु? अतिजरसौ पक्षे अतिजरौ अतिजरस: पक्षे अतिजरा: એમ કરા ને ઝરમ્ વિક૯પ થઈ શકો –નપુંસકલિંગે ५१ अतिजरसम्रा पक्षे अतिजरम्। २४ शायु. * ५वृत्ति :- इ ४२d वुद्धि श६ ते प्राये मुनि ॥ ३॥ थाय छे. (सि) बुद्धिः (औ) बुद्धी (जस् ) बुध्यः 0 बुद्धि+औ=इदुतोऽस्टेरीहूत १/४/२४ थी ही ई-बुद्धी 0 बुद्धि+जस्=बुद्ध +जसू (जस्ये दात् १४/२२ थी ए) बुद्धय्+अस् एस्तोऽयाय-बुद्धय: ययु.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005135 |
| Book Title | Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Abhinav Shrut Prakashan |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 256 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Grammar |
| File Size | 16 MB |