________________
૯૩૮
ધન્ય ધરા
નૈનપુર તથા મહાસમુંદમાં મેળવ્યું. ત્યારબાદ તેમનો પરિવાર છતાં પણ તેઓએ સંગીત, ચિત્રકળા, રમતગમત, જ્યોતિષવિદ્યા ધંધાર્થે રાયપુર મુકામે આવતાં તેઓશ્રી પોતાનો અભ્યાસ જેવા પોતાના રસના વિષયોનો શોખ જાળવી રાખેલ. ટેનિસ તથા રાયપુરની સેન્ટપોલ સ્કૂલમાં ચાલુ રાખી સને ૧૯૨૮માં બ્રિજની રમતના તેઓ કુશળ ખેલાડી હતા. આ ઉપરાંત ધાર્મિક મેટ્રિકની પરીક્ષામાં ફર્સ્ટ ડિવિઝનમાં ઉત્તીર્ણ થયા હતા. તેમની ક્ષેત્રમાં પણ તેઓને ઊંડી લાગણી તથા ભક્તિભાવ હતો. સાધુ શૈક્ષણિક કારકિર્દી ખૂબ જ તેજસ્વી હતી. મેટ્રિકની પરીક્ષામાં સંતોને સમ્માનવા તથા અભ્યાગતોને અન્નદાન આપવાની ગણિત, ભૌતિકશાસ્ત્ર તથા ડ્રોઇગનાં વિષયોમાં પોતાની મેધાવી એમની પ્રવૃત્તિ અવિરતપણે છેવટ સુધી ચાલુ રહેલ. પ્રતિભા બતાવી ડિસ્ટિશન ગુણાંક મેળવેલ, જે સિદ્ધિ સ્કૂલના
| સામાજિક ક્ષેત્રે પણ તેઓએ અદમ્ય ઉત્સાહથી પોતાની છેલ્લાં ૨૦ વર્ષના ઇતિહાસમાં મેળવનાર તેઓ સર્વપ્રથમ હતા.
અમૂલ્ય સેવાઓ અર્પણ કરેલ છે. ગુજરાતી શિક્ષણ મંડળમાં આના ફલસ્વરૂપ બ્રિટિશ સ્કૂલ તરફથી બીવોન બોય સ્કીમની
વર્ષો સુધી એકધારી સેવાઓ અર્પણ કરનારા સ્વર્ગસ્થ શ્રી યોજના હેઠળ તેઓને ઉચ્ચ અભ્યાસ અર્થે મેરિટ સ્કૉલરશિપ
નારાયણજીભાઈએ આ સંસ્થાનું પ્રમુખપદ સફળતાપૂર્વક સાથે ઇંગ્લેન્ડ મોકલવાની દરખાસ્ત આવેલ પરંતુ તેઓ પોતાના
સંભાળ્યું હતું, જેમાં તેમનું માર્ગદર્શન, સૂચનો અને સહકાર પિતાશ્રીના એકમાત્ર પુત્ર હોવાને કારણે તથા કૌટુંબિક
પ્રવૃત્તિમય અને પ્રેરણારૂપ બની ગયેલ છે. તેઓ ગુજરાતી સંજોગોને કારણે તેઓ સદર યોજનાનો લાભ લઈ શકેલ નહીં.
સંરક્ષણ કમિટીના પ્રમુખપદે પણ રહી ચૂકેલા હતા. આ અભ્યાસ બાદ તેઓને યાંત્રિક ક્ષેત્રે રસ હોવાથી રાયપુર ઉપરાંત તેઓ છત્તીસગઢ એજ્યુકેશન કોલેજની કાર્યવાહી મધ્યે ઈ.સ. ૧૯૩૦થી મોટર–ઓટોમોબાઇલના ધંધાના શ્રી કમિટીના તેમજ રવિશંકર વિશ્વવિદ્યાલયની કમિટીમાં પણ ગણેશ કર્યા હતા. ઈ.સ. ૧૯૩૦માં આજના સમૃદ્ધ, સુપ્રસિદ્ધ સભ્યપદે રહી ચૂકેલ હતા. સંસ્થાકીય ક્ષેત્રમાં પણ તેઓએ અને સિદ્ધિવંત રાયપુર મોટર એન્જિનિયરિંગ પોતાનો અમૂલ્ય ફાળો આપેલ, જેમાં ૧૦ વર્ષ સુધી યુનિયન વસ(આર.એમ.ઇ.વર્કસ)ની શુભ સ્થાપના કરેલ. સાહસ, ક્લબ અને રોટરી ક્લબના પ્રમુખપદે રહી સેવા આપેલ છે. સખત પરિશ્રમ, ઊંડી ધંધાકીય સૂઝબૂઝ તથા પોતાની પ્રચંડ આ ઉપરાંત મેસોનિક લોજના પ્રમુખપદનું ગૌરવ પણ તેઓને વ્યવસ્થાશક્તિને કારણે વ્યવસાય ક્ષેત્રે આગવી જ્વલંત સિદ્ધિઓ મળેલ. ૧૯૬૯થી ૧૯૭૦ સુધી તેઓને ઓનરરી મેજિસ્ટ્રેટનું મેળવી, જેમાં ફોર્ડ મોટર, સિમ્સન ગેસ પ્લાન્ટ, ફિયાટ ગૌરવવંતુ પદ આપી રાજ્ય સરકારે તેઓની સેવાઓની કદર મોટરકાર, ડોઝ મોટરકાર, સ્ટાન્ડર્ડ મોટરકાર, ફર્ગ્યુસન ટ્રેક્ટર કરેલ. આ ઉપરાંત તેઓએ કોંગ્રેસ પાર્ટીની આંતરૂ ચૂંટણીઓ તથા સ્વરાજ માઝદા ગાડીઓ, રોટાવેટર કૃષિ યંત્ર, સ્પોર્ટિફ માટે રિટર્નિંગ ઓફિસરની કામગીરી પણ સંભાળેલ. મોપેડ વગેરે વગેરેની એજન્સીઓનો સમાવેશ થાય છે અને
રાયપુરમાં વસવાટ દરમ્યાન એમણે લોકોપયોગી સેવા સાથે સાથે તેઓએ રાયપુર મધ્યે મોટર ગાડી રિપેરિંગનું એક
ક્ષેત્રે પણ પોતાનું ઉત્તમ અનુદાન આપેલું. જ્યારે તેઓએ જોયું વિશાળ વર્કશોપ ઊભું કર્યું, જેમાં ગાડીનું દરેક જાતનું કામ થતું
હશે કે કચ્છ અંજારમાં પાણીની વ્યવસ્થા સમુચિત ન હોવાથી હતું, જે એ જમાનાનાં ગણ્યાગાંઠ્યાં વર્કશોપ પૈકી સુપ્રસિદ્ધ
ત્યાંનાં લોકોને કેવી તકલીફ થઈ રહી છે ત્યારે તેઓ વર્ષ અને વિશ્વસનીય હતું, જે આજે પણ તેટલી જ સારી સેવાઓ
૧૯૫૯માં સ્વખર્ચે અંજારમાં ભાણજીવાલા કૂવા ઉપર એક આપી રહેલ છે. મોટર ગાડીઓ રિપેરિંગ સાથે એસ્સો
પંપ બેસાડી અને સાથે એક પાણીનો ટાંકો બનાવી કંપનીની પેટ્રોલ પંપની એજન્સી પણ હતી. આ ઉપરાંત
નગરપાલિકા, અંજારને સુપ્રત કરી આપેલ. શ્રી મચ્છુકઠિયા તેઓએ માઇનિંગ ક્ષેત્રે મેંગેનીઝના ખાણઉદ્યોગનું તથા
સઈ સુતાર જ્ઞાતિ અંજાર તરફથી તેઓએ કરેલ આ સેવા લાકડાઉધોગ તથા બાંધકામ ક્ષેત્રે આજના વિશાળ ભિલાઈના
બદલ તા. ૨૧ મે, ૧૯૫૯માં તેમનું બહુમાન કરવામાં કારખાનામાં કેટલાંક કાર્યો સફળતાપૂર્વક કરેલ હતાં. આટલું જ
આવેલ હતું. નહીં, પરંતુ રાયપુરની પ્રખ્યાત હિમ્મત સ્ટીલ ફાઉન્ડ્રી તથા એમ.પી. રોલિંગ મિલના ડાયરેક્ટરપદે બેસી તેઓએ પોતાની
રાયપુરમાં વસતાં જ્ઞાતિજનોને સંગઠિત કરીને સમાજ
સેવાકાર્ય કરવાના ઉદ્દેશ્યથી અને જ્ઞાતિની સુધારણા માટે શ્રી કાબેલિયતથી સફળતાના શિખરો સર કરેલ.
મચ્છુકઠિયા સઈ સુતાર સેવા સમિતિની સ્થાપના વર્ષ આટઆટલી ધંધાકીય પ્રવૃત્તિઓમાં રચ્યાપચ્યા હોવા ૧૯૫૫માં કરવામાં આવી, જેની સમિતિમાં તેઓની પ્રથમ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org