Dhanyadhara Shashwat Saurabh Part 02

SR No.: 005127
Original Sutra Author: N/A
Author: Nandlal B Devluk
Publisher: Arihant Prakashan
Publication Year: 2008
Total Pages: 970
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 45 MB

Page 59

શાશ્વત સૌરભ ભાગ-૨
૪૯
જીહ્વા થકી અસત્ય ન બોલે
પરધન નવ ઝાલે હાથ રે.....
રાજા હરિશ્ચંદ્ર
સ્વામી રામદાસ સત્યવાદી તરીકે સુપ્રસિદ્ધ રાજા હરિશ્ચંદ્ર દાનવીર
છત્રપતિ શિવાજીના ગુરુ સમર્થ રામદાસ સ્વામી રાજા હતા. વાણી અને વર્તનમાં સત્યનું પાલન તેઓ અકિંચનધારી મહર્ષિ હતા. શિવાજીએ સારુંયે રાજ્ય ગુરુ અટલ રીતે કરતા.
રામદાસને ચરણે ધર્યું. 1 વિશ્વામિત્ર ઋષિએ તેમની સત્યવાદિતાની આકરી
ગુરુ રામદાસને ભિક્ષા માગતા જોઈ તેમણે એમની T કસોટી કરી તેમાં રાજ્ય વૈભવ છોડ્યાં. પત્ની અને પુત્રને ઝોળીમાં એક ચિઠ્ઠી લખીને નાખી. એમાં લખ્યું હતું :
વેચ્યાં. પોતે પણ ચંડાલને ત્યાં ચાકર તરીકે વેચાયા. અનંત ! મારું સમગ્ર રાજ્ય આપના ચરણોમાં સમપું છું. આપ દુઃખો વેઠીને પણ એમણે સત્યનું પાલન કર્યું અને માલિક હું દાસ.' કસોટીમાં સફળ થયા.
ગુરુએ કહ્યું : “તો લે આ ઝોળી, અને ચાલ મારી “હરિશ્ચંદ્રરાય સત વાદિયો
સાથે ભિક્ષા માગવા.” તેઓ ગુરુની સાથે ઘેર ઘેર ભિક્ષા તારા લોચની રાણી.
માગવા ફર્યા. ભિક્ષાન પ્રસાદ લીધા પછી ગુરુએ તેને વિપત્તિ બહુ પડી
શિવાજીને કહ્યું : “હવે આ રાજ્ય મારું છે. પણ મારી ન મળે અન્ન ને પાણી.”
વતી એનો ભાર ઉપાડવા હું તને આજ્ઞા કરું છું. લે આ ગાંધીજીએ પોતાની આત્મકથામાં લખ્યું છે : !
ઉત્તરીય, તેનો તું ધ્વજ બનાવજે.' એમ કહી વસ્ત્ર આપ્યું. “હરિશ્ચંદ્રનું નાટક જોતાં હું થાકું જ નહીં. એ ફરી
ત્યારથી શિવાજીના રાજ્યમાં ભગવો ઝંડો ફરકવા ફરી જોવાનું મન થાય. મારા મનમાં એ નાટક સેંકડો
લાગ્યો. વખત ભજવ્યું હશે. હરિશ્ચંદ્રનાં સ્વપ્નાં આવે– હરિશ્ચંદ્ર'
તેઓ મોટા કવિ-સંત હતા. તેમનો ‘દાસબોધ’ જેવા સત્યવાદી બધા કાં ન થાય? એ ધૂન ચાલી. ! અને “મના ચે નાગર' બહુ જાણીતા છે. તેમણે ઠેકઠેકાણે હરિશ્ચંદ્રની ઉપર પડેલી તેવી વિપત્તિઓ ભોગવવી ને ! ધર્મબોધ સાથે વ્યાયામ પ્રવૃત્તિનો પણ પ્રચાર કર્યો હતો. સત્યનું પાલન કરવું એ જ ખરું સત્ય. મારે મન હરિશ્ચંદ્ર આજે પણ જીવતા છે.”
Jain Education Intemational