________________
શાશ્વત સૌરભ ભાગ-૧
૨૧૯
ઉમરવાળા આ. વિમલમણિની ચારિત્ર સંપન્નતા દેખી તેમના જ પતિ-પત્નીએ સંતાનપ્રાપ્તિનું સુખ જતું કરી દીધું, પણ આરસના શિષ્ય બની અંગવિદ્યાધારી વિદ્વાન બની ગયા. શિષ્ય-પરિવાર ભવ્ય જિનાલયની કલ્પનાને અંબિકાદેવીના સાનિધ્યથી અઢાર પણ સારો થયો. તપ-ત્યાગ અને બ્રહ્મચર્યલક્ષી ચારિત્ર પ્રભાવે ક્રોડ ખરચી સાર્થક કરી દીધી. આજેય આબુના દહેરાસરોની ભયાનક વરૂપાક્ષ યક્ષ વશમાં થઈ ગયો. જેણે આચાર્ય બનેલ અજોડ કારીગરી જોવા વિદેશીઓ પણ આકર્ષાય છે. તે મંત્રીએ વીરસૂરિજીને અષ્ટાપદજીની જાત્રા એક મુહૂર્ત માટે કરાવી, જેની જીવનના છેલ્લા વરસોમાં દામોદર મહેતા નામના સહમંત્રીની સાક્ષી રૂપે બાર આંગળ લાંબા અને એક આંગળ જાડા પાંચ- પજવણીથી ત્રાસીને રાજસુખ જતું કરી દીધેલ અને અંતે આબુની છ ચોખાના દાણા સૂરિજી સાથે લાવ્યા ને દેવતાઈ અર્થ તળેટીમાં રહેલ ચંદ્રાવતી નગરીમાં જ જીવનના છેલ્લા વરસો પાટણના ઉપાશ્રયમાં અષ્ટાપદજાત્રાની સાક્ષી–યાદી રૂપે મૂકવામાં જિનાલયો બંધાવવામાં અને શાસનપ્રભાવનામાં વીતાવી દીધા આવેલ. આખોય ઉપાશ્રય સુગંધીથી ભરાઈ ગયેલ. ગુર્જરપતિ હતા. ગૃહજીવનમાં દેવી-દેવતાઓ પ્રત્યક્ષ ફક્ત બ્રહ્મવ્રતચામુંડરાયના માધ્યમે જિનશાસન પ્રભાવનાઓ કરી-કરાવી, ધારીઓને કે મહાપુણ્યશાળીઓને થાય છે, તેમાંથી વિમલ મંત્રી મહાત્મા અણસણ પૂર્વક કાળધર્મ પામનારા થયા. ગૃહસ્થધર્મ એક ઉદાહરણ છે. જેમના બ્રહ્મચર્યવ્રતની પરીક્ષા અંબિકા દેવીએ છોડી બ્રહ્મચર્ય સાધના કરનાર તેઓ યુગપ્રધાન હતા.
સુંદર કન્યાનું રૂપ લઈ કરી હતી, ત્યારે પણ નિર્વિકારી ચક્ષુથી આજીવન ચતુર્થવ્રતની પ્રતિજ્ઞા લેનાર
તેણીના દર્શન કર્યા હતા. (૨૪) વિજયશેઠ-વિજ્યાશેઠાણી
(૨૬) દેદાશાહ અને પેથડશા કચ્છ દેશની વસુંધરામાં ભદ્રેશ્વરતીર્થના ક્ષેત્રફળમાં જેમના
પર્વપર્યુષણના દિવસોમાં પ્રભુ મહાવીરદેવના માતા વાતો જાયેલી છે. તેવા ડોતિજ્ય અને ત્રિશલાદેવી અને પિતા સિદ્ધાર્થરાજાના અલગ અલગ વિજ્યાકુમારી દંપતીએ પ્રથમ રાત્રિથી જ લગ્નજીવનનો પ્રારંભ
- શયનખંડની વાતો કલ્પસૂત્રના માધ્યમે સાંભળી તરત જ દંપતી આજીવનના બ્રહ્મચર્યવ્રતથી કર્યો હતો. ગૃહસ્થજીવન, બધીય
યુગલે આજીવન માટે પોતાના શયનખંડ નોખા કરી નાખ્યા અને અનુકૂળતા, યુવાનવય તથા પૂર્વથી કોઈ સંકલ્પ નહીં છતાંય ચતુર્થવ્રતધારી બની ગયા તેવા દેદાશાહે આખોય ઉપાશ્રય જ્યારે જોગાનુજોગ વિજયકુમારે કૃષ્ણપક્ષના તથા વિજ્યાએ
સોનાની ઈટનો બનાવવા ભાવના દર્શાવેલ. તેમના જ ચિરંજીવ શુક્લ પક્ષના આજીવન ચતુર્થવ્રતની પ્રતિજ્ઞા લગ્નપૂર્વે જ લઈ
પેથડશાહે બત્રીસ વરસની ભર યુવાનીમાં સપત્ની આજીવન લીધેલ ત્યારે બન્ને વચ્ચે પ્રથમ રાત્રિના જ સમયે થયેલ નિર્ણય
ચતુર્થવ્રત સ્વીકારી લીધું. મહામંત્ર નવકારના પરમારાધક પણ મુજબ નવા લગ્ન કર્યા વગર જ વિજયકુમારે જે આજીવનની બન્યા. જેમના જપ અને તપ પ્રભાવે રાણી લીલાવતીનો બ્રહ્મવ્રત સાધના જાહેર કરી દીધી તેના પ્રતાપે વિજ્યાશેઠાણીને દાહજ્વર ફક્ત પેથડશાની શાલ ઓઢવા માત્રથી દૂર થઈ ગયેલ પણ દુષ્કર-દુષ્કર વ્રતસાધના સુકર બની ગયેલ. ચોરાશી હજાર તેવા ગૃહસ્થબ્રહ્મચારી બ્રહ્મચર્ય તથા નવકાર પ્રભાવે દેવલોકે સાધુઓને દાન આપ્યા પછીનું પુણ્ય ફક્ત જે શેઠ-શેઠાણીની એક
સીધાવી ગયા છે. પેથડશાના સુપુત્ર ઝાંઝણશેઠે પણ સાધર્મિક દિવસની ભક્તિથી મેળવી શકવાની વાત જ્યારે વિમલકેવળીએ
વાત્સલ્યમાં પોતાનું નામ ઉજ્વળ કરેલ છે. દાદા-પિતા અને જિનદાસ શ્રેષ્ઠીને જણાવી ત્યારે જ દંપતીની ગુપ્ત સાધના પુત્રની ત્રિપુટી ઐતિહાસિક પાત્રો ગણાય છે. જાહેરમાં આવી તે પછી પ્રતિજ્ઞા પ્રમાણે બેઉ આત્માઓ દીક્ષિત
(૨૭) વિશિષ્ટ બ્રહાવતધારી પ્રભુ થઈ કેવળી બની મુક્તિને પણ પામી ગયા છે.
નેમિનાથજીની પરંપરા જેમના બ્રહ્મચર્યવ્રતની પરીક્ષા
જિનશાસનના ૧૯માં તીર્થકર મલ્લિનાથજી અને ખુદ અંબિકાદેવીએ કરી હતી.
બાવીસમા નેમિનાથ પરમાત્માની વાતો ખૂબ ખ્યાત પ્રખ્યાત છે (૫) મંત્રી વિમલશા
જ. તેવા જ વિશિષ્ટ સાધક હતા મરૂભૂતિ જેઓ દસમા ભવે પાટણના રાજા ભીમદેવના માનીતા મંત્રીએ આબુ ઉપર
તીર્થંકર પાર્શ્વનાથજી બન્યા છે. રાજા શ્રીષેણનો શીલરાગ તેમને દહેરાસર બાંધવાના શુભભાવોમાં અંબિકાદેવીને સાધી. આરસ
સોળમાં શાંતિનાથ ભગવાન બનાવી ગયો છે. કાળ–કાળે કે વારસ એમ બેમાંથી એક જ વરદાન મળે તેવી સ્થિતિ વખતે શીલસંપન્ન શ્રીરામ જેવા મહાપુરુષો કે સોળ સ્ત્રીઓ જેવી
Jain Education Intemational
Education Intemational
For Private & Personal Use Only
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org