________________
શાશ્વત સૌરભ ભાગ-૧
૨૧૫
પોતાની ઠાઠડી કઢાવી રાજાના મંત્રી દ્વારા થતી જૈનધર્મની નિંદા ત્યારે ઇન્દ્ર પ્રથમ દેવલોકથી પધારી તે પહાડને ત્રણ પ્રદક્ષિણા બંધ કરાવી, ભરૂચના બ્રાહ્મણોને જૈનધર્મના રાગી બનાવ્યા. આપી હતી. અનેક ચિત્ર-વિચિત્ર ઘટનાઓ સર્જનારા તે વિદ્યાસિદ્ધ મહાપુરુષે
મંત્રાધિરાજગર્ભિત “શાન્તિ સ્તોત્ર' તથા છેલ્લે શત્રુંજય તીર્થે જ ૩૨ દિવસનું અનશન કરી પ્રાણ છોડ્યા.
| ‘તિજયાહુન્નસ્તોત્ર'ના રચયિતા લબ્ધિપ્રભાવક યુગપ્રધાન, અંતિમ દશપૂર્વધર મહર્ષિ :
(૧૧) માનદેવસૂરિજી આચાર્ય (૧૦) આર્ય વજસ્વામી
જન્મથી મારવાડ નાડોલના વતની, પણ બાળવયે જ સગી માતાને રડી રડીને હેરાન-પરેશાન કરી નાખનાર, દીક્ષા લઈ અગિયાર અંગ ભણી જનારા તેમની આચાર્ય પદવીના જન્મ્યા પછી તરત જ જાતિસ્મરણજ્ઞાન મેળવનાર અને પિતા દિવસે તેમની બ્રહ્મવ્રત નિષ્ઠાને કારણે ખભા ઉપર લક્ષ્મી અને મુનિ ધનગિરીજી દ્વારા ઉપાશ્રયમાં આવી જનાર વજકુમારની સરસ્વતી આવીને બેઠી હતી. તેથી અખંડ ચારિત્રની શંકા રાખતા વાતો જ અનેરી છે. આચાર્ય સિંહગિરિના સૂચન પ્રમાણે ઉછેર ગુરુદેવને ઉપશાંત કરવા આજીવન માટે છએ વિદાઈનો ત્યાગ પામ્યા હતા. સાધ્વીજી મ.સા.ના ઉપાશ્રયમાં શ્રાવિકાઓ દ્વારા કરી દેનાર તથા ભક્તોના ઘરની ગોચરી પણ છોડી દેનાર અને સ્ત્રીઓના સંગે આઠ વરસના થયા પછી દીક્ષા લીધી હતી. આચાર્ય ભગવંત ઉપર જવા, વિજ્યા, અપરાજિતા અને પદ્મા માતાએ પણ ચારિત્ર સ્વીકારી લીધું અને સાધ્વી સુનંદા બન્યા. એમ ચારેય દેવીઓ આકર્ષાઈને સત્સંગ કરવા લાગી હતી. પણ બાલ બ્રહ્મચારી વજસ્વામી સાવ નાની ઉમે સ્થવિર તક્ષશિલાથી શાસનદેવીની સૂચના પ્રમાણે મહામારીને નાથવા મુનિઓને વાચના આપનારા થયા. પૂર્વભવના દેવમિત્રો જjભક બ્રહ્મવ્રતધારી આચાર્યશ્રીનું ચરણજળ લેવા આવેલ શ્રાવક વીરચંદ દેવતાઓના દેવપિંડથી પણ ન છેતરાણા અને ઘોડીયામાં ઉપાશ્રયમાં ચાર સ્ત્રીઓ સાથે વાર્તાલાપ કરી રહેલ સુતા સુતાં જ જેમણે પદાનુસારી લબ્ધિથી અગીયાર અંગ ભણી માનદેવસૂરિજીને દેખી ભડકી ગયેલ. પણ દેવીઓએ તેની લીધા હતા.
અવજ્ઞાને કારણે તેને પકડી બાંધી લીધો અને ઠપકો આપતાં બ્રહ્મચર્યની કસૌટી થઈ. કારણ કે પાટલીપુત્રના આચાર્ય ભગવંતની પવિત્રતાનો પરિચય આપ્યો ત્યારે ક્ષમાપના ક્રોડાધિપતિ શેઠ ધનદેવની રૂપવંતી પુત્રી રૂક્ષ્મણીએ વજસ્વામી
માંગતાં જ આ માનદેવસૂરિજીએ નાડોલ ઉપાશ્રયમાં બેઠા બેઠા સાથે જ પરણવાની પ્રતિજ્ઞા કરી અને અદ્દભૂત રૂપ-વાક્છટા
જ લઘુ શાંતિનો પાઠ રચી આપ્યો, જેના કારણે તક્ષશિલામાં વગેરેથી પ્રભાવિત કન્યાના પિતાએ પણ ૯૯ હજાર સોનામહોર
મ્યુચ્છ વ્યંતરોનો ઉપદ્રવ દૂર થઈ ગયો. અન્ય ઉપદ્રવોને નાથવા સાથે બાગ, બંગલા, કન્યારત્ન તેમને આપવાની વાત ઉપાશ્રયે તિજય-પહત્ત સ્તોત્ર પણ બનાવેલ છે. જે નવસ્મરણ પૈકીનું એક આવી કરી, ત્યારે પોતાના શીલવ્રતનો પરિચય આપતા
ચમત્કારિક સ્તોત્ર છે. લઘુશાંતિ તો નિત્ય પ્રતિક્રમણમાં બોલાય વજસ્વામિએ વાત પાછી વાળી, બલ્ક બીજે જ દિવસથી છે. વૈરાગ્યનો ધોધ વહાવી રૂક્ષ્મણીને પણ ચારિત્ર પ્રદાન કરી
મારવાડના તે સંત સિંધ, પંજાબ, તક્ષશિલા, ઉચ્ચ પ્રભુશાસનની સાધ્વી બનાવી.
ગાજીખાન તથા દેરાઉલ સ્થાનોમાં વિચરી અનેક ક્ષત્રિયો અને
રજપૂતોને જૈન બનાવી જ્યારે વીર સં. ૭૩૧માં ગિરનાર તીર્થથી તે આત્મલક્ષિતાના કારણે જ તેઓ આચારાંગ સૂત્રના
અણસણ કરી દેવલોકે સીધાવી ગયા, ત્યારે ચારેય દેવીઓ હતાશ મહાપરિજ્ઞા અધ્યયનમાંથી પણ આકાશગામિની વિદ્યા ઉદ્ધરી
થઈ ગયેલ. શક્ય હતા. પુરીના બૌદ્ધરાજાને તથા કલિંગના રાજાને તેજ લબ્ધિ થકી જૈનધર્મી બનાવી નાખ્યા ને શાસનની જબ્બર
દ્વાદશાર નયચક્ર'ના રચયિતા પ્રભાવના થવા લાગી. ગિરનાર તથા શત્રુંજયનો જિર્ણોદ્ધાર પણ (૧૨) આચાર્ય મલવાદિસૂરિજી વજસ્વામિની બ્રહ્મવ્રતશક્તિને આભારી છે.
પોતાના મામા મ.સા. જિનાનંદસૂરિજી જેઓ બૌદ્ધોની પંચમંગળ મહાશ્રુતસ્કંધ રૂપી નવકારને મૂળ સૂત્રો સાથે
સામે વાદમાં હાર્યા પછી વલ્લભીપુરમાં આવી ગયા હતા. તેમની જોડી દઈ જુદા આગમથી એક કરી દેનાર, આચાર્ય વજસ્વામી
પાસે જ દીક્ષા લીધી ને ચારિત્રની નિષ્ઠા સાથે શાસ્ત્રજ્ઞાની બન્યા અણસણ કરી અનેક સાધુઓ સાથે જ્યારે દેવલોકે સીધાવ્યા
પણ એક દિવસ એક જૈનશ્રુતનો અપૂર્વ ગ્રંથ જેને વાંચવાની -
For Private & Personal Use Only
Jain Education Interational
www.jainelibrary.org