________________ 182 ધન્ય ધરાઃ - સિદ્ધાચલ શણગાર શહેરોને જ જોડતા હતા. એ સમયમાં એક ગામથી બીજે ગામ જવું પણ બહુ ભારે કઠિન કામ ગણાતું હતું. તેવા સમયમાં 'વર્તમાd સમયon | તીર્થયાત્રા તો માંડ 20-25 વર્ષે એકાદવાર અથવા તો જિંદગીનો અંત સમય નજીક આવતો જણાય ત્યારે શ્રી સિદ્ધગિરિ, શ્રી ગિરનાર કે એવા કોઈ મોટા તીર્થની યાત્રા કરવા પ્રભાવક યાશાશંઘો સામાન્ય જૈન જતો. પૂજ્ય શાસનસમ્રાટશ્રીની નિશ્રામાં નીકળેલા અનેક વર્તમાન સમયના પ્રભાવક યાત્રાસંઘો સંઘોમાં સૌ પ્રથમ વિ.સં. ૧૯૫૦માં જામનગરમાં ચાતુર્માસ કર્યા (તેમાંથી કેટલાક જ લેવાયા છે). બાદ ત્યાંના શ્રાવક શ્રેષ્ઠી શ્રી સૌભાગ્યચંદ કપૂરચંદ તરફથી વર્તમાન સુવર્ણયુગના અદ્ભુત જામનગરથી ગિરનાર થઈ સિદ્ધગિરિનો છ'રીપાલિત સંઘ શાસનપ્રભાવક સંઘોમાં–અમુક સંઘો નીકળ્યો. ફક્ત પાંચ જ વર્ષના દીક્ષાપર્યાયમાં અને ફક્ત 21 વર્ષની ભરયુવાન વયે સેંકડો યાત્રીઓના સંઘને નેતૃત્વ પૂરું પાડ્યું જૈિન પ્રતિભાદર્શન–અભિવાદન ગ્રંથના આધારે) અને તે પણ બે-ચાર દિવસ પૂરતું નહીં પણ લગભગ એક શાસનસમ્રાટશ્રીની નિશ્રામાં નીકળેલા મહિના સુધી. બહુ અભુત કહેવાય એવું આ મહાન કાર્ય હતું. સંઘો સંઘ જામનગરથી ગિરનાર આવ્યો ત્યાં શ્રી નેમિનાથ પ્રભુની સૌએ ભક્તિભાવપૂર્વક યાત્રા કરી. ત્યારબાદ ક્રમશઃ પાલિતાણા પૂજ્યપાદ શાસનસમ્રાટશ્રી વિજયનેમિસૂરીશ્વરજી આવ્યા અને શ્રી આદીશ્વરદાદાનાં દર્શન-પૂજન કરી સૌ પાવન મહારાજશ્રીનું સમગ્ર જીવન અનેક વિલક્ષણતાઓથી ભર્યું ભર્યું બન્યાં. સંઘપતિ શ્રી સૌભાગ્યચંદભાઈએ મુનિશ્રી અને દશરૂપ હતું. તેના પ્રેરણા અને ઉપદેશથી થયેલા નેમવિજયજીના પવિત્ર હસ્તે તીર્થમાળ પહેરી. અનેક ઐતિહાસિક કાર્યોમાં તેઓશ્રીની શુભ નિશ્રામાં નીકળેલા વિ.સં. ૧૯૫૪માં મુનિશ્રી નેમવિજયજીએ સ્તંભતીર્થ છ'રીપાલિત સંઘો પણ ઘણું જ મહત્ત્વનું સ્થાન ધરાવે છે. (ખંભાત)માં શેઠશ્રી અમરચંદ પ્રેમચંદ તથા એમના પુત્ર શેઠશ્રી પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં વીસેક જેટલા છ'રીપાલિત સંઘો પોપટભાઈ અમરચંદની વિનંતીથી ચાતુર્માસ કર્યું. ચાતુર્માસ બાદ નીકળ્યા. તેમાં શેઠશ્રી માકુભાઈનો અમદાવાદથી શ્રી ગિરનાર પૂજ્યશ્રીની ધર્મદેશનાના પ્રતાપે શેઠશ્રી અમરચંદભાઈએ સિદ્ધાચલજીનો સંઘ ખરેખર સર્વોપરી યાત્રા સંઘ બન્યો હતો. ખંભાતથી સિદ્ધગિરિનો છ'રીપાલિત યાત્રા સંઘ પૂજ્યશ્રીની પૂર્વકાળમાં વર્ણવાતા શ્રી કુમારપાળ મહારાજા તેમ જ નિશ્રામાં કાઢ્યો. મંત્રીશ્વર વસ્તુપાલ-તેજપાલ વગેરેના સંઘોની ઝાંખી કરાવે તેવો વિ.સં. ૧૯૫૫ની શરૂઆતમાં પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં આ સંઘ હતો. નીકળેલ આ તીર્થયાત્રા સંઘમાં, આજથી બરાબર 100 વર્ષ પ.પૂ. શાસનસમ્રાટ તપાગચ્છાધિપતિ શ્રી પૂર્વે, લગભગ 700 થી 800 યાત્રિકો જોડાયાં હતાં. વિજયનેમિસૂરીશ્વરજી મહારાજના જન્મને 125 વર્ષ પૂર્ણ થઈ વિ.સં. ૧૯૫૮નું ચાતુર્માસ પરાવર્તન વિદ્યાશાળાના ટ્રસ્ટી ગયાં છે અને દીક્ષાને પણ 110 વર્ષ થવા આવ્યાં, તો તેમના આગેવાન શ્રાવક ઝવેરી છોટાલાલ લલુભાઈએ કરાવ્યું કાળધર્મનાં 50 વર્ષ પૂર્ણ થયાં છે એટલે એમના દ્વારા થયેલ અને ત્યારબાદ અમદાવાદથી સિદ્ધગિરિનો છ'રીપાલિત સંઘ શાસનપ્રભાવનાનાં મહાન કાર્યો અંગે વિચાર કરવો હોય તો તે તેઓએ મુનિશ્રી નેમિવિજયજી મહારાજની નિશ્રામાં કાઢ્યો. આ સમયની દેશ અને કાળની પરિસ્થિતિને નજરઅંદાજ કરાય નહીં. સંઘમાં બે હજાર યાત્રિકો હતાં, એટલું જ નહીં 96 વર્ષ પહેલાં તેમની શાસનપ્રભાવનાના કાળ દરમ્યાન વિજ્ઞાન હજુ આ સંઘ સાણંદ–વીરમગામ-વઢવાણ-લીમડી–બોટાદપાપા પગલી માંડી રહ્યું હતું. ભારતમાં યંત્રયુગની માંડ શરૂઆત વલ્લભીપુર થઈ પાલિતાણા પહોંચ્યો હતો અને આવા લાંબા થઈ હતી. રેલ્વે પણ હજુ માંડ દેશના કોઈ કોઈ ભાગમાં શરૂ રસ્તે પૂજ્યશ્રીના સાધુપર્યાયનાં 15 જ વર્ષમાં આવો વિશાળ સંઘ થઈ હતી. ડામર રસ્તાઓ ગણ્યાગાંઠ્યાં મોટાં ચાર-પાંચ તેમની નિશ્રામાં હતો. Jain Education Intemational ucation Intermational For Private & Personal Use Only For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org