________________
१८० ]
[ श्रीमाल
श्रीमानुं बीजुं नाम भिल्लमाल के भिन्नमाल छे. भिल्लमालमां द्रम्म नामनुं रूपानार्थं चालतुं हतुं.' वळी 'निशीथचूर्णि ' अनुसार, भिमालमा चालतो रुपानो एक सिक्को 'चम्मलात ' - ( सं 'चर्मलात') कहे वातो. माहेश्वर, उज्जयिनी, श्रीमाल वगैरे नगरोमां लोको उत्सव - प्रसंगोए एकत्र थईने सुरापान करता हता.
भिल्लमालमां चालता एक सिक्काने चम्मलात ' - ' चर्मलात ' कह्यो छे ए वस्तु जरा विचारवा जेवी छे. सिक्कानुं ए नाम ज विलक्षण अने अर्थरहित लागे छे. 'निशीथचूर्णि 'नी टाईप करेली आवृत्तिना संपादनमा अनेक अशुद्धिओ छे, अने अहीं पण मूळ प्रतना 'व' ने बदले भूलथी 'च' वंचायो होय अथवा मूळ प्रतोना लहियाओए 'व' नो 'च' करी नाख्यो होय एम बनवु असंभवित नथी. आ रीते 'चम्मलात'ने स्थाने ' वम्मलात ' ( = सं.' वर्मलात ' ) वांचवामां आवे तो ए नामनुं श्री मालना इतिहास साधे अनुसंधान थई शके तेम छे. श्रीमालना राजा वर्मलानो उल्लेख ' प्रभावकचरित 'मां छे. गुजरातना सुप्रसिद्ध संस्कृत कवि माघे पोताना ' शिशुपालवध 'नी प्रशस्तिमां जे वर्मलातनो निर्देश कर्यो छे ते ज आ होय एम बने. माघनो दादो सुप्रभदेव आ वर्मलानो मंत्री हतो." वर्मलात राजाना नामथी बहार पडेला सिक्का ' वर्मलात' नामथी ओळखाता होय ए तद्दन शक्य छे-जेम मध्यकालना केटलाक राजाओना सिक्काओनो निर्देश 'भीमप्रिय, ' 'बीसल
कदाच
वर्मलात 'ए वर्मलात
प्रिय' आदि वडे करेलो छे तेम.
प्रिय 'नुं संक्षिप्त रूप पण होय.
6
Jain Education International
6
श्रीमालना पौराणिक वृत्तान्त माटे जुओ 'पुगु' मां श्रीमाल, एना इतिहास माटे जुओ 'बॉम्बे गेझेटियर, ' पु. १, भाग १मां 'भिन्नमाल ' विशेनुं परिशिष्ट, तथा ' काव्यानुशासन, ' प्रस्तावना, पृ. ८३ - १०२.
१ जुओ गुर्जर.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
