________________
૬૯૨
સ્વપ્ન શિલ્પીઓ વગેરે અનેક સંસ્થાઓમાં કાર્યશીલ રહીને સેવા આપેલ છે. આત્માનંદ સભા-મુંબઈમાં પણ તેઓએ પોતાની સેવા આપી. અત્યંત સેવાભાવી તથા પરગજુ સ્વભાવ હોવાથી દેશમાંથી શ્રી ઘોઘારી જૈન મિત્રમંડળમાં પણ પોતાની સેવા આપેલ હતી. આવનાર અનેક યુવાનોને નોકરી તથા વ્યવસાય શોધી આપી તેમનાં ધર્મપત્ની પ્રભાવતીબહેને અનેકવિધ તપશ્ચર્યા કરેલ. સાથે લાઈને ચડાવતા હતા. અત્યંત નીડર, સ્પષ્ટવક્તા અને દીર્ધદૃષ્ટા ધાર્મિક લાગણીથી ગૂંથાયેલ કુટુંબ-પરિવારની સાચી ગૃહિણી હતા. જીવનની શરૂઆતમાં છ મહિના લાગલગાટ સળંગ બની દરેક કાર્યમાં સતત પ્રયત્નશીલ, પ્રેરણારૂપ બનેલ. આયંબિલ તપની આરાધના કરેલ હતી. આ રીતે જીવનમાં વિકાસગાથામાં સતત આધ્યાત્મિકતા વણાયેલી રહી છે. ધાર્મિક ક્ષેત્રે, સામાજીક ક્ષેત્રે અને કેળવણી ક્ષેત્રે અનુપમ, “લઘુતામાં પ્રભુતાનો વાસ’ એ સગુણને જીવનમાં વણી લીધો. અનુમોદનીય યોગદાન આપેલ. પ્રભુભક્તિ, ગુરુભક્તિ, કુટુંબીજનોની સેવા અને શૂન્યમાંથી સર્જન કરવાનો મહાન ગુણ સાધર્મિક ભક્તિ તથા અનુકંપાદાન તેઓનો જીવનમંત્ર હતો. અને પુરુષાર્થ ગજબના હતા. હાથમાં લીધેલ કાર્ય કોઈ પણ ભવ્ય મુખમુદ્રા, શાંત સ્વભાવ અને પ્રસંગોચિત વાત કરવાની સંજોગોમાં પૂર્ણ કરવાની ધગશ અને હિંમત હતાં. વીરચંદ આવડત ભલભલાને મંત્રમુગ્ધ કરતી. તેઓ સ્વભાવે નમ્રતા, રાઘવજી ગાંધીના કુટુંબીજન એવા શ્રી હરખચંદભાઈ દરેક નિખાલસતા, સરળતા, સહૃદયતા, સૌભાગ્ય અને વિશાળતાના કાર્યમાં આગળ રહી આત્મવિશ્વાસથી નર્મદના શબ્દોમાં “ડગલું કારણે સૌના પ્રીતિપાત્ર બનેલ. શ્રાવકોચિત્ત ક્રિયાકર્મ ભર્યું કે ના હટવું, ન હટવું”ને જીવનમાં બરાબર અપનાવ્યું હતું. આરાધનામાં સદા તત્પર રહેતાં તેમનાં માતા-પિતાના ઉપકારને દરેક વ્યક્તિમાં શક્તિઓ પડેલી જ હોય છે, પણ તે શક્તિને ન ભૂલતાં મહુવા શ્રી નેમિવિહાર જૈન દેરાસરમાં તેમની કેળવવા, ખીલવવા કે બહાર લાવવાની આવશ્યકતા છે. પ્રતિકૃતિ સ્થાપન કરેલ. સાદું સરળ જીવન, સાદગીને દેવકૃપાની અથવા ગુરુકૃપાની અને એટલે જ પુણ્યશાળી આત્મા અગ્રસ્થાન, ઉપધાન તપ કરાવેલ. પરગજુ પરોપકારમાં રત કોઈ દેવ-ગુરુ-ધર્મની કૃપાથી જીવનને નંદનવન સમું બનાવી જાય પણને સાદી અને સમજપૂર્વકની હિત શિખામણ આપતા અને છે. દેવ-ગુરુ-ધર્મના ચરણોમાં જીવન સમર્પિત કરી જિન દેશમાંથી નવા આવેલ અનેક યુવાનોને રહેવા-જમવાની શાસનની સુવાસ મહેકાવવા અભુત યોગદાન આપી સગવડતા ઉપરાંત લાઇને પણ ચડાવતા. અનેક કુટુંબને ઘર પણ ઐતિહાસિક કારકિર્દી રચી છે. પ.પૂ. શ્રી નેમિસૂરીશ્વરજી લઈ આપેલ હતાં. મસ્જિદ બંદર ઉપર ૧૯૪૬ના બોમ્બ ધડાકા મહારાજ સાહેબ તથા તેમનાં નવ રત્નો તથા પ.પૂ. આ. શ્રી વખતે અનેક કુટુંબને આશરો આપી ખાવા-પીવાની તેમ જ વલ્લભસૂરીશ્વરજી મ. સાહેબ વગેરે અન્ય તમામ આચાર્યોના રહેવાની વ્યવસ્થા કરેલ હતી. સૌરાષ્ટ્રમાં મહાજન-પ્રથા ઘણી આશીર્વાદથી જીવનમાં અનેક સુંદર પ્રેરણાદાયી ઐતિહાસિક જ મજબૂત હોવાથી મહાજનો કે જેઓ શ્રેષ્ઠી તરીકે ઓળખાતા કાર્યો કરી તેની હારમાળા રચી દીધી. શાસનપ્રેમી, ગુરુ હતા તથા સૌરાષ્ટ્રના વિકાસમાં મદદ કરતા તેઓનું સમાજ સમર્પિત, શાસનભક્ત એવા આ આત્માએ ખૂબ ખૂબ પ્રત્યેનું દાયિત્વ ઘણું જ મજબૂત હતું. આવું એક વ્યક્તિત્વ પ્રેરણાદાયી અનુપમ કાર્યો કરી પુણ્યકર્મ ઉપાર્જન કર્યું. ધરાવનાર શ્રેષ્ઠી શ્રી હરખચંદભાઈ હતા. પુત્રનાં લક્ષણ સ્વપ્નદ્રષ્ટા એવા તેઓએ ધૂપસળી માફક જૈન-જૈનેતર સમાજમાં પારણામાં અને વહુનાં લક્ષણ બારણામાં. બાલ્યકાળથી જ ધર્મ સુવાસ ફેલાવી છે. મહુવામાં શાકમાર્કેટનું ઉદ્ઘાટન તેમાં માંસ સંસ્કાર, શિક્ષણ, સેવાપરાયણતા અને દેશદાઝના સંસ્કાર મળેલા નહીં વેચવાની શરતે કરેલ હતું. સંઘના અગ્ર પદે રહીને ધર્મ હોઈ જૈન સમાજને નાની ઉંમરથી સેવા આપી. ભારતની પરાયણતા, સચ્ચાઈ, ચારિત્ર્યશીલતા, ઉદારતા આદિ ગુણોથી આઝાદીની ચળવળમાં પણ તેઓ સક્રિય હતા. અનેક નેતાઓ સંઘનું ગૌરવ વધારેલ. તેમના પ્રત્યેની બહુમાનની લાગણી રૂપે સાથે સંપર્કમાં રહીને ભારતમાતાની સેવા કરવામાં પોતાનું શ્રી ચતુર્વિધ સંઘ સમક્ષ તળાજામાં ભાવનગરના મહારાજા શ્રી ગૌરવ સમજતા. સેવાને સંપત્તિ માનીને ધાર્મિક, સામાજિક અને કૃષ્ણકુમારસિંહજીના વરદ્હસ્તે તેઓને કાસકેટ સમ્માનપત્ર માનવતાવાદી પ્રવૃત્તિઓને જીવનધ્યેય બનાવેલ. પિતાશ્રી અર્પણ કરવામાં આવેલ તથા મહુવામાં બાંધેલ મકાનનું વાસ્તુ વીરચંદભાઈએ કરેલ સાધુ-સાધ્વીની અજોડ વૈયાવચ્ચેના ગુણો પણ તેમના હસ્તે કરવામાં આવેલ તથા મુંબઈ ભાયખાલા શ્રી નાનપણથી જ મળેલા. સાધર્મિક બંધુઓને અનાજ, કપડાં, ચતુર્વિધ સંઘ સમક્ષ શ્રી મહુવા જૈન મંડળની નિશ્રામાં શ્રીયુત દવાઓ, વાસણો વગેરે ઘરવખરીની ચીજો વગેરેની મદદ કરતા. શ્રી કાંતિલાલ ઈશ્વરલાલના વરદ્ હસ્તે કાસ્કેટ સમ્માનપત્ર સૌજન્યતા અને શીલતાના ગુણો જીવનમાં પચાવી જાણ્યા. અર્પણ કરવામાં આવેલ. તેમનાં મોટાબહેન ચંદનબહેને પણ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org