________________
S
૨૭૮
સ્વપ્ન શિલ્પીઓ. કરાવ્યો હોવાનો લેખ કોતરેલો છે." પ્રતિમાની પીઠિકા ઉપરના ૧૬૮૨, જ્યેષ્ઠ વદિ ૯ ને ગુરુવારે (ઈ.સ. ૧૯૨૬, ૮મી જૂન) લેખમાં શાંતિદાસે આ બિંબ કરાવ્યું અને તપાગચ્છાધિરાજ પ્રતિષ્ઠા કર્યાનો ઉલ્લેખ છે. ભટ્ટારકેન્દ્ર શ્રી વિજયસેનસૂરિએ એની પ્રતિષ્ઠા કરી હોવાનો
ઝવેરીવાડમાં આદીશ્વરના મંદિરના નીચેના ભોંયરામાં નિર્દેશ છે.
ત્રણ આદિનાથની અને જગવલ્લભ પાર્શ્વનાથના દેરાસરમાં એક | મૂળ નાયકની જમણી બાજુના પરિકરમાં કાયોત્સર્ગ પ્રતિમા પ્રતિષ્ઠિત છે. એની પીઠિકા ઉપરના લેખમાં વિ.સં. પ્રતિમાની પીઠિકા ઉપરના લેખમાં અમદાવાદનિવાસી ઓસવાલ ૧૮00, શક ૧૬૬૬, જ્યેષ્ઠ સુદિ ૧૦, ગુરુવારે (ઈ.સ. જ્ઞાતિના, વૃદ્ધ શાખાના શાહ વછા અને માર્યા ગોરદેના પુત્ર ૧૭૪૪) અમદાવાદનિવાસી ઓસવાલ જ્ઞાતિના સહસ્ત્રકિરણના સહસ્ત્રકિરણની બીજી પત્ની સોભાગદેના પુત્ર શાંતિદાસે નાના પુત્ર શાંતિદાસ, અને તેના પુત્ર લક્ષ્મીચંદ્રના પુત્ર શ્રેષ્ઠી ભાઈ વર્ધમાન અને પુત્ર પનજી સાથે મામા શ્રીપાલની પ્રેરણાથી ખુશાલચંદે સકલસંઘની સહાયથી તીર્થકરની પ્રતિમા પ્રતિષ્ઠિત આદિનાથનો ચાર પ્રતિમા સહિતનો પરિકર કરાવ્યો અને કરાવી. સાગરગચ્છના ભટ્ટારક શ્રી રાજસાગરસૂરિના પટ્ટમાં તપાગચ્છના ભટ્ટારક હેમવિમલસૂરિએ સં. ૧૯૭૦માં એની થયેલા ભટ્ટારક વૃદ્ધિસાગર, તેમના પટ્ટમાં થયેલા પ્રતિષ્ઠા કરી હોવાનું જણાવાયું છે."
લક્ષ્મીસાગરસૂરીશ્વર, તેમના પટ્ટમાં થયેલા ભટ્ટારક 1. સં. 1670 વર્ષે શ્રી અEWતાવાતવાતવ્ય શ્રી કલ્યાણસાગરસૂરિએ તેની પ્રતિષ્ઠા કરી હોવાનું જણાવાયું છે.૧૦ उसवालज्ञातीय वृद्धशाखीय साह
અમદાવાદની વાઘણ પોળના અજિતનાથ દેરાસરમાંના 2. વછા માર્યા વા નોર્વે સુત સા. સદસવરખ મા
જ ન
"
ગોવિંદરાવ ગાયકવાડના સમયના તક્તીલેખ (વિ.સં. ૧૮૬૦, सोभागदे सुतेन साह वर्धमान लघुभ्राता ।
શક સં. ૧૭૨૬, દ્વિતીય ચૈત્ર સુદ ૧૧, ભૃગુવાર-ઈ.સ.
૧૮૦૪, ૨૦મી એપ્રિલ)માં જણાવ્યા અનુસાર ઓસવાલ | 3. સા. (શાં)તિવાસ નાના માર્યા સુરમરે સુત સT
જ્ઞાતિના વૃદ્ધ શાખાના શેઠ શાંતિદાસે ધર્મકાર્ય અને પુસ્તક पनजीप्रमुखकुटुंबयुतेन स्वमातुल सा। श्रीपालप्रेरितेन
ન્યાસવિધિ વગેરેથી યુક્ત નવીન તીર્થકરોની પ્રતિમાઓની 4, શ્રી આદિનાથરિવાર: પ્રતિભાવતુસહિતઃ રિત: પ્રતિષ્ઠા કરાવી અને ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથનું મંદિર કરાવી પ્રતિષ્ઠિતશ્ચ શ્રી તપIછે માર શ્રી દેન(વિમનસૂરિ) પુષ્પાર્જન કર્યું. એમના પુત્ર લક્ષ્મીચંદ અને એમના પુત્ર
શત્રુંજય ઉપર હેમવસહિ મંદિરમાંના ત્રણ પાષાણ ખુશાલચંદે ઋષભદેવનું મંદિર કરાવ્યું. ખુશાલચંદના પુત્ર પ્રતિમાલેખોમાં અમદાવાદનિવાસી, ઓસવાલ જ્ઞાતિ અને વૃદ્ધ વખતચંદ અને પત્ની જડાવબાઈ તથા વખતચંદના પુત્રો શાખાના સહસ્ત્રકિરણના પુત્ર શાંતિદાસે સં. ૧૮૮૨, જ્યેષ્ઠ વદિ ઇચ્છાભાઈ, પાનાભાઈ, મોતીભાઈ, હેમાભાઈ, અનુપભાઈ. ૯, ગુરુવારના દિવસે પ્રતિમા કરાવ્યાનો ઉલ્લેખ મળે છે. એક સૂર્યમલ, મનસુખ વગેરેએ અજિતનાથનું મંદિર કરાવ્યું. પ્રતિમાલેખમાં સ્તંભન પાર્શ્વનાથની પ્રતિમા કરાવ્યાનો નિર્દેશ છે. આમ શેઠ શાંતિદાસ ઝવેરી જૈન સંઘના એક બાકીના બે લેખોમાં તીર્થકરોનાં નામ વાંચી શકાતાં નથી. પ્રભાવશાળી અને વગદાર જૈન અગ્રણી હતા. ખૂબ જૂજ
અમદાવાદમાં ઝવેરીવાડમાં આવેલી સંભવનાથની વ્યક્તિઓમાં જોવા મળે એવાં રાજકીય, સામાજિક અને ધાર્મિક ખડકીના સંભવનાથ દેરાસર અને વાઘણપોળના ચિંતામણિ એ ત્રણે પાસાંઓનો સુભગ સમન્વય એમના વ્યક્તિત્વમાં થયેલો પાર્શ્વનાથ દેરાસરમાં તીર્થકર સુપાર્શ્વનાથ, સીમંધરસ્વામી, જોવા મળે છે. ગુજરાતના રાજકીય, સામાજિક અને ધાર્મિક સુવ્રતસ્વામી અને નેમિપ્રભસ્વામીની શ્વેત આરસની પ્રતિમાઓની ઇતિહાસમાં નગરશેઠ શાંતિદાસનું સ્થાન ચિરસ્મરણીય છે. પીઠિકા ઉપર વિ.સં. ૧૯૮૨ના લેખ કોતરેલા છે. એમાં
પાદટીપ શાંતિદાસે આત્મકલ્યાણ માટે તીર્થકરોની પ્રતિમાઓ કરાવી અને
9. M.S.Commissariat, 'Studies in the એની પ્રતિષ્ઠા તપાગચ્છના ભટ્ટારક શ્રી વિજયસેનસૂરિના શિષ્ય
History of Gujarat', Calcutta, 1935, p. 54. ભટ્ટારક વિજયદેવસૂરિની પટ્ટાવલિમાં મહોપાધ્યાય
2. Ibid., pp. 55 f. વિવેકહર્ષગણિના શિષ્ય મહોપાધ્યાય મુક્તિસાગરસૂરિએ વિ.સં.
3. Ibid, p. 55.
Jain Education Intemational
Sain Education Intermational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org