________________
અભિવાદનગ્રંથ ]
[ ૩૫
ટાંકયા ત્યારે ડો. આઈ. જી. પટેલની નિમણુક આંતરરાષ્ટ્રીય ખ્યાતિપ્રાપ્ત ‘લંડન સ્કૂલ ઓફ ઇકોનેમિક્સ 'ના ડિરેક્ટર તરીકે થઈ હતી ! આ શબ્દને વધુ વિશદ કરતાં કહી શકાય કે આ હદ્દા પર નિયુક્ત થનાર ડો. પટેલ પ્રથમ ગુજરાતી જ નહિં, પ્રથમ ભારતીય કે એશિયન જ નહિ, પરન્તુ પ્રથમ બિનયુરોપિયન છે!
*
વડોદરાના વતની શ્રી ઇન્દુભાઈ ગોરધનભાઈ પટેલ શિક્ષણમાં ઉચ્ચ કારકિર્દી હાંસલ કરી. કુટુંબના વિષમ સંજોગા હૈાવા છતાં, વિજ્ઞાન અને સાહિત્યમાં ઊંડો રસ હૈાવા છતાં, અર્થશાસ્ત્ર વિષય સાથે મુંબઈ યુનિ.માં પ્રથમ નવેંબરે અનુસ્નાતક થયા. વડોદરાના મહારાજાએ અભ્યાસ માટે સહાય કરી. કેમ્બ્રિજમાં · એડમ સ્મિથ ’ ચદ્રક મેળળ્યા. થોડા સમય એમ. એસ. યુનિવર્સિટીમાં રહીને આઈ. એમ. એફ. વેાશિગ્ટન અમેરિકા ખાતે નેકરીમાં જોડાયા. થોડા સમય ત્યાં રહીને પાછા ભારત આવ્યા. નાણા ખાતામાં આર્થિક સલાહકાર તરીકે જોડાયા. બીજી પંચવષીય યોજનાનું માળખુ તૈયાર કરવામાં મહત્ત્વનું પ્રદાન કર્યુ.. આયેાજનપંચ, નાણા ખાતુ અને ભારતીય આંકડાકીય સંસ્થા સાથે ઘનિષ્ઠ રીતે સંકળાયેલા રહ્યા. વિશ્વબેન્ક પાસેથી આર્થિક સહાય લાવી આપવામાં ડૉ. પટેલને ફાળા ગણનાપાત્ર છે. ઈ. સ. ૧૯૭૨માં ‘સંયુક્ત રાષ્ટ્ર વિકાસ કાર્યક્રમ 'ના તેએ નાયબ વહીવટદાર નિમાયા. ત્યાર બાદ · રિઝવ એક એફ્ ઇન્ડિયા”ના ગવર્નર તરીકે રહ્યા. આ સ્થાનેથી નિવૃત્ત થયા બાદ વડાદરામાં નિવૃત્ત જીવન ગાળવાની ઇચ્છા હતી, ત્યાં · લંડન સ્કૂલ એફ ઇકાને મિકસ 'ના ડિરેક્ટર તરીકે નિમણૂક પામ્યા.
આમ, ધર્મ, કલા, રમતગમત, સાહિત્ય, સમાજસેવા, અકારણ, રાજકારણ આદિ વિવિધ ક્ષેત્રામાં ગુજરાતના પનાતા પુત્રાએ અદ્વિતીય સ્થાન પ્રાપ્ત થાય તેવા વિશ્વવિક્રમી ફાળે આપ્યા છે. વિશ્વના નકશામાં પહેલાંના યુગમાં ગુજરાતનાં વહાણેા વેપારવણજ અને કલાકારીગરીના આદાન-પ્રદાનથી ચાતરફ ફેલાયેલાં રહેતાં હતાં; આજે વિજ્ઞાન, યંત્રવિજ્ઞાન, અ કારણ, રાજકારણ આદિ ક્ષેત્રામાં બુદ્ધિપ્રતિભાથી ગુજરાતનું નામ રોશન કરનાર સપૂતાની સખ્યા નાનીસૂની નથી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org