________________
ઈચ્છતે હતું એટલે તેમાં એક પક્ષ વસ્ત્રપાત્રવાદમાં જ મુક્તિ જેતે હતું અને બીજો પક્ષ નગ્નતામાં જ મુક્તિ માનતે હતે-હવે ત્યાગને આચારમાં મૂકવાની વાતે દૂર રહી, પણ પિતા પોતાના પક્ષને વર્ધમાનને નામે ચડાવવાના તાનમાં તેઓ એવા એક સમયની રાહ જોતા હતા કે, જે સમયે જાહેરમાં હોહા કે કજિયે ક્યા સિવાય તે બને છુટા પડી જાય. વીરનિર્વાણ પછીને આ સમગ્ર દેશની પ્રજા માટે ઘણે ભીષણ હતે. મગધમાં-જ્યાં વર્ધમાનનું સામ્રાજ્ય હતું-કાળનાં વાદળાં ઘેરાયાં હતાં અને હજુ વીનિર્વાણુને પૂરાં બસે વર્ષ નહિ વીત્યાં હોય તેટલામાં તે એક સાથે બાર દૂકાળી પડી હતી. એ દકાળને પસાર કરી પાછે દેશ ઠીક ઠીક થયે એટલામાં તે એટલે વીરનિર્વાણ પછી પાંચમા છઠ્ઠા સૈકામાં ફરીને તે બાર વર્ષના ભયંકર દૂકાળ રાસે મગધને પિતાની દાઢમાં લીધા હતા. આવા ભીષણ સમયે ત્યાગઓનાં તપે પણ ડોલ્યાં હતાં, આચારે પણ ફરી રાયા હતા, અને અન્નના અભાવે દિનપરહિન રમૃતિ શક્તિને નાશ થતું હોવાથી જે પરંપરાગત કંઠસ્થ વિદ્યા ચાલી આવતી હતી તે પણ ભૂલાઈ જવા લાગી હતી–તેને માટે ભાગ વિસ્મૃત પણ થઈ ગયે હતા. પરંતુ હવે જે યાદ હતું તેને જાળવી રાખવું એવી ભાવનાથી સુકાળના સમયે. મથુરામાં આર્ય શ્રી કંદિલાચાર્યું બાકી રહેલા બધા શ્રતધરને
લાવ્યા હતા. તેમાં જેઓ મતાગ્રહી, સુશીલ અને નરમ તડના હતા તેઓ પણ આવ્યા હતા. જેને જેને જે જે યાદ હતું તે બધું તેઓ ઉતરાવવા લાગ્યા, પણ આમાં જ મત
