________________
૨૨
વવા સમય, સમાજ કે પરિસ્થિતિની અવગણના કરવાનુ પણ ચૂકતા નથી, ત્યારે જ તે દૃષ્ટ પરિવર્તનમાં અનિષ્ટ પરિવતના ભળી જાય છે અને પછી પેઢી પરપેઢીમાં થનારા ઉપદેશકે કે ઉપાસકે તે જ અનિષ્ટ પરિવર્તનાને પુષ્ટ કરે છે, શાસ્ત્રમાં ભેળવે છે અને પેાતાના ડિલેને ( વ માનાદિને નામે પશુ ચડાવી તેને વજ્રલેપ જેવાં
દઢ કરે છે. જ્યારે સમાજ વર્ષોના વર્ષોં સુધી એ જ અનિષ્ટ પિરવત નામાં ટેવાઈ જાય છે ત્યારે તેના ધર્મ, સિદ્ધાંત અને કર્તવ્ય તે અનિષ્ટ પરિવતને જ મને છે અને તેના કુલ રૂપે શાંતિને બદલે ક્લેશ, આરેાગ્યને ખલે મંદવાડ, શેઢાઈને બદલે કંગાલીયત, સ્વાતત્ર્યને બદલે ગુલામગિરિ વિગેરે નરક કરતાં પણ ભયંકર યાતનાઓ સહવી પડે છે—આશ્ચય તા એ છે કે, વર્તમાન જૈન સમાજ તે પ્રસ્તુત સ્થિતિને અનુભવી રહ્યા છે તે પણ ઉંચી આંખ કરીને જરી જોતા નથી કે વિચારતા પણ નથી કે આ શું ? અથવા પૂર્વાતિનું જાણે પ્રાયશ્ચિત્ત ન કરતા હોય તેમ તે મધુ' મુંગે મોઢે સહ્યે જાય છે—એક દરતિને કોઈ વધ કાગવશે કરીને તમાકુ ખાવાની અનુમતિ આપી ત્યારે શરૂઆતમાં તે તે દરદિને તમાકુના ગંધ સહે પણ દુષ્કર થઈ પડચા, પરંતુ તેને ખાચ્ચેથી જ છુટકો હાવાથી તે રાગી. આસ્તે આસ્તે તમાકુના હવાયે થ ગયે, તે તરફની તેની ઘૃણા જતી રહી અને તે હવે ખુશીની સાથે તમાકુનું પ્રાશન કરવા લાગ્યા-તમાકુ તે મહાદેવને પણ વહાલી છે એમ કહી પેાતાની નિર્દોષતા