________________
હવે તો ખેદ સાથે જણાવવું પડે છે કે, તે વિષમ દુઃખને પ્રસંગ વીત્યા પછી પણ પ્રકૃતિ દેવીની અકૃપાથી પાછી તેવી જ બાર દુકાળીએ શ્રીવીરાત ૧૦ મા સૈકામાં દેશ ઉપર પોતાને પંજે ચલાવ્યા અને તે વખતે તે ઘણું બહુશ્રુતેનું અવસાન થવા સાથે જે જીર્ણ શણું શ્રુત રહેલું હતું તે પણ બહુ જ છિન્નભિન્ન થઈ ગયું. આથી તે સમયના અંગ સાહિત્યની સ્થિતિ સાથે શ્રીવીરના સમયના અંગ સાહિત્યની તુલના કરનારને, બે ઓરમાન ભાઈ વચ્ચે જેટલું અંતર હોય તેટલું અંતર, તે બે વર્થ લાગે એ સર્વથા સંઘટિતકલ્પ છે. એ વિષમ સમયની સ્થિતિ દર્શાવતાં જણાવવામાં આવે છે કે – __ " श्रीदेवर्धिगणिक्षमाश्रमणेन श्रीवीराद् अशीत्यधिकन વરાર (૧૮૦) વર્ષ નાતે શિવઊંfશવરાત્ર વદુર साधुव्यापत्ता बहुश्रुतावाच्छत्तो च जातायां + + + भविष्यद् भव्यलोकोपकाराय, श्रुतभक्तये च श्रीसंघाग्रहाद् मृतावशिष्टतदाकालीनसर्वसाधून वलभ्यामाकार्य तन्मुखाद् विच्छिन्नावशिष्टान् न्यूनाधिकान त्रुटिता-ऽत्रुटितान् आगमालापकान् अनु. क्रमेण स्वमत्या संकलय्य पुस्तकारूढाः कृताः । ततो मूलतो गणघरभाषितानामपि तत्संकलनानन्तरं सर्वेषामपि आगमानां कर्ता श्रीदेवर्धिगणिक्षमाश्रमण एव जातः," ( समयसुन्दरगणीरचितसामाचारीशतके.) અર્થાત “શ્રીદેવર્ધિગણિ ક્ષમાશ્રમણે, બાર દુકાળીને લીધે ઘણું સાધુએને નાશ થયે અને અનેક બહુશ્રુત વિચ્છેદ થયે, શ્રુત ભક્તિથી પ્રેરાઈ ભાવી પ્રજાના ( આપણા ) ઉપકાર માટે શ્રીવીરાત ૮૮૦ વર્ષ શ્રીસંઘના આગ્રહથી તે કાળે બચેલા સાધુઓને વલભીપુરમાં બોલાવી તેઓના મુખથી અવશેષ રહેલ એ, છા વધતા, ત્રુટિત અને અત્રુટિત