________________
૧૯૩
શ્રાવકને અપાયાં હતાં ત્યારે સૂત્રથા લિપિબદ્ધ થયા ન હતા, એથી શ્રાવકો એ અરણ્યવાસી શ્રમણા પાસે જઈને વીરનુ' પ્રવચન સાંભળતા હતા અને તે સાંભળેલા પ્રવચનને પેાતાના નામની પેઠે કઠસ્થ રાખતા હતા—સાધુએ પણુ એમ જ કરતા હતા. સમવાયાંગસૂત્રમાં ઉપાસકદશાંગ સૂત્રના વિષયના ઉલ્લેખ કરતાં ઉપાસકોના શ્રુતપરિગ્રહેશ્રુતાભ્યાસે:-પણુ વર્ણવાયા છે—ઉપાસકેાના તે શ્રુતપરિગ્રહે આ વાતને સ્પષ્ટ કરે છે કે, શ્રાવક વમાનના પ્રવચનને કંઠરથ રાખતા હતા, જો તેઓને તેમ કરવાને અધિકારી ન ગણવામાં આવતા હાત તા તે સમયે એવું બીજુ કર્યુ શ્રુત હતું કે, જેને તેએ સ્વીકાર કરે તેમ હતા. સૂત્રમાં * કોઈ શ્રાવક બાર અગેને ભણ્યા હાય ' એવા ઉલ્લેખ પણ મળતા નથી. પરંતુ તેથી કાંઈ તેઓ તેના અધિકારી ઠરી શકતા નથી. કારણ કે, શ્રાવકા જેટલું શ્રુત પેાતાને ઉપયે,ગી હાય તેટલું જ ભણતા હાય, એથી કદાચ તેને પૂરાં અચાર કે આર અગા શીખવાની જરૂર ન લાગી હાય અને સાધુઓને તે સ્વાધ્યાય એ જ વ્યવસાય હોવાથી. તેઓ અગ્યાર કે ખાર અગાને શીખે. એમાં નવાઇ જેવું નથી. સૂત્રમાં જ્યાં જ્યાં સ્વપ્રપાઠાનું વધુન આવે છે ત્યાં બધે ઠેકાણે તેઓને “ ચિઢ્ઢા, છટ્ઠઠ્ઠા, પુઇિગટ્ટા” વિગેરે
''
આ જ સબંધનેાથી સખેંધ્યા છે, જો આપણા કુલગુરૂ જણાવે છે તેમ એ સખાધનાના અર્થ હાય અને તેમાં વાંચવાના ભાવના ગધ પણ ન લાગતા હાય તા એ વિશેષણાથી શ્રાવકોની પેઠે તે સ્વપાકા પણ માત્ર સ્વમશા
