________________
૧૩ર હિંસામૂલક આ મૂર્તિવાદના વિધાનને અને તદવલંબી દેવદ્રવ્યના વિધાનો ઉલ્લેખ શી રીતે કરે? મેં જોયું છે તે પ્રકારે શ્રીહરિભદ્ર સૂરિના ઘણા ખરા ગ્રંથમાં આ મૂતિવાદના વિધાનને લગતે અને દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિને લગતા ઉપદેશ અપાએલે છે, તે ઉપરાંત તેઓએ દેવદ્રવ્યના ભક્ષકને, દેવદ્રવ્યના ઉપેક્ષકને અને જિનાજ્ઞા સિવાય અનુચિત રીતે દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ કરનારાને સંસાર સમુદ્રમાં ડુબતા પણું, જણાવ્યા છે. હરિભદ્રસૂરિને સમય વિક્રમને આઠમો સકે સ્થિર થએલે છે અને આપણું સૂત્રગ્રંથનું છેલ્લું સંસ્કરણ, જે દેવર્ધિગણિએ વલભીમાં (વળામાં) કયું હતું તેને સમય વીરાત ૯૮૨ એટલે વિકમાત્ ૫૧૦ ને શાસ્ત્રનિશ્ચિત છે. અને વરાત્ ૮૮૨ એટલે વિકમાત્ર ૪૧૨ વર્ષે નિગ્રાએ ચૈત્યવાસ શરૂ કર્યાની હકીકત ઉપર જણાવાઈ ગઈ છે. તે આ ૪૧૨–૫૧૦ અને વિકમને આઠમા સૈકે, એ એક સદી અને બે ત્રણ સદીના વચગાળાના સમયમાં એવી કઈ સ્થિતિ આવી ગઈ હોય છે, જેને લઈને જે બાબતને તાજા જ સંસ્કારિત થએલા સૂત્રગ્રંથમાં ન જોતાં છતાં પણ શ્રીહરિભદ્રસૂરિને પિતાના ઘણા ગ્રંથમાં ચર્ચવી પડી હોય અને વિહિત પણ કરવી પડી હેય. હરિભદ્રસૂરિ પછીના જે જે ગ્રંથમાં આ મૂર્તિવાદ અને દેવદ્રવ્યવાદ ચર્ચા છે અને વિહિત પણ થએલે છે તે બધાનું મૂળ તે હરિભદ્રસૂરિ છે એમ હું માનું છું, પરંતુ એ હરિભદ્રના ગ્રંથમાં તે વાત ક્યાંથી આવી? તે પ્રશ્ન ખાસ વિચારણીય છે. અર્વાચીન સૂરિઓને જેમ હું મતાગ્રહી કહીને પ્રશંસુ છું તેમ આ
