________________
૧૦૩
ચૈત્યો ” પેઠે જ થઈ શકે છે. અને સમન્વયને આ જ પ્રકાર તથ્ય અને ઇષ્ટ પણ છે. ટીકાકારે તા એ ઉલ્લેખમાંના ચૈત્ય’ શબ્દને વ્યતરાયતન-વાચી કહ્યો છે, જે આપણી વ્યાખ્યાને તે અનુકૂળ થાય છે. ( જૂએ સ૦ પૃ૦ ૧૧૭-૧૧૯–૧૨૧ ૧૬૨-૧૨૬) પરંતુ તે અં, આ પ્રકરણમાં સંગત થઈ શકતા નથી. વાચકો પાતે જ વિચારી શકશે કે, જ્ઞાતાનાં વ્યંતરાયતના, ઉપાસકોનાં વ્ય‘તરાયતના, અંતકૃતાનાં વ્યતરાયતના અને અનુત્તરવિમાનામિનાં વ્ય‘તાયતના ઈત્યાદિ વાગ્યેાના અથ શા થઈ શકતા નથી. અને એમ કરવા જતાં અસંગતિ જેવું લાગે છે. તેથી અહીં ટીકાકારના એ અને ઉપેક્ષી આપણે તે પ્રસિદ્ધ અર્થને જ ઘટાવવાના છે,
સ્મા
(७) “ एएसि णं चउन्नीसाए दित्थगराणं x चउસ્ત્રીસ વૈયાવા મનિÉતિ ''–( સ૦ પૃ॰ ૧૫૪ ) અર્થાત્ “ એ ચાવીશું તીર્થંકરાનાં ચાવીશ ચૈત્યવૃક્ષ થશે આ સ્થળે વપરાએલા ‘ ચૈત્યવૃક્ષ ' શબ્દ પણ પેાતાના રક વા નિશાન તરીકેના અર્થને જ સૂચવે છે. ટીકાકાર શ્રીએ પણ અહીંતા એ જ અને ટેકો આપ્યા છે, તેઓ જણાવે છે કે “ વેચવા દ્વીટવ્રુક્ષા, વેશમધર વૈવાનિ ઉત્પન્નાનિ તિ ”-( સ૦ પૃ॰ ૧૫૬) એટલે જે વૃક્ષની નીચે પીઠ બધાએલુ છે-ચાતાં વિગેરે ચણાએલ છે તેવા અને જેની નીચે તીર્થંકરાને કેવળ એધ પેદા થએલા છે તે વૃક્ષાને અહીં ૮ ચૈત્યવક્ષા ? કહેલા છે-તીર્થંકરાને પેદા થએલા કેવળ આધના સ્મારકરુપ પીબદ્ધ વૃક્ષો જ અહીં ચૈત્યવૃક્ષા છે. એ પ્રમાણે સૂત્રકૃતાંગ, સ્થાનાંગ અને
