________________
૧૦૧ करके धातुओ में हिरण्यका टुकडा मिला कर उन पर स्तूपका चयन (चुनना) किया जाता था । बुद्ध के शरीर-धातुओं के विभाग तथा उनपर स्थान स्थानपर स्तूप बनने की कथा प्रसिद्ध ही है । बौद्धों तथा जैनों के स्तूप और चैत्य पहले આ વિદ થે, રિ જૂથ દો અપ"
(પંડિત ચંદ્રધર શર્મા ગુલેરી, બી–એ, અજમેર)
૩. સમિતિવાળા આચારાંગ સૂત્રમાં તે વિષે નીચે પ્રમાણે જણાવ્યું છે –બાથરણુ” (પૃ. ૩૨૮) “ચા” (પૃ. ૩૬૬-૩૬૭ ) “વર્ણ વા વેચ' “ધૂમ થા - ય ” (પૃ. ૩૮૨) અને મકથપૂમિચાકુ લ “ મહા
હુ રા” (પૃ. ૪૨૦) એ રીતે અને એટલે સ્થલે આચારાંગ સૂત્રમાં “ચય” શબ્દને ઉપયોગ થએલે છે. સૂત્રોમાં જ્યાં જ્યાં “ચત્ય' શબ્દને ઉપયોગ થયો છે ત્યાં ત્યાં વધારેમાં વધારે રીતે તેને અર્થ “વંતરાયતન કરવામાં આવ્યું છે. આ વ્યંતરાયતન, તે બીજું કશું નહિ પણ રમશાનમાં, ઉજજડ જગ્યામાં, ખંડેરામાં કે ગૃહસ્થાની રહેવાની હદના કે ભાગમાં બાળેલાં કે દાટેલાં મૃતશરીરે ઉપર જણાવેલા ચેતરા, સ્તુપ કે કબર છે-વિશેષે કરીને મૃતકનાં બાળવા કે દફનાવવાનાં ઠેકાણામાં જ વ્યંતરોને નિવાસ લેક પ્રતીત છે માટે તે સ્થળે ચણેલા
૧. ચિત્યસ્થાનીય-ચિતાનું સ્મારક-વૃક્ષ. ૨. ચત્યસ્થાનીય સૂપ ૩. મૃતકોની સ્તુપિકા-નાના નાના સ્તૂપ. ૪. મૃતકોનાં “ચૈત્ય (ચિતા સૂચક સ્મારકે.)
