________________
ઉત્તરઝયણાણિ
૧૦૧૮
પરિશિષ્ટ ૬ તુલનાત્મક અધ્યયન
तसपाणे वियाणेत्ता, संगहेण य थावरे। जो न हिंसइ तिविहेणं, तं वयं बूम माहणं ।। (२५। २२)
निधाय दंडं भूतेसु, तसेसु थावरेसु च । यो हन्ति न घातेति, तमहं ब्रूमि ब्राह्मणं ।। (धम्मपद २६॥ २३)
कोहा वा जइ वा हासा, लोहा वा जइ वा भया । मुसं न वयई जो उ, तं वयं बूम माहणं ॥ (२५। २३)
अकक्कसं विज्ञापनि, गिरं सच्चं उदीरये । याय नाभिसजे किंचि, तमहं ब्रूमि ब्राह्मणं ।। (धम्मपद २६। २६)
जहा पोमं जले जायं, नोवलिप्पइ वारिणा । एवं अलित्तो कामेहि, तं वयं बूम माहणं ॥ (२५। २६)
न वि मुंडिएण समणो, न ओंकारेण बंभणो। न मुणी रण्णवासेणं, कुसचीरेण न तावसो ॥ (२५। २६)
वारिपोक्खरपत्ते व, आरग्गेरिव सासपो । यो न लिप्पति कामेसु, तमहं ब्रूमि ब्राह्मणं ।। न मुण्डकेण समणो, अब्बतो अलिकं भणं । इच्छालाभसमापन्नो, समणो कि भविस्सति ।। न तेन भिक्खु होति, यावता भिक्खते परे । विस्सं धम्म समादाय, भिक्खु होति न तावता ॥ (धम्मपद १९। ९, ११)
न मोनेन मुनी होति, मुल्हरूपो अविद्दसु । यो च तुलं व पग्गयह वरमादाय पण्डितो ।। (धम्मपद १९॥ २३)
न तेन अरियो होति, येन पाणानि हिंसति । अहिंसा सब्बपाणानं अरियो'ति पवुच्चति ॥
(धम्मपद १९।१५, धम्मपद २६/११)
न जटाहि न गोत्तेहि, न जच्चा होति ब्राह्मणो। मौनाद्धि स मुनिर्भवती, नारण्यवसनान्मुनिः ॥ (उद्योगपर्व ४३। ३५)
समयाए समणो होइ, बंभचेरेण बंभणो। नाणेण य मुणी होइ, तवेणं होइ तावसो । (२५। ३०)
समितत्ता हि पापानं समणो ति पवुच्चति ।। (धम्मपद १९। १०)
पापानि परिवज्जेति स मुनी तेन सो मुनी। यो मुनाति उभो लोके मुनी तेन पवुच्चति ॥ (धम्मपद १९॥ १४)
कम्मुणा बंभणो होइ, कम्मुणा होइ खत्तिओ। वइस्सो कम्मुणा होइ, सुद्दो हवइ कम्मुणा ।। (२५। ३१)
न जच्चा ब्राह्मणो होति, न जच्चा होति अब्राह्मणो । कम्मुना ब्राह्मणो होति, कम्मुना होति अब्राह्मणो । कस्सको कम्मुना होति, सिप्पको होति कम्मुना। वाणिजो कम्मुना होति, पेस्सिको होति कम्मुना ॥
(सुत्तनिपात, महा० ९।५७, ५८)
न जच्चा वसलो होती, न जच्चा होति ब्राह्मणो। कम्मुना वसलो होति, कम्मुना होति ब्राह्मणो ।
(सुत्तनिपात, उर० ७२१, २७)
चातुर्वण्यं मया सृष्टं, गुणकर्माविभागशः । तस्य कर्तारमपि मां, विद्धयकर्तारमव्ययम् ॥ (गीता ४॥ १३)
खलुंका जारिसा जोज्जा, दुस्सीसा वि हु तारिसा । जोइया धम्मजाणम्मि, भज्जंति धिइदुब्बला ॥ (२७। ८)
ते तथा सिक्खित्ता बाला अज्जमज्जम गारवा । नादयिस्सन्ति उपज्झाये खलुंको विय सारथिं ॥ (थेरगाथा ९७९)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
