________________
જીવાજીવવિભક્તિ
૯૧૧
અધ્યયન-૩૬ : શ્લોક ૧૪૩-૧૫૦
૧૪૩.તેમનું અંતર જઘન્યપણે અંતર્મુહૂર્ત અને ઉત્કૃષ્ટપણે
અનંતકાળનું છે.
१४३. अणंतकालमुक्कोसं
अंतोमुहुत्तं जहन्नयं। तेइंदियजीवाणं अंतरेयं वियाहियं ॥
अनन्तकालमुत्कर्ष अन्तर्मुहूर्त जघन्यकम्। त्रीन्द्रिय जीवानां अन्तरमेतद् व्याख्यातम् ॥
१४४. एएसिं वण्णओ चेव
गंधओ रसफासओ। संठाणादेसओ वावि विहाणाई सहस्ससो॥
एतेषां वर्णतश्चैव गन्धतो रसस्पर्शतः। संस्थानादेशतो वापि विधानानि सहस्रशः ।।
૧૪૪.વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શ અને સંસ્થાનની દષ્ટિએ તેમના
હજારો પ્રકાર થાય છે.
૧૪પ.ચતુરિન્દ્રિય જીવો બે પ્રકારના હોય છે–પર્યાપ્ત અને
અપર્યાપ્ત. તેમના ભેદ તું મારી પાસેથી સાંભળ.
१४५. चरिंदिया उजे जीवा
दुविहा ते पकित्तिया। पज्जत्तमपज्जत्ता तेसिं भेए सुणेह मे ॥
चतुरिन्द्रियास्तु ये जीवाः द्विविधास्ते प्रकीर्तिताः। पर्याप्ता अपर्याप्ताः तेषां भेदान् शृणुत मे ॥
१४६.षि, पोत्ति, भक्षि, भ६७२, भ्रम२, 12,
पतंग, दि.१, १२,
१४६. अंधिया पोत्तिया चेव
मच्छिया मसगा तहा। भमरे कीडपयंगे य ढिंकुणे कुंकुणे तहा ।।
अन्धिकाः पोत्तिकाश्चैव मक्षिका मशकास्तथा। भ्रमराः कीटपतंगाश्च डिंकुणा कुंकणास्तथा ॥
१४७.83, गारट, नापती, विछी, डोस,
मुंगरीट, विरसी, अक्षिवेध,
१४७. कुक्कुडे सिंगिरीडी य
नंदावत्ते य विछिए। डोले भिंगारी य विरली अच्छिवेहए॥
कुक्कुटाः शृङ्गरीट्यश्च नन्दावर्ताश्च वृश्चिकाः । 'डोल' भृङ्गारिणश्च विरल्योऽक्षिवेधकाः ॥
१४८.मक्षिस, भाग५, भक्षिरो, वियित्र-पत्र, चित्र
पत्र, मो४िलिया, ४ारी, नायर, तन्त:
१४८. अच्छिले माहए अच्छिरोडए
विचित्ते चित्तपत्तए।
ओहिंजलिया जलकारी य नीया तंतवगाविय ॥
अक्षिला मागधा अक्षिरोडका विचित्राश्चित्रपत्रकाः।
ओहिंजलिया जलकार्यश्च नीचास्तन्तवका अपि च ॥
१४९. इइ चउरिदिया एए
णेगहा एवमायओ। लोगस्स एग देसम्मि ते सव्वे परिकित्तिया ॥
૧૪૯,વગેરે અનેક પ્રકારના ચતુરિન્દ્રિય જીવો છે. તેઓ
લોકમાં એક ભાગમાં જ મળે છે, સમસ્ત લોકમાં નહીં,
इति चतुरिन्द्रिया एते अनेकधा एवमादयः । लोकस्यैकदेशे ते सर्वे परिकीर्तिताः॥
૧૫૦.પ્રવાહની અપેજ્ઞાએ તેઓ અનાદિ-અનંત છે અને
स्थितिनी, अपेक्षा साहि-सान्त छे.
१५०. संतई पप्पणाईया
अपज्जवसिया विय। ठिई पडुच्च साईया सपज्जवसिया वि य ।।
सन्तति प्राप्य अनादिकाः अपर्यवसिता अपि च। स्थिति प्रतीत्य सादिकाः सपर्यवसिता अपि च ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
