________________
ઉત્તરયણાણિ
૯૧૦
અધ્યયન-૩૬ : શ્લોક ૧૩૫-૧૪૨
૧૩૫,વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શ અને સંસ્થાનની દષ્ટિએ તેમના
હજારો પ્રકાર થાય છે.
१३५. एएसिं वण्णओ चेव
गंधओ रसफासओ। संठाणादेसओ वावि विहाणाई सहस्ससो॥
एतेषां वर्णतश्चैव गन्धतो रसस्पर्शतः। संस्थानादेशतो वापि विधानानि सहस्रशः॥
૧૩૬ .ત્રીન્દ્રિય જીવો બે પ્રકારના છે–પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત.
તેમના ભેદ તું મારી પાસેથી સાંભળ.
१३६. तेइंदिया उजे जीवा
दुविहा ते पकित्तिया। पज्जत्तमपज्जत्ता तेसिं भेए सुणेह मे ॥
त्रीन्द्रियास्तु ये जीवाः द्विविधास्ते प्रकीर्तिताः। पर्याप्ता अपर्याप्ताः तेषां भेदान् श्रृणुत मे॥
१39.3041, 11, 13, रोणिया, 345, तृA२४,
1881२४ (धु), मासु, पा.२६,
१३७. कुंथुपिवीलिउडुसा
उक्कलुद्देहिया तहा। तणहारकट्ठहारा मालुगा पत्तहारगा॥
कुन्थुपिपीलकोईशाः उक्कलोपदेहिकास्तथा। तृणाहारकाष्ठाहाराः 'मालुगा' पत्राहारकाः॥
13८.४पासास्थि-भिं४,ति६४, पुष-मि४, शतावरी,
नपटू२६, यि,
१३८. कप्पासट्टिमिजा य
तिंदुगा तउसमिंजगा। सदावरी य गुम्मी य बोद्धव्वा इंदकाइया ।।
कर्पासास्थिमिजाश्च तिन्दुकाः त्रपुषमिञ्जकाः । शतावरी च गुल्मी च बौद्धव्या इन्द्रकायिकाः ॥
१३९. इंदगोवगमाईया
णेगहा एवमायओ। लोएगदेसे ते सव्वे न सव्वत्थ वियाहिया ॥
इन्द्रगोपकादिकाः अनेकधा एवमादयः । लोकैकदेशे ते सर्वे न सर्वत्र व्याख्याताः ॥
૧૩૯ ઈન્દ્રગોપ વગેરે અનેક પ્રકારના ત્રીન્દ્રિય જીવો છે.
તેઓ લોકના એક ભાગમાં જ મળે છે, સમગ્ર લોકમાં नही.
૧૪૦.પ્રવાહની અપેક્ષાએ તેઓ અનાદિ-અનંત અને
સ્થિતિની અપેક્ષાએ સાદિ-સાત્ત છે.
१४०. संतई पप्पणाईया
अपज्जवसिया विय। ठिई पडुच्च साईया सपज्जवसिया वि य॥
सन्तति प्राप्य अनादिकाः अपर्यवसिता अपि च। स्थिति प्रतीत्य सादिकाः सपर्यवरिता अपि च ॥
૧૪૧.તેમની આયુ-સ્થિતિ જઘન્યપણે અંતર્મુહૂર્ત અને
ઉત્કૃષ્ટપણે ઓગણપચાસ દિવસની છે.
१४१. एगणपण्णहोरत्ता
उक्कोसेण वियाहिया। तेइंदियआउठिई अंतोमहत्तं तहन्निया ।
एकोनपंचाशदहोरात्राणि उत्कर्षेण व्याख्याता। त्रीन्द्रियायुःस्थितिः अन्तर्मुहूर्त जघन्यका ॥
૧૪૨ તેમની કાય-સ્થિતિ જઘન્યપણે અંતર્મુહૂર્ત અને
ઉત્કૃષ્ટપણે સંખ્યાત-કાળની છે.
१४२. संखिज्जकालमुक्कोसं
अंतोमुहत्तं जहन्नयं। तेइंदियकायठिई तं कायं तु अमुंचओ ।।
संख्येयकालमुत्कर्ष अन्तर्मुहूर्तं जघन्यकम्। त्रीन्द्रियकायस्थितिः तं कायं तु अमुंचताम् ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
