________________
જીવાજીવવિભક્તિ
८०८
अध्ययन-36 : यो १२७-१३४
૧ર૭.હીન્દ્રિયે જીવ બે પ્રકારના છે–પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત.
તેમના ભેદ મારી પાસેથી સાંભળો.
१२७. बेइंदिया उ जे जीवा
दुविहा ते पकित्तिया। पज्जत्तमपज्जत्ता तेसिं भेए सुणेह मे ॥
द्वीन्द्रियास्तु ये जीवाः द्विविधास्ते प्रकीर्तिताः। पर्याप्ता अपर्याप्ताः तेषां भेदान् श्रृणुत मे ॥
१२८. किमिणो सोमंगला चेव
अलसा माइवाहया। वासीमुहा य सिप्पीया संखा संखणगा तहा॥
१२८.भि., सौभंस, मखस, भातृपा, वासीभुम,
सीप, शंभ, शंजन,
कृमय: सौमङ्गलाश्चैव अलसा मातृवाहकाः। वासीमुखाश्च शुक्तयः शङ्खा शङ्खनकास्तथा ॥
१२८.५८दोय, मास, ओ.डी., ४ो, MAS, हनिया,
१२९. पल्लोयाणुल्लया चेव
तहेव य वराडगा। जलूगा जालगा चेव चंदणा य तहेव य॥
'पल्लोया' 'अणुल्लया' चैव तथैव च वराटकाः। जलौका जालकाश्चैव चन्दनाश्च तथैव च ॥
૧૩૦.વગેરે અનેક પ્રકારના હીન્દ્રિય જીવો છે. તેઓ લોકના
એક ભાગમાં જ મળે છે, સમગ્ર લોકમાં નહીં.
१३०. इइ बेइंदिया एए
णेगहा एवमायओ। लोगेगदेसे ते सव्वे न सव्वत्थ वियाहिया ॥
इति द्वीन्द्रिया एते अनेकधा एवमादयः । लोकैकदेशे ते सर्वे न सर्वत्र व्याख्याताः ॥
૧૩૧.પ્રવાહની અપેક્ષાએ તેઓ અનાદિ-અનંત અને
स्थितिन अपेक्षा साहि-सान्त छे.
१३१. संतई पप्पणाईया
अपज्जवसिया वि य। ठिई पडुच्च साईया सपज्जवसिया वि य॥
सन्तति प्राप्यानादिकाः अपर्यवसिता अपि च। स्थिति प्रतीत्य सादिकाः सपर्यवसिता अपि च ॥
૧૩૨ તેમની આયુ-સ્થિતિ જઘન્યપણે અંતર્મુહૂર્ત અને
ઉત્કૃષ્ટપણે બાર વર્ષની છે.
१३२. वासाई बारसे व उ
उक्कोसेण वियाहिया। बेइंदियआउट्ठई अंतोमुहुत्तं जहन्निया ॥
वर्षाणि द्वादशैव तु उत्कर्षेण व्याख्याता। द्वीन्द्रियायुःस्थिति: अन्तर्मुहूर्तं जघन्यका॥
૧૩૩.તેમની કાય-સ્થિતિ જઘન્યપણે અંતર્મુહૂર્ત અને
ઉત્કૃષ્ટપણે સંખ્યાતકાળની છે.
१३३. संखिज्जकालमुक्कोसं
अंतोमुत्तं पहन्नयं। बेइंदियकायट्ठिई तं कायं तु अमुंचओ॥
संख्येकालमुत्कर्ष अन्तर्मुहूर्त जघन्यकम्। द्वीन्द्रियकायस्थितिः । तं कायं तु अमुंचताम् ॥
૧૩૪.તેમનું અંતર જઘન્યપણે અંતર્મુહૂર્ત અને ઉત્કૃષ્ટપણે
અનંતકાળનું છે.
१३४. अणंतकालमुक्कोसं
अंतोमुहत्तं जहन्नयं। बेइंदियजीवाणं अंतरेयं वियाहियं ।।
अनन्तकालमुत्कर्ष अन्तर्मुहूर्तं जघन्यकम्। द्वीन्द्रिय-जीवानां अन्तरं च व्याख्यातम् ।।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org