________________
અધ્યાયઃ પ સૂત્રઃ ૧૦
(અધ્યાયઃ૫-સૂત્રઃ૧૦) D [1]સૂત્રહેતુ- આ સૂત્ર થકી પુદ્ગલ દ્રવ્યના પ્રદેશોનું પરિમાણ કહે છે.
[2]સૂત્ર મૂળઃ- સક્સેસેડરગ્ન પુછાનામ્ U [3]સૂત્રપૃથક-સડરજ્યેય - સડધેયા: ૨ પુત્રનામ U [4]સૂત્રસાર-પુલદિવ્યના પ્રદેશો] સંખ્યાત,અસંખ્યાત અને અનંત છે.
[5]શબ્દજ્ઞાનઃસલ્ય - સંખ્યય, સંખ્યાત,[એક પ્રકારનું સંખ્યાનું માપ છે] મ ધ્યેય - અસંખ્યય.અસંખ્યાત[એક પ્રકારનું સંખ્યાનું માપ છે)
૨ અનંતા(શબ્દ ની અનુવૃત્તિ) પુટીના -પુદ્ગલોના
U [6]અનુવૃત્તિઃ(૧) સાક્ષસ્થાનના: સૂત્ર ૫:૧ બનતી: (૨) અડધેયાપ્રવેશ: સૂત્ર :૭ પ્રદેશT:
U [7]અભિનવટીકાઃ- ધર્મ,અધર્મ,જીવ અને આકાશ એ ચારે દ્રવ્યોના પ્રદેશોના પરિમાણને જણાવ્યા પછી સૂત્રકાર આ સૂત્રથકી પુદ્ગલોના પ્રદેશોના પરિમાણને જણાવે છે. -પુદ્ગલ દ્રવ્યના પ્રદેશ માટે ત્રણ મુખ્ય વિકલ્પો કહે છે. આ પ્રદેશો સંખ્યાત પણ હોઈ શકે, અસંખ્યાત પણ હોઇ શકે અને અનંત પણ હોઈ શકે છે.
૪ સફળેય-સંખ્યાત-એક પ્રકારની સંખ્યા છે. # મ ધ્યેય-:- અસંખ્યાત-એક ગાણિતિક પદ છે. જેની વ્યાખ્યા પૂર્વે થયેલી છે ૪ ૨- અહીં રે વડે ઉપરોકત સૂત્રમાંથી બનતી: શબ્દની અનુવૃત્તિ લેવી - अनन्ताः सूत्रेऽनुपात्ता अपि चशब्दात् लभ्यन्ते, अनुवृत्तेः इति છે પુત્ર નામ્ -પુદ્ગલ શબ્દની વ્યાખ્યા પૂર્વે સૂત્ર ૫:૪ માં કહેવાઈ ગઈ છે. -इह पुद्गला: परमाण्वादयः अचितमहास्कन्धावसाना गृह्यन्ते, पुरणगलनधर्मात् • વિશેષ - સૂત્રની સામાન્ય ટીકા જણાવ્યા પછી હવે વિશેષ ટીકા જણાવે છે.
–જેમાં પૂરણ-ગલન સ્વભાવે જોવા મળે છે તે પુત્ર કહ્યા છે. તેની પરમાણુથી લઈને માસ્કન્ધ સુધીની અનેક વિચિત્ર અવસ્થા જોવા મળે છે. તદુપરાંત ધર્મ,અધર્મ,જીવ અને પુદ્ગલ એ ચારે દ્રવ્યોની જેમ પુદ્ગલ દ્રવ્ય નિયત રૂપે હોતું નથી તેથી પુદ્ગલ દ્રવ્યના ત્રણ વિભાગો જોવા મળે છે.
-૧ સંખ્યાત પરમાણુઓનો સ્કન્ધ તે સંખ્યાત પ્રદેશી કહેવાય છે. - અસંખ્યાત પરમાણુઓનો સ્કન્ધ તે અસંખ્યાત પ્રદેશી કહેવાય છે –૩ અનંત પરમાણુઓનો સ્કન્ધ તે અનંત પ્રદેશ કહેવાય છે. પુદ્ગલ દ્રવ્યની આવી તરતમતા ના બે કારણો છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org