Page Text
________________
ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ
જે મૃગયા( શિકાર )ને પાંડુ વિગેરે( રાજાએ )એ ગણુ તજી ન હતી, તેને પાતે( કુમારપાલ ) તજશે અને તેની આજ્ઞાથી દરેક જન પશુ ત્યાગ કરશે.
૧૦૬
હિં'સાના નિષેધ કરનાર( અમારિ–અહિંસા પાળનાર )તે રાજા ( કુમારપાલ ) વિદ્યમાન રહેતાં મૃગયા(શિકાર ) વગેરે તે દૂર રહેા,
નાભાગ(ક), ભરત વિગેરે રાજાઓએ પણ જે મૂકયુ ન હતુ, તે દંતી–વિત્ત(પતિ-પુત્ર વિનાની રડતી—નિવીરા સ્રીઓના ધન)ને હાલ, (કલિપુગમાં પણ) સતે।ષથી મૂકી દેતે। તું મહાપુરુષામાં પણ શિરોમણિ છે.
‘માહરાજ-પરાજય ’ નાટકમાં કુમારપાલને પરિચય કરાવતાં જણાવ્યું છે કે—
पद्मास कुमारपालनृपतिर्जज्ञे स चन्द्रान्वयी
जैन धर्ममवाप्य पापशमनं श्रीहेमचन्द्राद् गुरोः । निर्वीराधनमुज्झता विदधता द्यूतादिनिर्वासनं येनैकेन भटेन मोहनृपतिर्जिग्ये जगत्कण्टकः ॥
**
ભાવા:-ચંદ્રેવશી તે કુમારપાલ રાજા લક્ષ્મીના આશ્રય—સ્થાનરૂપથયા. શ્રીહેમચંદ્ર ગુરુ પાસેથી પાપ-શમન કરનાર જૈનધમ ને પ્રાપ્ત કરીને નિવી`રાઓના ધનને મૂકી દેતાં, તથા ધૃત (જૂગાર) વિગેરે વ્યસનેાને દૂર કરાવતા જે અદ્વિતીય સુભટે જગતમાં કંટક જેવા મેાહુરાનને જીત્યા હતા.
‘મેાહપરાજય ′ નાટક ( ગા. એ. સ. )માં કુમારપાલ ધરાજને ઉદ્દેશી કહે છે કે—
ܙܕ
..
निर्वीराधनमुज्झितं विदलितं द्यूत दिलीलायितं
देवानामपि दुर्लभा प्रियतमा प्राप्ता कृपासुन्दरी ।
ध्वस्तो मोहरिपुः कृता जिनमयी पृथ्वी भवत्सङ्गमात् तीर्णः सङ्गरसागरः किमपरं तत् स्याद् यदाशास्महे ॥
,,
ભાવા :—હે ધર્મરાજ ! આપના સંગમથી નિરા (પતિ-પુત્રાદિરહિત સ્ત્રી)નુ ધન મૂકી દીધુ, વ્રત વિગેરેની લીલાએ વિદલિત કરી, દેશને પણ દુ`ભ એવી પ્રિયતમા કૃપાસુંદરી પ્રાપ્ત કરી, મેાહરિપુને નષ્ટ કર્યા, પૃથ્વીને જિનમી કરી, અને યુદ્ધસાગર તર્યા, તે બીજું શું છે? કે જેની અમે આશા કરીએ ?
પાછળના ગ્રંથામાં જણાવ્યા પ્રમાણે આવા નવારસિયા ધનથી રાજ્યને ૭૨ લાખ રૂપિયાની વાર્ષિક આવક થતી હતી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005027 |
| Book Title | Haim Saraswat Satra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bharatiya Vidya Bhavan Mumbai |
| Publisher | Bharatiya Vidya Bhavan |
| Publication Year | 2004 |
| Total Pages | 366 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |