Page Text
________________
૯૪
પર – તે તે વિષયના અભ્યાસીએ પર જે છે, તે સ્વલ્પ શબ્દોથી વર્ણવી શકાય તેમ
ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ
અસાધારણુ ઉપકાર કર્યાં
નથી.
જેમના કાવ્યાનુશાસન ( અષ્ટાધ્યાયી; અલંકારચૂડાર્માણ નામના સ્વેપન વિષ્ણુ અને વિવેક સાથે)ના અને છંદાનુશાસન (અષ્ટાધ્યાયી સ્વપજ્ઞ વિવરણુ સાથે )ના અભ્યાસથી સેંકડા અભ્યાસી, કવિઓ, સાહિત્યકાર, અલંકારશાસ્ત્ર અને સસ્કૃત, પ્રાકૃત, તથા અપભ્રંશ ભાષાના છંદઃશાસ્ત્રના મર્મના થઈ શકથા છે. એવી રીતે વિદ્વત્તાનાં એ મુખ્ય કલા – વકતૃત્વ અને કવિત્વ આપવા માટે જગત્ના સાક્ષરા હેમચંદ્રાચાર્યના સદા ઋણી છે.
જેમણે મુખ્યતયા ગુજરાતના મહાસામ્રાજ્યના અયુધ્ય માટે જીવન – સજ્ઞ સમર્પણુ કર્યું, સંસારને સાક્ષર - સમાજ જેમના રચેલા ગ્રંથ – વૈભવ માટે સદા ઋણી છે, તે અમૂલ્ય અખૂટ શ્રેષ્ડ જ્ઞાન – ભડારને ઉત્તમ વારસે જેમણે ગુજરાતને અર્પણ કર્યાં, વાઙમયના વિશાલ વિવિધ પ્રદેશમાં અત્યુપકારક આવશ્યક અસાધારણ સર્વગ્રાહ્ય વિશિષ્ટ રચનાઓ કરનાર જે વિદ્રષ્ઠિરામણિને કેટલાકે ગુજરાતના પાણિનિ કહ્યા, કેટલાકે જેમને પતંજલિ, પિંગલ, મહાકવિ કાલિદાસ, અમરસિંહ, મમ્મટ અને ભિટ્ટના અભિનવ સ્વરૂપમાં એળખ્યા, કેટલાકે જેમને સિદ્ધસેન દિવાકર અને આર્યાં સુહસ્તિનું અનુકરણ કરતા જોયા, ઓજા કેટલાક વિચારકાએ જેમને ‘ કલિકાલસર્વજ્ઞ ' બિરૂદથી સંખાવ્યા, જેમણે ગર્વિષ્ઠ વાદીઓના અને વિદ્વાનેાના ગ ગાળી ગૂજરાતનુ ગૌરવ વધાર્યું, ગૂજરેશ્વરાની રાજસભાને શૈાભાવી, ગૂજરાતની વિદ્વપરિષદ્ન વિકસિત – પ્રવ્રુલ્લિત બનાવી, જૈન સંઘ - સમાજના જ નહિ, ગૂજરાતના વિશાલ સામ્રાજ્યની પ્રજાના મુખને ઉજજવલ અને સુપ્રસન્ન કર્યું.
અપાર વિદ્યા – પારાવારાનું અવગાહન – પાન કરી જવા છતાં જેએ વિદ્યાઓને પચાવી શકયા, વિદ્યાને પરાપકારાર્થે વાપરી તેને સદુપયેાગ કરી શકયા, વિદ્વત્તાના વિશિષ્ટ લાભ-સમાજને આપી શયા જીવનની અમૂલ્ય ક્ષણેને સુવિવેકથી સાર્થક કરી શકા, માત્ર પેાતાના જીવનને જ નહિ, હજારાના જીવનને સુધન્ય, કૃતા' સલ અનાવી શકયા.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005027 |
| Book Title | Haim Saraswat Satra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bharatiya Vidya Bhavan Mumbai |
| Publisher | Bharatiya Vidya Bhavan |
| Publication Year | 2004 |
| Total Pages | 366 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |