________________
આગમ કથાનુયોગ–૬
તે વખતે દેવકીને જે—જે પુત્રો થતા તેને તે દેવ સુલસાની અનુકંપાથી લાવી—લાવીને સુલસા પાસે લાવીને મૂકતો હતો. દેવકીના તે પુત્રોને સુલસા પોતાના પુત્રો હોય તે રીતે મોટા કરતી હતી. એ રીતે છ પુત્રોને લાવીને હરિણેગમેષીએ સુલસા પાસે મૂક્યા.
આ છ એ પુત્રોના નામ આ પ્રમાણે હતા :- (૧) અનીયસ, (૨) અનંતસેન, (૩) અનિહત, (૪) વિદ્વત્, (૫) દેવયશ અને (૬) શત્રુસેન. આ છ એ ભાઈઓએ ભગવંત અરિષ્ટનેમિ પાસે દીક્ષા લીધી.
આ વાત ભગવંત અરિષ્ટનેમિએ દેવકીને જણાવી.
(ઉક્ત કથા આવશ્યક ચૂર્ણિ—પૃષ્ઠ-૩૫૭ ઉપર જણાવેલી છે. આ જ કથા “અંતગઽદસા’’ નામક આગમમાં ગજસુકુમાલ કથામાં પણ આવે છે. પણ થોડી ભિન્ન રીતે આવેલ છે. તે આ પ્રમાણે છે) (અંતગRsદસા સૂત્ર–૧૩ મુજબ કથા)
તે કાળે, તે સમયે ભદ્દિલપુર નામના નગરમાં નાગ નામે ગાથાપતિ હતો. તે ઋદ્ધિસંપન્ન હતો. નાગરિકોમાં પ્રતિષ્ઠિત હતો. તે નાગ ગાથાપતિને સુલસા નામે પત્ની હતી. તે સુલસા ગાથાપત્નીને બાલ્યાવસ્થામાં જ કોઈ નિમિતજ્ઞએ કહેલું કે, આ બાલિકા નિંદુ થશે. ત્યારે તે સુલસા બાલ્યાકાળથી જ હરિણૈગમેષી દેવની ભક્ત બની ગઈ. તેણે હરિÖગમેષી દેવની એક પ્રતિમા બનાવી. રોજ પ્રાતઃકાળે સ્નાન કરીને યાવત્ - દુઃસ્વપ્ન નિવારણાર્થે પ્રાયશ્ચિત્ત કરી, આર્દ્ર સાડી પહેરી, તે પ્રતિમાની બહુમૂલ્ય પુષ્પોથી અર્ચના કરતી. ત્યારપછી ઘુટણ ટેકવીને પંચાંગી પ્રણામ કરતી. પછી જ આહાર આદિ પોતાની રોજિંદી ક્રિયાઓ કરતી.
૧૭૨
ત્યારે તે સુલસા ગાથાપત્નીની તે ભક્તિ અને બહુમાનથી તે દેવ પ્રસન્ન થઈ ગયો. પછી હરિણેગમેષી દેવ સુલસા ગાથાપત્નીને અને દેવકીને સમકાળે ઋતુમતી કરતો, સમકાળે બંનેને ગર્ભધારણ થતા અને સમકાલે જ બાળકને જન્મ આપતી. પ્રસવકાળે સુલસા મૃત બાળકને જન્મ આપતી ત્યારે તે હરિણૈગમેષી દેવ સુલસા પર અનુકંપા કરવા માટે તેના મૃત બાળકને લઈને દેવકી પાસે જતો. દેવકીના સુકુમાર બાળકને તે દેવ પોતાના બંને હાથોમાં ગ્રહણ કરીને સુલસા ગાથાપત્ની પાસે લાવીને રાખી દેતો હતો.
આ રીતે તે દેવે દેવકીના છ બાળકોને સુલસા ગાથાપત્ની પાસે મૂક્યા. તેથી તે નાગ અને સુલસાના પુત્રો કહેવાતા હતા. શેષ કથા પૂર્વવત્ જાણવી.
આગમ સંદર્ભ :
અંત. ૧૦, ૧૩;
* — x -
→ * — ×
આવ.યૂ.૧-૪. ૩૫૭;
મુનિ દીપરત્નસાગર સંકલિત—અનુવાદિત પ્રકીર્ણક કથા પૂર્ણ