________________
ઉકિતકની કથા ભગવાને કહ્યું: “હે ગૌતમ ! જૂનાકાળમાં આ જ ભારતવર્ષમાં હસ્તિનાપુર નામે નગર હતું. તે નગરમાં સુનંદ નામે રાજ રાજ્ય કરતો હતો. હસ્તિનાપુરની વચ્ચે વચ્ચે સેંકડે થાંભલાઓ ઉપર ઊભે કરેલો એક ગેમંડપ હતો. તેમાં શહેરનાં સનાથ કે અનાથ એવાં સેંકડો ગાય-સાંઢબળદ–પાડીઓ વગેરે પ્રાણુઓ નિર્ભયપણે તથા કશી ફિકરચિંતા વિના સુખે પડી રહેતાં હતાં. ત્યાં તેમને ઘાસ-પાણું પણ પુષ્કળ મળતાં હતાં. .
તે નગરમાં ભીમ નામનો વાઘરી (કૂટગ્રાહ) રહેતો હતો. તે ફાંદા નાખી જાનવરે પકડવાનો ધંધો કરતો હતો. તે બહુ દુષ્ટ, ક્રૂર તથા અધાર્મિક હતો. તેને ઉત્પલા નામની સ્ત્રી હતી. એક વાર તે ગર્ભિણું થઈ. ત્રણ માસ પૂરા થતાં તેને એવો દાહેર થયું કે, તે સ્ત્રીઓને ધન્ય છે, જેઓ ગાય, બળદ, પાડી, આખલા વગેરેનાં બાવલાં, આંચળ, વૃષણ, પૂંછડાં, ખૂધ, ખભા, કાન, આંખે, નસકોરાં, જીભ, હેઠ, ગોદડી વગેરે અવયવો રાંધીને, તળીને, ભૂંછને, સૂકવીને તથા મીઠું ચડાવીને, સુરા, મધ, તાડી, જાતિમા, સિધુ, પ્રસન્ના" વગેરે સાથે ખાઈ–ખવરાવીને પિતાને દેહદ પૂરે કરે છે. હું પણ તેમ કરું તો કેવું !”
૧. ગળે લટક્તી જાડી ચામડી. ૨. મૂળ મેર છે. ટીકાકાર તેને “તાપનિષત્રમપુ' અર્થ
૩. જાતિ (ભાઈ) નાં ફૂલ જેવા રંગનું. ૪. ગોળની રાખમાંથી બનાવેલ દારૂ. ૫. દ્રાક્ષાદિન દાફ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org