Abad Hindusthan

SR No.: 004989
Original Sutra Author: N/A
Author: Gopaldas Jivabhai Patel
Publisher: Navjivan Prakashan Mandir
Publication Year: 1937
Total Pages: 134
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Social
File Size: 8 MB

Page 5

જ સાચા છે અને વસ્તુરિથતિને તાદશ ચિતાર રજૂ
એટલે અત્યારની સ્થિતિ વિષે નવેસર કાંઈ લખવા કરતાં, એક સહૃદયી અંગ્રેજે ૩૭ વરસ ઉપર સરકારી દફતરોને આધારે હિંદની ખરી સ્થિતિ વિષે કરેલું નિરૂપણ વધારે ઉપયોગી થશે, તથા વિશેષ ખાતરી લાયક થશે એમ સમજીને ડિબીના લગભગ ૬૫૦ પાનના એ અંગ્રેજી પુસ્તકને આ સાર ટૂંકામાં તૈયાર કર્યો છે. આથી બે અર્થ સરશે : જૂના પ્રમાણભૂત પુસ્તકનું લખાયું ગુજરાતી પ્રજાને જાણવા મળશે અને અત્યારની આર્થિક સ્થિતિને ખ્યાલ પણ તેમાંથી આવશે.
પુસ્તકમાં રજૂ કરેલી હકીકતો અને નિર્ણય આજે પણ એટલા જ સાચા છે એના પુરાવા તરીકે સારની નીચે ફૂટનેટ તરીકે ઈ. સ. ૧૯૦૦થી ૧૯૩૪ સુધીના સ્થિતિદર્શક આંકડાઓ પુસ્તકમાં ઠેકઠેકાણે આપ્યા છે. ત્યાર પછીનાં વરસના આંકડા આપી શક્યા નથી, પરંતુ તેથી મુખ્ય વસ્તુના નિરૂપણમાં ફેર પડતો નથી. ડિમ્મીએ આપેલી હકીકત, એક જમાના પછીના આંકડાઓ પણ પુરવાર કરે છે અને બતાવે છે કે ૧૯મી સદીની ઘટના ૨૦મી સદીમાં પણ ચાલુ જ છે.
પરંતુ ૧૯મી સદીના અંતમાં રજૂ કરેલી વસ્તુ આપણે અત્યારે સહેજ જુદા રૂપમાં જોઈએ છીએ. તેથી અહીં શરૂઆતુમાં પુસ્તકના કેટલાક મુદ્દાઓ લઈને અત્યારની દષ્ટિએ રજૂ કરવાને ટૂંકામાં પ્રયત્ન કર્યો છે.
જમીન મહેસૂલ જમીનમહેસૂલને વિચાર કરતાં મૂળ પુસ્તકમ બંગાળમાં દાખલ કરવામાં આવેલી કાયમી જમીન મહેસૂલની પદ્ધતિની ગ્યતા તરફ ખાસ ધ્યાન ખેંચવામાં આવ્યું છે, અને તેવું ધરણુ બધે દાખલ કરવા ભારપૂર્વક કહ્યું છે. આ પ્રશ્ન વિષે અત્યારના વિચારકેનું વલણ જુદી જાતનું છે. તેમનું સામાન્ય મન્તવ્ય એવું છે કે, કાયમી જમીન મહેસૂલની પદ્ધતિથી જમીનદારોને એક ને વર્ગ ઊભે થાય છે અને ખેડૂતની મુશ્કેલી ઊભી રહે છે. તેથી સામાન્ય હિતની દૃષ્ટિથી એવું ધારણ અખત્યાર કરવું જોઈ એ કે, જેથી –
૧. ખેતી કરનાર ખેડૂતના હાથમાં જ જમીન રહે અને તેમાં સુધારા કરવા તેને ઉત્તેજન મળે.
૨. અમુક હદથી ઓછી આવકવાળી જમીન ઉપર કઈ જાતને વેરે ન હોય.
નેંધ : અત્યારે એવી સ્થિતિ છે કે વેપારી દર વરસે બે હજાર રૂપિયા સુધી કમાય ત્યાં સુધી તેને સરકારને સીધે કર ભરો ને પડે, ત્યારે ખેડૂત બે વીધાં વાવતે હોય અને તેમાંથી ખરચ પણ પૂરું ન નીકળતું હોય, ખાવાના પણ સાંસા હોય, તે સરકારને વિઘેટી ભરવી પડે. આ અન્યાય દૂર થે જોઈ એ. સરકારને આથી જમીન મહેસૂલની આવકમાં ખાડે પડે; પરંતુ એ અન્યાય દૂર કર્યા સિવાય ખેડૂતોની સ્થિતિ સુધારવાને રસ્તે મેકળા થવાને નથી.
in Education in
For Private
Personal use only