Page Text
________________
ઉત્તર - ૩૪ :- આનો જવાબ મેળવતાં પહેલાં ગણિતની પરિભાષા સમજી લેવી આવશ્યક છે.
કોઇપણ રકમને બે વાર લખી પરસ્પર ગુણવાથી જે જવાબ આવે તેને એ રકમનો વર્ગ કહેવાય છે. (એટલે આમાં ગુણાકાર એક જ વાર કરવાનો હોય છે.) જેમકે ૫ x ૫ = ૨૫. તેથી ૨૫ એ પાંચનો વર્ગ કહેવાય.
એમ ત્રણવાર લખી પરસ્પર ગુણવાથી જે જવાબ આવે તેને “ઘન કહેવાય છે. ૫ x ૫ ૪ ૫ = ૧૨૫.
ચાર વાર લખી પરસ્પર ગુણવાથી આવતો જવાબ “વર્ગવકહેવાય છે.
પાંચ વાર લખી પરસ્પર ગુણવાથી આવતો જવાબ “પંચગત' કહેવાય છે. એમ ઉત્તરોત્તર પગ, સપ્તગત વગેરે જાણવું.
આ વર્ગ વગેરેને અનુક્રમે આ રીતે પણ લખી શકાય છે –
, ગ , 4' " પ્રસ્તુતમાં, પ્રથમ અનંતગુણ વૃદ્ધિના સ્થાન પૂર્વે, ધારો કે કંડક = k હોય તો k" + ૪k + ૬k+ ૪k + જેટલા અનંતભાગવૃદ્ધિના સ્થાનો આવે. એટલે કે કંડકપંચગત, કંડકવર્ગવર્ગ, ૬ કંડકઘન, ૪ કંડકવર્ગ અને કંડકનો સરવાળો કરવાથી જે જવાબ આવે એટલા અનંતભાગ વૃદ્ધિના સ્થાનો આવે.
ચૂર્ણિમાં, “પંચ પરમ્પરામ્યા: આટલું લખ્યું છે એજ “સંપતિ’ ની વ્યાખ્યા છે. ત્યારબાદ પરિવવિI વગેરે જે લખ્યું છે એ પણ એની વ્યાખ્યા છે એવું નથી, કિન્તુ ઝંડેTVતિ' માં અન્ય કઇ સંખ્યાઓ ઉમેરવાની છે એનો ઉલ્લેખ છે. પ્રશ્ન - ૩૫ - અસંખ્ય લોકપ્રમાણ સ્થાનકોમાંના પ્રત્યેકનું પ્રથમ રસસ્થાન કર્યું હોય છે? ઉત્તર - ૩પ :- દરેકનું પ્રથમ સ્થાન અનંતભાગવૃદ્ધિવાળું હોય છે એમ ગ્રન્થમાં જણાવ્યું છે. કિન્તબીજાં વગેરે સ્થાનો જે રીતે પોતપોતાના પૂર્વ સ્થાનની અપેક્ષાએ વસ્તુત:અનંતભાગવૃદ્ધિવાળા હોય છે એમ આનથી હોતું. આ પ્રથમ સ્થાન તો એવા સંતવશાત જ અનંતભાગવૃદ્ધિવાળું કહેવાય છે. એટલે કે દિતીયવગેરેથટ્રસ્થાનકનું પ્રથમ સ્થાન “અનંતભાગવૃદ્ધિવાળું કહેવાતું હોવા છતાં એ સ્વપૂર્વના સ્થાન (એટલે કે પ્રથમવગેરેષસ્થાનના ચરમસ્થાન) કરતાં વસ્તુત: તો અનંતગુણવૃદ્ધિવાળું જ કર્મપ્રકૃતિ – પ્રશ્નોત્તરી
૩૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004979 |
| Book Title | Karm Prakruti Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Jain Shwetambar Murtipujak Sangh Mumbai |
| Publication Year | |
| Total Pages | 210 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |