________________
૧૮૭
બત્રીશી-૩, લેખાંક-૧૯ જેમ દર્દીને અધિકાર હોતો નથી, એમ આપણને પણ સંવિગ્ન ગીતાર્થ મહાત્માઓને શાસ્ત્રપાઠ પૂછવાનો અધિકાર નથી. આ શરત આવશ્યક પણ છે જ. નહીંતર, ચિકિત્સાશાસ્ત્રમાં તો કંઈક જુદું કે વિપરીત પણ જણાવ્યું હોય. વૈદે કહેલ દવા વગેરે ન પણ કહ્યા હોય, એટલે વૈદ શાસ્ત્રપાઠ આપી ન શકે. ને એ નથી આપી શકતા, માટે એ દવા ન જ કરું.. આવું દર્દી કરે તો એ વાસ્તવિક દવાથી વંચિત ન રહી જાય. એમ, આપણે પણ શાસ્ત્રપાઠ-શાસ્ત્રપાઠ કર્યા કરીએ તો હિતકર આરાધનાથી વંચિત જ રહી જઈએ. એટલે નક્કી થાય છે કે આ રીતે શાસ્ત્રપાઠ માંગવાનો આપણો કોઈ અધિકાર નથી.
હા, જુનો અનુભવી વૈદ કંઈક માર્ગદર્શન આપે ત્યારે નવા શિખાઉ વૈદને જિજ્ઞાસા, જાણકારીની પ્રાપ્તિ કે પોતાનો પણ એવો ક્ષયોપશમ ઘડવા માટે (પરિકર્મિતબુદ્ધિને ઘડવા માટે) આ બધું પૂછવાનો અધિકાર હોય છે, કારણ કે શરીરનું બંધારણ વગેરે વૈદકીય માહિતીઓનો માહિતગાર હોવાથી એવી એની ભૂમિકા હોય છે. એમ, પ્રસ્તુતમાં પણ આપણી એવી ભૂમિકા હોય તો શાસ્ત્રપાઠ કે તર્ક વગેરે પૂછી શકાય છે. (સંવિગ્ન ગીતાર્થોએ પરસ્પર વિચારવિમર્શ દરમ્યાન આ બધું કર્યું જ હોય છે.) પણ આ પૂછવાનું પણ, ગીતાર્થ મહાત્માઓના એ માર્ગદર્શનને આપણે સ્વીકારવું કે નહીં? એનો નિર્ણય કરવા માટે નહીં, પણ આ જિજ્ઞાસાદિ માટે જ. અર્થાત્ સ્વીકાર તો ગીતાર્થ ગુરુભગવંતો કહી રહ્યા છે. આટલા માત્રથી જ કરી લેવાનો હોય છે, એ માટે યોગ્ય શાસ્ત્રપાઠ કે આપણી બુદ્ધિમાં બેસે એવા તર્કની જરૂર નહીં. સ્વીકાર કરી લીધા પછી, વિશેષ જાણકારી માટે ભલે શાસ્ત્રપાઠ કે તર્ક વગેરે પૂછીએ.
ટ્રાફીક સિગ્નલમાં ગ્રીન સિગ્નલ આગળ વધવાનું જણાવે છે. રેડ સિગ્નલ થોભી જવાનું જણાવે છે. સિગ્નલીંગ ચાલુ હોવા છતાં ક્યારેક ટ્રાફિક પોલીસ ઊભો હોય છે ને એ ટ્રાફિક કંટ્રોલ કરતો હોય છે. એ વખતના ટ્રાફિકના ધસારા વગેરેને ધ્યાનમાં રાખીને એ ક્યારેક
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
