________________
१५६ दुर्बलमिच्छति तदा परिवर्त्तनं क्रियते, परं तदा तद्वस्त्रादि साधुभ्यां स्वं स्वं गुरोरग्रतो मोक्तव्यं, मुक्ते च स गुरुर्विनिमयेन द्वयोः साध्वोस्तत्समर्पयत्यन्यथा साधुभ्यामेव परिवर्त्तने कृते परस्परमनालापकलहादिकं स्यादिति गाथार्थः ।।४५ ।।
अवतरणिका- उक्तं परिवर्तितद्वारमथाभ्याहृतद्वारं व्याचिख्यासुराह । मूलगाथा- गिहिणा सपरग्गामाइ-आणियं अभिहडं जईणट्ठा।
तं बहुदोसं नेयं, पायडछन्नाइबहुभेयं ।।४६ ।। संस्कृतछाया- गृहिणा स्वपरग्रामाद्यानीतमऽभ्याहतं श्रमणार्थम् ।
तबहुदोषं ज्ञातव्यं प्रकटछन्नादिबहुभेदम् ।।४६ ।।
# स्व-परग्रामाद्यानीताऽभ्याहृतस्वरूपं तत्र बहुदोषश्च ॥ व्याख्या- गृहिणा गृहस्थेन, स्वश्च परश्च स्वपरौ, तौ च तौ तथा, स्वग्रामः परग्रामश्चेत्यर्थः । तत्र साधोर्निवासः संनिवेशः स्वग्रामः। एतद्विपरीतः परग्रामः तावादिर्यस्य स्वपरदेशकपाटकगृहादिપરસેવો વગેરે થતો હોય, એવા સાધુ પાસે નવું-બળવાન કપડું હોય. તેથી એ ઘસાયેલું - જુનું કપડું ઈચ્છતો હોય કે જે પરસેવો બરાબર ચૂસી શકે વગેરે ગુણવાળું હોય, ત્યારે પરિવર્તન કરી શકાય છે.
આ પરિવર્તન વખતે પણ તે તે વસ્ત્રોનું પરિવર્તન સાધુઓ પોતાની મેળે અરસ પરસ ન કરવું, પરન્તુ ગુરુની આગળ મૂકી દેવું. ગુરૂદેવ જાતે વિચાર વિનિમય કરીને = કોને શું યોગ્ય છે? વગેરેને જાણીને તેના અર્થી સાધુઓને આપે. પણ જો સાધુઓએ જાતે અરસ-પરસ પરિવર્તન કરી દે તો પછી પાછળથી પરસ્પર અબોલા, ઝઘડાવગેરે થઈ શકે છે.ll૪પા.
અવતરણિકા :- આ પ્રમાણે પરિવર્તિતદ્વાર પૂર્ણ થયું. હવે “મ્યાહૂતકા' ની વ્યાખ્યા કરવાની ઈચ્છાથી કહે છે.
મૂળગાથા-શબ્દાર્થ - જિદિન = ગૃહસ્થવડે, સપરમીઠું = સ્વ અને પરપ્રામાદિથી, સળિયં = લવાયેલું, મદ૬ = અભ્યાહત, નાટ્ટા = સાધુને માટે, તેં – તે, વહુવોસં = ઘણા દોષવાળું, નેવું = જાણવું, પાથર્ડ = પ્રગટ, છત્ર = ગુપ્ત વગેરે, વદુમેવું = બહુ ભેદવાળું..૪૬ll
મૂળગાથા-ગાથાર્થ :- સાધુને વહોરાવવા માટે ગૃહસ્થ જે અશનાદિ પોતાના ગામથી બીજે ગામ લઈ જાય અથવા પોતાના જ ગામમાં પોતાના ઘરથી બીજાને ત્યાં અથવા ઉપાશ્રયમાં લઈ જાય તે અભ્યાહત દોષવાળું બને છે. અને તે પ્રગટ અને ગુપ્ત તથા આદિશબ્દથી આચાર્ય અને અનાચીર્ણ વગેરે બહુ ભેદવાળું છે.ll૪૬ll • સ્વ-પરગ્રામવગેરેથી લાવેલા અભ્યાહતનું સ્વરૂપ અને તેમાં ઘણાં દોષો •
વ્યાખ્યાર્થ - જિદિન' = “far' = ગૃહસ્થવડે, “સપરમાર્ફ = “વપરામ”િ સ્વ અને પર એટલે સ્વપર, ‘ત ઘ તૌ(વ) તથા' એ પ્રમાણે ટીકામાં લખ્યું છે તેનો અર્થ – તૌ = સ્વપરો. ર તૌ = "ામી ૨ એ પ્રમાણે કર્મધારય સમાસ જાણવો એટલે ‘તથા = વપરામી’ સ્વ એટલે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org