Page Text
________________
૧૨૦
स्वस्थानस्थापना परस्थानस्थापनेत्याधारोपाधिकं भेदद्वयमुक्तम् । तथा परम्परानन्तरमित्यनेन परम्परस्थापनाऽनन्तरस्थापनेति परम्परानन्तररूपद्रव्योपाधिकं तदुक्तम् । चिरेत्वरमित्यनेन च चिरस्थापना इत्वरस्थापना चेति कालोपाधिकमित्येवं प्रकारत्रयेण द्वैविध्यं सकलस्थापितभेदसंग्राहकं स्थापनाया भवति । नवरमित्वरस्थापना प्रज्ञापनामात्रमेव न तु परिहार्येति वक्ष्यति । चिरस्थापना तु परम्परानन्तरस्थापनाभेदान्तवर्तिनी (न) पृथग्भवतीति तेन परम्परानन्तरस्थापनयोश्चिरस्थापनात्वमेव ज्ञातव्यमिति થાર્થ રૂ૮ || अवतरणिका- अथ स्वस्थानादिस्वरूपं व्याख्यातुमाह । मूलगाथा- चुल्लुक्खाइ सट्ठाणं, खीराइ परंपरं घयाइयरं।
दव्वट्टिइं जाव चिरं, अचिरं तिघरंतरं कप्पं ।।३९ ।। संस्कृतछाया- चुल्ल्युखादि स्वस्थानं, क्षीरादि परंपरं घृतादीतरत्।
द्रव्यस्थितिं यावच्चिरमचिरं त्रिगृहान्तरं कल्प्यम् ।।३९ ।। શનાદ્રિ સ્થાપતિ સાધુત્તે’ = ઉપર બતાવેલ આધારાદિ જે ત્રણ ભેદ છે. તે દરેકના સ્વસ્થાનપરસ્થાન, પરમ્પરા-અનન્તર, ચિર-ઈવર ભેદથી બે-પ્રકારે થાય છે. એટલે કે બે ના જોડકાવાળા ત્રણ પ્રકારો થાય છે. તેને વિસ્તારથી બતાવે છે. “ટ્રાઈપરને સVIş નં વડું સાદુછg' = “વસ્થાનપરસ્થાનેડશન યસ્થાપતિ સાધુને' = માત્ર આધાર ચૂલાવગેરેને વિશે સામાન્યઅશનાદિની સામાન્ય એટલે વિશેષ વિવાવગરનું કોઈપણ અશન સ્થાપનાને આશ્રયીને સ્વસ્થાન-સ્થાપના અને પરસ્થાનસ્થાપના. એમ આધારસંબંધી બે ભેદ પ્રથમજોડકાના બતાવ્યા, તથા “પરમ્પરીનન્તર' = "પરંપર-સ્થાપના અને અનન્તર-સ્થાપના. એમ પરમ્પરાન્તરરૂપ દ્રવ્યસંબંધી બે ભેદ બીજા જોડકાના બતાવ્યા, તેમજ ‘વિરત્વરે = ચિર-સ્થાપના અને ઇવર-સ્થાપના. એમ કાળસંબંધી બે ભેદ ત્રીજાજોડકાના બતાવ્યા. આ રીતે ત્રણ પ્રકારોના બધાજ સ્થાપના ભેદોને સંગ્રહ કરતા બે-બેના જોડકાઓ સ્થાપનાના બને છે.
આટલું વિશેષ સમજવું કે જે ઈત્વરસ્થાપના છે તે તો જણાવવા પુરતી જ છે. પણ એ પરિહાર = ત્યાગ કરવામાટે નથી. ચિર-સ્થાપના તો પરંપર-અનન્તરસ્થાપનાના ભેદમાં જ રહેલી છે. છતાંય એ અલગ નથી. માટે પરમ્પરસ્થાપના અને અનન્તર-સ્થાપના એ ચિરસ્થાપના જ જાણવી. આમ સ્થાપનાના દ્વારા જાણવા.//૩૮
અવતરણિકા :- હવે સ્વસ્થાન-સ્થાપનાવગેરેના સ્વરૂપની વ્યાખ્યા કરે છે.
મૂળગાથા-શબ્દાર્થ :- ગુજુવાર = ચૂલો તથા વાસણ વિગેરે, સફાળું = સ્વસ્થાનસ્થાપના, વીર = દૂધવિગેરે, પરંપર = પરંપરસ્થાપના, ઘસારૂ = ઘી વિગેરે, રૂચ = ઈતર એટલે અનંતરસ્થાપના,
દિ = દ્રવ્યની સ્થિતિ એટલે કાળ, નાવ = જ્યાં સુધી, ચિરં = ચિરકાલસ્થાપના, વરં = અચિર એટલે ઈત્વરકાલસ્થાપના, તિયાંતર = ત્રણઘરસંબંધી, વેધું = કલ્થ થાય.l/૩૯ો.
મૂળગાથા-ગાથાર્થ :- અશનાદિનું ચુલો વગેરે તથા ભાજન વગેરે સ્વસ્થાન છે. કારણ તેને ચૂલા ઉપર ભાજનમાં પકાવવામાં આવે છે. ઉપર જણાવ્યાથી વિપરીત શીકુંવગેરે પરસ્થાન કહેવાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004970 |
| Book Title | Pind Vishuddhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kulchandrasuri, Punyaratnasuri |
| Publisher | Divya Darshan Trust |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 506 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |