Page Text
________________
संस्कृतछाया- ननु मुनिना यन्न कृतं, न कारितं नाऽनुमोदितं तत्तस्य।
गृहिणा कृतमाददानस्य त्रिकरणशुद्धस्य को दोषः ।।२६।। ___ त्रिकरणशुद्धमुनेस्साध्वाद्यर्थं कृतस्याऽशनादेर्ग्रहणविषयकः - पूर्वपक्षः 3
व्याख्या- नन्वित्यक्षमायां मुनिना यतिना यदशनादि न कृतं न राद्धं स्वयं न नैव कारितं रंधितमन्येन न नैवानुमोदितं परेण क्रियमाणं कृतं वा श्लाघितं ततश्च तदशनादि से तस्य साधोर्गृहिणा गृहस्थेन कृतं साध्वाद्यर्थं विहितमाददानस्य गृह्णतः त्रीणि करणानि मनोवाक्कायलक्षणयोगत्रयरूपाणि शुद्धानि करणकारणानुमतिप्रवृत्त्यभावेन पाकादिक्रियाजनितकर्मबन्धलक्षणरहितत्वान्निर्मलानि यस्य स तथा। यद्वा त्रिभिः करणैर्मनःप्रभृतिभिः शुद्धो निर्दोषस्तस्येति। अत्र पाकादिक्रियायां यतिसत्कमनःप्रभृतीनामव्यापृत्तत्वात्तज्जनितकर्मबन्धाभावेनास्य शुद्धता ज्ञेया। कः कीदृशो दोषः
મૂળગાથા-ગાથાર્થ :- પ્રશ્ન :- સાધુએ જે આહારાદિ પોતે બનાવ્યો નથી, બનાવડાવ્યો નથી, અનુમોદ્યો નથી. તે આહારાદિ ગ્રહણ કરવામાં મન, વચન અને કાયાથી કરવું, કરાવવું અને અનુમોદવાથી રહિત એવા સાધુને શો દોષ ?l૨૬ll. - સાધુ માટે કરેલ અશનાદિના ગ્રહણમાં ત્રિકરણશુદ્ધ મુનિ વિષયક પૂર્વપક્ષ •
વ્યાખ્યાર્થ :- શંકા :- “' = “નનું' = પૂર્વોક્ત આધાકર્મમાં કર્મબન્ધને ન સ્વીકારનારના પ્રશ્ન સૂચક આ શબ્દ છે, “મુના નં ' = “મુનિના ય ન કd' = સ્વયે મુનિવડે જે અનાદિ કરાયું-રંધાયું નથી, “ર રિ’ = “નૈવ રિતે' = બીજા પાસે કરાવ્યું પણ નથી, “નાજુમોફ' = નૈવ અનુમોતિં' = બીજા દ્વારા કરાતાની કે કરેલાની અનુમોદના પણ નથી કરી, “ત' = “તત્', = તે અનાદિ, “' = ‘તથ' = તે સાધુનો, કેવા સાધુનો ? તે કહે છે. જેના ડમીયાગો’ = “ટિળા વૃતમ્ કાવવાની' = સાધુઆદિ માટે ગૃહસ્થવડે કરાયેલ અવિહિતને ગ્રહણ કરતા એવા સાધુનો, ‘વિદિત” એટલે કે શાસ્ત્રમાં જેનું વિધાન ન કરાયું હોય છે. વળી એ કેવા સાધુનો ? તે કહે છે, “તિરસુદ્ધ' = ત્રિરાશુદ્ધચ' = મન, વચન, કાયા રૂપ ત્રણેય યોગ શુદ્ધ છે જેના એવા સાધુનો એટલે કે, કરણ-કરાવણ અને અનુમોદનની પ્રવૃત્તિના અભાવે રાંધવા વગેરે ક્રિયાથી ઉત્પન્ન થતા કર્મબન્ધના લક્ષણથી રહિત હોવાથી નિર્મળ છે ત્રણકરણ જેમના, અથવા મન વગેરે ત્રણે કરણથી શુદ્ધ-નિર્દોષ એવા તે સાધુનો, અહીં, રાંધવા વગેરે ક્રિયામાં સાધુના મન વગેરેનો વ્યાપાર ન હોવાથી, તેના કારણે ઉત્પન્ન થતા કર્મબન્ધના અભાવે મુનિની શુદ્ધતા જાણવી. “ો રોણો' = “ ટોકઃ = શું દોષ છે? અર્થાત્ તે સાધુને રાંધવાવગેરે ક્રિયાજનિત કર્મબન્ધ રૂપ શું દોષ લાગે? એટલે કે, કોઈપણ પ્રકારનો દોષ લાગતો નથી.
આમાં ભાવાર્થ આ જાણવો કે જે કર્મ જેનાવડે કરાયું હોય તે તેના વડે જ ભોગવાય છે પણ બીજાવડે કરાયેલું કર્મ બજાવડે ભોગવાય એવું નથી બનતું. આ પ્રમાણે વસ્તુસ્થિતિ = વાસ્તવિકતા હોવાથી આહાર-પાક આદિથી ઉત્પન્ન થયેલ, પકાવનાર સંબંધી જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મ પકાવનારને જ લાગે છે પરન્તુ ગ્રહણકરનારને ન લાગે. હવે શંકાકાર જ પોતાની વાતની પુષ્ટિ માટે પ્રશ્ન અને ઉત્તર કરીને પોતાની માન્યતાને સિદ્ધ કરવા પ્રયત્ન કરે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004970 |
| Book Title | Pind Vishuddhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kulchandrasuri, Punyaratnasuri |
| Publisher | Divya Darshan Trust |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 506 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |