Page Text
________________
८५
पाकादिक्रियाजनितकर्मबन्धरूपो न कश्चिदित्यर्थः। अयमत्र भावार्थो-यत्कर्म येन कृतं तत्तेनैव भोक्तव्यं, नान्येन कृतमन्येनेति वस्तुस्थितिरत आहारपाकादिजनितं पाचकादिसत्कं ज्ञानावरणादिकर्मा पाचकस्यैव लगति नासौ तद्ग्राह्यपि परकर्मणा श्लिष्यते। अथान्यकृतेऽपि व्यापारे बन्धोऽन्यस्य स्यात् यथाहि- व्याधेनापि कूटे स्थापिते मृगस्यैव बन्धो न व्याधस्य इह व्याधकृता बन्धक्रिया मृगे संक्रान्ता, एवं गृहस्थेनापि यत्यर्थं कृते पाके पाकादिक्रियाजनितकर्मबन्धस्तद्ग्राहकादेः स्यान्न तस्य गृहस्थस्येति चेत्, तदसत् यतो नान्यकृते व्यापारेऽन्यो बध्यते किन्तु स्वयं कृतया चलनक्रियया कूटे मृगस्यापि बन्धो जातः । तथाहि-असौ कूटपातविषयमनपहरन् कूटे रज्ज्वादिना बध्यते तथा कथमपि कूटपातविषयमागतोपि बन्धं पतन्तं दृष्ट्वा झटिति तद्विषयान्निःसर्तुमशक्नुवंश्चेति स्वव्यापारेणैव तस्य बन्ध इति । एवं यतिरप्यशुद्धाहारदानरूपे पाचककृते यन्त्रविशेषे कर्मणा बध्यते । यद्वाधाकर्म गृह्णनशुभाध्यवसायवांस्तद्गृह्णीयात्तदिहाशुभभाव एव परिहर्तव्यो। यच्च गृहिणा कृतं तदकृतं न स्यात् ततश्च तद्ग्रहणेऽपि साधोर्न दोष इति पराशय इति गाथार्थः ।।२६।।
अवतरणिका- गुरुः परिहारमाह । मूलगाथा- सच्चं तहवि मुणंतो गिण्हंतो वखए पसंगं से।
निखंधसो य गिखो, न मुयइ सजियं पि सो पच्छा।।२७।। - પ્રશ્ન :- જો તમે એમ કહેવા માંગતા હો કે એકે કરેલ વ્યાપારમાં પણ બીજાને બંધ થાય છે જેમકે શિકારીએ પાથરેલી જાળમાં બંધાવાનું = ફસાવાનું તો હરણનું જ થાય છે. અહીં શિકારીવડે કરાયેલ બંધ = જાળની ક્રિયા હરણમાં સંક્રાન્ત થઈ. એજ રીતે ગૃહસ્થ વડે પણ મુનિ માટે પાક કરાય તો પાકાદિક્રિયાજનિત કર્મબન્ધ તેના ગ્રાહકદિને લાગે છે, પણ તે ગૃહસ્થને નહિ. હવે આગળ શંકાકાર જ આનો ઉત્તર આપે છે.
ઉત્તર :- તમારી વાત ખોટી છે. આમાં બીજાવડે કરાયેલ ક્રિયામાં બીજાનો બંધ નથી પણ પોતે જ ચાલવાની ક્રિયાથી જ હરણનું જાળમાં બંધાવાનું થાય છે. તે આરીતે કે, હરણ જ્યારે જાળમાં પડવાના દેશ = ક્ષેત્રને છોડે નહિ ત્યારેજ જાળમાં દોરડા આદિથી બંધાય છે, તથા.. કોક કારણસર જાળ પથરાયેલ દેશમાં આવેલ હરણ પોતાના પર જાળને પડતી જોઈને પણ જલ્દીથી તે જાળવાળા દેશમાંથી ન ભાગતા પોતાના જ વ્યાપારથી તે બંધાય છે. એજ રીતે, યતિ પણ અશુદ્ધ આહારદાન સ્વરૂપ પાચક = આધાકર્મબનાવનારે પાથરેલ યત્રવિશેષમાં કર્મથી બંધાય છે.
અથવા તો, અશુભઅધ્યવસાયવાળો સાધુજ આધાકર્મને ગ્રહણ કરે છે. માટે અહીં અશુભભાવનો જ પરિહાર કરવા જેવો છે. કારણ કે ગૃહસ્થ જે બનાવી દીધું છે, તે બની તો ગયું જ છે. હવે તે કાંઈ ન બનેલું થવાનું તો નથી. માટે તેના પ્રહણમાં પણ સાધુને કોઈ દોષ લાગતો નથી.” આ પ્રમાણે શંકાકારે પોતાનો આશય રજુ કર્યો છે.ll૨૬ો.
અવતરણિકા :- હવે ગુરુદેવ સમાધાન = જવાબ આપે છે. भूगाथा-शार्थ :- सच्चं = सायु, तहवि = तो ५५!, मुणतो = तो, गिण्हंतो = ग्रह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004970 |
| Book Title | Pind Vishuddhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kulchandrasuri, Punyaratnasuri |
| Publisher | Divya Darshan Trust |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 506 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |