________________
પહેલાં તો ભારે મુશ્કેલી પડવા લાગી. હાથ હૂંઠો હોય ત્યારે ખોરાક ખાવો કેવી રીતે ? રોટલીનાં બટકાં કરવાં કેવી રીતે ? પાણી પીવાનો પ્યાલો પકડવો શી રીતે ? પણ આ બાર વર્ષનો બાળક આનાથી ડરી ગયો નહીં.
આપત્તિ આવે તો એને સામે ચાલીને મળતો. આપત્તિને પાર કરવામાં એને અનેરો આનંદ આવતો. પોતાના ટૂંઠા હાથને એવી રીતે કેળવ્યાં કે જાણે આંગળાનો અભાવ જ ભુલાઈ ગયો. ધીરે ધીરે એ જાતે ભોજન કરવા લાગ્યો, કપડાં પહેરવા લાગ્યો. હવે એને થયું કે મારે આગળ વધવું છે. ભણ્યા વિના આગળ કેમ વધાય ? લખ્યા વિના તે શી રીતે શીખાય ?
લખવાની અનોખી તરકીબ શોધી કાઢી. બે પૂંઠા હાથ વચ્ચે પેન ભરાવે, પગથી કાગળને દાબમાં રાખે. ધીરે ધીરે તો એ એવી આબાદ ઝડપથી લખવા માંડ્યો કે ન પૂછો વાત !
અકસ્માત થયાને બે વર્ષ થઈ ગયાં. એને જીવનમાં આગળ વધવું હતું. કોઈને આશરે રહેવાને બદલે સ્વમાનભેર જીવવું હતું. ભણ્યા વગર તો આગળ કેમ વધાય ? નાનકડા ચંદુને નિશાળે જવાનું મન થયું. બે વર્ષ પછી ભણવાનું શરૂ કર્યું. સાતમા ધોરણમાં એ દાખલ થયો. એને હાથ ન હતા, પણ હૈયું ખરેખરું હતું. આંગળાં ન હતાં, પણ ઉત્સાહ અનેરો હતો. નિશાળના પ્રતિનિધિમંડળનો એ મુખ્યમંત્રી બન્યો.
એવામાં એને પોતાનો રમતનો શોખ યાદ આવ્યો. એ જુદી જુદી રમતોમાં ભાગ લેવા માંડ્યો. એને દોડવાની ઇચ્છા થઈ, પણ દોડની રમતમાં તો મુઠ્ઠી વાળેલ હાથ ભારે જરૂરી. બંને હાથે કચકચાવીને મુઠ્ઠી વાળી હોય, હાથ વીંઝાતા જતા હોય અને દોડવીર આસાનીથી દોડ્યો જતો હોય !
મુઠ્ઠી વાળવાથી સ્નાયુઓ બરાબર તૈયાર થાય, શરીરમાં એક પ્રકારનું જોશ આવે, દોડમાં વધુ ગતિ મેળવી શકાય. પણ પંજા વગરના ચંદુને મુઠ્ઠી વાળવાની તો વાત જ કેવી ! આથી પહેલાં તો આ ચંદુને દોડતાં જ ન ફાવે. એથીય વધુ એ ટૂંઠા હાથ એની દોડમાં અવરોધ બનતા
અપંગનાં ઓજસ |
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org