________________
છપ્રદેશના ર–૩–૪–૫– વિભાગ અને ૧૦મંગહોય છે. ૧+૫, ર+ ૪,૩+૩, ૧+૧+૪, ૧+૨+૩, ર+૨+૨, ૧+૧+૧+૩, ૧+૧+૨+૨, ૧+૧+ ૧+૧+૨, ૧+૧+૧+૧+૧+૧.
આ પ્રકારે જેટલા પ્રદેશી હોય છે તેનાથી વિભાગ એકઓછો સમજવો અને ભંગસંખ્યા પણ ઉપર કહેલવિધિથી સમજી લેવી. ભંગસંખ્યા આ પ્રકારે છે.
સાત પ્રદેશી = ૧૪ ભંગ.આઠ પ્રદેશી = ૨૧ ભંગ. નવપ્રદેશી = ૨૮ભંગ.દસ પ્રદેશી = ૩૯ ભંગ. સંખ્યાત પ્રદેશના:- દ્વિ સંયોગી ૧૧, ત્રણ સંયોગી ૨૧, ચાર સંયોગી ૩૧, પાંચ સંયોગી ૪૧,સંયોગી પ૧, સાત સંયોગી છે, આઠસંયોગી ૭૧, નવસંયોગી ૮૧, દસ સંયોગી ૯૧, સંખ્યાત સંયોગીના એક ભંગ. કુલ = ૪૬૦ ભંગ. અસંખ્યાત પ્રદેશના- દ્વિસંયોગી ૧૨, ત્રણ સંયોગીર૩,ચાર સંયોગી ૩૪, પાંચ સંયોગી ૪૫, છ સંયોગી પદ સાત સંયોગી 9, આઠ સંયોગી ૭૮, નવ સંયોગી ૮૯, દશ સંયોગી ૧૦૦, સંખ્યાત સંયોગી ૧ર, અસંખ્યાત સંયોગીના એક = કુલ ૫૧૭ ભંગ. અનંત પ્રદેશના:- દ્વિ સંયોગી ૧૩, ત્રણ સંયોગી ૧૩, ત્રણ સંયોગી ૨૫, ચાર સંયોગી ૩૭, પાંચ સંયોગી ૪૯, છ સંયોગી ૧, સાત સંયોગી ૭૩, આઠ સંયોગી ૮૫,નવસંયોગી૯૭,દસ સંયોગી ૧૦૯, સખ્યાત સંયોગી ૧૩, અસંખ્યાત સંયોગી ૧૩, અનંત સંયોગી ના એક = કુલ ભંગ પ૭૬ ભંગ.
જો કે સંખ્યાત પ્રદેશના સંખ્યાતા, અસંખ્યાત પ્રદેશને અસંખ્યાતા અને અનંત પ્રદેશના અનંત ભાગ હોઈ શકે છે. પરંતુ તે કથન પદ્ધતિમાં સંભવ નથી.
તેથી આગમમાં એક અપેક્ષિત કથન પદ્ધતિ કાયમ રાખીને ક્રમશઃ ઉક્ત ૪so, પ૧૭, ૫૭૬ ભંગ જ કહ્યા છે. ગાંગેય અણગારના પ્રશ્નોત્તર રૂપ પ્રવેશનક ભંગમાં પણ આવી જ પદ્ધતિ સ્વીકારી છે. અપેક્ષિત પદ્ધતિથી અહીં આ પ્રકારે ભંગ બને છે. સંખ્યાત પ્રદેશના ભંગની રીત :
| દ્વિ સંયોગી ૧+સંખ્યાત, ર+સંખ્યાત, ૩+સ, ૪ , ૫+સ, દ+સ, ૭ +સ, ૮+સં. ૯+સ, ૧૦+સ, સ, +સ, =૧૧ ભંગ
ત્રણ સંયોગી-૧+૧+સ, ૧+૨+સ,૧+૩+સ,૧+૪+સ,૧+૫ +સ,૧+ +સં.૧+૭+સં૧+૮+સ,૧+૯+સ,૧+૧૦+સ, ૧+સં+ સ, ૨+ સં+સ,૩+ સં+સ,૪+ સં+સંપ+ સં+, ૬+ સં+નું +સં+નું ૮+ સં+સે ૯+ સં+સ,૧૦+સં+નું સં+સં+સં= ૨૧ભંગ.
આવિધિથી સંખ્યા અસંખ્યાત અનંત પ્રદેશ નાદ સંયોગી સુધીના ભંગ બનાવવા જોઈએ.
મીઠી મીઠી લાગે છે મહાવીરની દેશનાઃ જૈનાગમ નવનીત
૧૩ર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org