________________
૨૪
મીઠી મીઠી લાગે છે મહાવીરની દેશનાઃ જૈનાગમ નવનીત
,
૧ |
છે
ovy
yux
જ
દ
(૧૪) ગૃહસ્થ સંસૃષ્ટ :- દાતાના હાથે, આંગળી આદિએ લાગેલ ગોળ-ઘી આદિનો લેપ માત્ર રૂક્ષ આહારમાં લાગી જાય તેનો આગાર. (૧૫) પ્રતીત્ય પ્રક્ષિત :- કોઈ કારણો અથવા રિવાજથી કિંચિત અંશ માત્ર વિગય લગાવવામાં આવે તો તેનો આગાર. જેમ કે બાંધેલા લોટ પર ઘી લગાવવામાં આવે છે, પાપડ કરતી વખતે તેલ ચોપડવામાં આવે છે. દૂધ કે દહીંના વાસણ ધોયેલ ધોવણ પાણી ઇત્યાદિ આ પદાર્થોનો નિવમાં આગાર હોય છે. નોંધ:- કયા પ્રત્યાખ્યાનમાં કયા કયા આગાર છે તે મૂળ પાઠ જોઈને જાણવાનો પ્રયત્ન કરવો, તેની સંખ્યા આ પ્રકારે છે– ક્રમ તપનામ | આગાર ક્રમ) તપનામ | આગાર | ૧ | નવકારસીમાં
નિવામાં પોરસીમાં
આયંબિલમાં પૂર્વાર્ધ—પરિમઢમાં
ઉપવાસમાં એકાસણામાં | ૮ | ૯ | દિવસ ચરિમમાં એકલઠાણામાં | ૭ ૧૦ | અભિગ્રહમાં | ૪.
નવકારશીમાં સર્વસમાધિ પ્રત્યધિક આગાર હોતો નથી, બાકી બધામાં હોય છે. પરિઠાવણિયાગાર પાંચમાં હોય છે, પાંચમાં ન હોય. (૧) એકાસણુ (૨) એકલઠાણ (૩) નીવી (૪) આયંબિલ (૫) ઉપવાસમાં હોય છે. મહત્તરાગાર બેમાં હોતા નથી–નવકારસી અને પોરસીમાં, બાકીના આઠમાં હોય છે. પ્રતીત્યા પ્રક્ષિત આગાર માત્ર નીવીમાં જ હોય છે. લેપાલેપ, ઉક્લિપ્તવિવેક, ગૃહસ્થ-સંસૃષ્ટ આ ત્રણ આગાર આયંબિલ અને નવી આ બે પ્રત્યાખ્યાનોમાં જ હોય છે. અણાભોગ અને સહસાગાર આ બે આગાર બધા જ પ્રત્યાખ્યાનોમાં હોય છે.
( અંતિમ મંગલ - ઉપસંહાર ) સિદ્ધ સ્તુતિ સૂત્ર(સ્તવ સ્તુતિ મંગલ સૂત્ર) - (૧) આ સૂત્રમાં પ્રથમ શબ્દ નમોલ્યુઇ છે, આ કારણે આ સૂત્રને “નમોત્થર્ણનો પાઠ પણ કહેવામાં આવે છે. (૨) શકેન્દ્ર આદિ ઇન્દ્રદેવલોકમાં પણ તીર્થકરોને તથા સિદ્ધોને આ સૂત્રથી સ્તુતિ સાથે નમસ્કાર કરે છે. આ કારણે આ સૂત્રનું નામ “શકસ્તવ” પણ છે. (૩) આ પાઠમાં કેટલાક સ્તુતિ શબ્દ અરિહંતને માટે લાગુ પડે છે, કેટલાક શબ્દ સિદ્ધોને માટે અને કેટલાક શબ્દ બંનેને માટે છે તથા કેટલાક શબ્દ અપેક્ષાથી બંનેમાં ઘટિત કરવામાં આવે છે. (૪) ઘણા લોકોમાં એવો ભ્રમ પણ પ્રચલિત છે કે ત્રીજુ નમોન્થોં ગુરુને કરવામાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org