________________
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર
વાંચીને તેમને મનમાં દઢ વિશ્વાસ થઈ ગયો હતો કે બનાવ્યા વગર કોઈ પદાર્થ બને જ નહીં. એમને લાગતું કે જૈન લોકો મૂર્ખ છે. એમના મિત્રો એમની વૈષ્ણવની કંઠી માટે ઘણી વખત હાસ્યપૂર્વક ટીકા કરતા. તેઓ મિત્રોને સમજાવવા પ્રયત્ન કરતા. સમય જતાં એમણે જૈન પ્રતિક્રમણ, સૂત્ર વગેરે પુસ્તકો વાંચ્યાં. તેમાં સર્વ જગત અને જીવથી વિનયપૂર્વકની મિત્રતા હોવી જોઈએ એમ વાંચ્યું અને એમાં પણ પ્રીતિ થઈ. અને પેલામાં પણ રહી. જૈન ધર્મ પણ ગમ્યો અને વૈષ્ણવ તો ગમતો જ હતો. સ્વચ્છ રહેવાના અને બીજા અનેક આચારવિચાર વૈષ્ણવ ધર્મના એમને ગમતા હતા. આ દરમ્યાન વૈષ્ણવની કંઠી જે એમણે બંધાવી હતી એ કંઠી તૂટી ગઈ. ફરીથી એમણે બાંધી નહીં. બાંધવા ન બાંધવાનું કોઈ કારણ નહોતું.
તેર વર્ષની વય પછી શ્રીમદ્ રાજચન્દ્ર એમના પિતા સાથે દુકાને બેસવા લાગ્યા. એમના અક્ષર બહુ જ સુંદર અને છટાદાર હતા. કચ્છ દરબારના ઉતારે એમને ચોપડા લખવા બોલાવવામાં
આવતા.
બુદ્ધ ભગવાનને જીવનનાં જુદાં જુદાં દશ્યોથી વૈરાગ્ય આવી ગયો હતો. શ્રીમદ્ રાજચન્દ્રના જીવનમાં પણ થોડેઘણે અંશે એવું જ બન્યું. એ સાત વર્ષની ઉંમરના હતા ત્યારે વવાણિયામાં અમીચંદ નામના ગૃહસ્થ હતા. તેઓને સર્પ ડસ્યો તેથી તત્કાળ તેઓ ગુજરી ગયા. શ્રીમદે જ્યારે આ વાત સાંભળી ત્યારે એમણે પોતાના પિતાજીને પૂછ્યું, ‘‘આ ગુજરી જવું એટલે શું ?' ' એમના પિતાજીને થયું કે આને કહેશું તો એ ભય પામશે એટલે એને ભુલાવવા માટે ઘણો પ્રયત્ન કર્યો પણ એમને તો ‘‘ગુજરી