________________
લાટપ્રદેશમાં
૧૮૩ નિર્જરા માટે લાટપ્રદેશ (સંભવિત રીતે બંગાળમાં ગંગાના પશ્ચિમ કિનારા) તરફ પ્રસ્થાન કર્યું. તે પ્રદેશ તે યુગમાં અનાર્ય માનવામાં આવતું હતું, ત્યાં વિચરણ કરવું અત્યન્ત દુષ્કર હતું. ૧૩
તે પ્રાંતના બે ભાગ હતા. એક વજાભૂમિ અને બીજી શુભભૂમિ.૨૧૪ તે ઉત્તર રાઢ અને દક્ષિણ રાઢના નામથી પણું પ્રસિદ્ધ હતા. તે બંનેની મધ્યમાં અજય નદી વહેતી હતી. ભગવાને બંનેય સ્થળોમાં વિચરણ કર્યું. તે ક્ષેત્રમાં ભગવાનને જે ઉગ્ર ઉપસર્ગો ઉપસ્થિત થયા તેનું રોમાંચક વર્ણન આર્યસુધર્માએ આચારાંગમાં નીચે પ્રમાણે કરેલ છે –
ત્યાં રહેવા માટે તેમને અનુકૂળ આવાસ પ્રાપ્ત ન થયા. અનેક પ્રકારના ઉપસર્ગો સહન કરવા પડયા. લૂખું-સૂકું વાસી ભોજન પણ ઘણી મુશ્કેલીથી પ્રાપ્ત થતું હતું. કૂતરાઓ ભગવાનને છેટેથી જોઈનેજ કરડવા માટે દોડતા હતા. ત્યાં એવા ઘણુ ઓછા માણસે હતા કે જે કરડવા ધસતા કે ફાડી ખાતા કૂતરાઓને હટાવે પરંતુ ઊલટાનું તેઓ કૂતરાઓને સીસકારી કરી કરડવા માટે ઉશ્કેરતા. પરંતુ ભગવાન મહાવીર તે પ્રાણીઓ ઉપર કોઈ પણ જાતને દુર્ભાવ લાવતા નહિ. તેમને તેમના શરીર ઉપર કઈ પણ જાતની મમત્વબુદ્ધિ ન હતી. આત્મવિકાસને હેતુ સમજીને ગ્રામ–સંકટોને સહર્ષ સહન કરતાં તેઓ સદા પ્રસન્ન રહેતા.રપ
' “જેવી રીતે સંગ્રામમાં ગજરાજ, શત્રુઓના આકરા પ્રહારોની જરા જેટલી પણ પરવા કર્યા વિના આગળ જ વધતો જાય છે તે જ રીતે ભગવાન મહાવીર પણ લાટપ્રદેશમાં ઉપસર્ગોની કંઈપણ પરવા કર્યા વિના આગળ વધતા રહ્યા. ત્યાં તેમને રોકાવા માટે કોઈ વખત દૂર દૂર સુધી ગામ પણ ઉપલબ્ધ થતા નહિ ત્યારે ભયંકર અરણ્યમાંજ રાત્રિવાસ કરતા,
જ્યારે તેઓ કઈ ગામમાં જતા ત્યારે ગામની પાસે પહોંચતાંજ ગામના લકો બહાર નીકળીને તેમને મારપીટ કરવા લાગતા અને બીજા કઈ ગામે જવાનું કહેતા. તે અનાર્ય લોકો ભગવાન ઉપર દંડ મુષ્ઠિ ભાલા કે ઢેફાંથી પ્રહાર કરતા અને પછી પ્રસન્ન થઈને કિકિયારીઓ કરતા.૨૬
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
