________________
૧૮૦.
કલ્પસૂત્ર ત્યાંથી ભગવાન કુમારકસન્નિવેશ પધાર્યા. ત્યાં તેઓ ચંપક રમણીય ઉધાનમાં કાયોત્સર્ગ પ્રતિમા ધારણ કરીને રહ્યા. રપ૩
ભિક્ષાને સમય થતાં ગોશાલકે ભિક્ષા લેવા જવાના હેતુથી મહાવીરને પ્રાર્થના કરી, ભગવાને કહ્યું: “મારે ઉપવાસ છે.”
ગોશાલક ચાલી નીક. તે વખતે પાપત્ય મુનિ ચન્દ્રસ્થવિર કુમારસન્નિવેશમાં કુંભાર કૂવણયની શાળામાં બિરાજતા હતા. ગોશાલકે પાર્થાપત્ય મુનિઓનાં રંગબેરંગી વસ્ત્ર જોઈને પૂછયું: “તમે કોણ છો?' તેમણે જવાબ આપે “અમે નિગ્રંથ છીએ અને ભગવાન પાર્શ્વનાથનાં શિષ્યો છીએ.”
ગોશાલકે કહ્યું: “તમે કઈ જાતનાં નિગ્રંથ છે! આટલાં સારાં વસ્ત્ર અને પાત્ર રાખે છે છતાં પણ પિતાને નિગ્રંથ કહે છે! એમ લાગે છે કે તમે તમારી આજીવિકા ચલાવવા માટે જ આવો પ્રપંચ ધારણ કરીને બેઠા છે! જુઓ સાચા નિર્ગથે તે મારા ધર્માચાર્ય છે કે જે વસ્ત્ર અને પાત્ર રહિત છે અને તપ તથા ત્યાગની સાક્ષાત પ્રતિમૂર્તિ છે.”
પાર્થાપત્ય શ્રમણોએ કહ્યું “જે તું છે તેવાં જ તારા ધર્માચાર્ય પણ સ્વયં-ગૃહીતલિંગ હશે.”
ગોશાલકે કોપાયમાન થઈ કહ્યું: “મારા ધર્માચાર્યની તમે લોકો નિંદા કરી રહેલ છે. મારા ધર્માચાર્યના દિવ્ય તપતેજથી તમારો ઉપાશ્રય બળીને ભસ્મ થઈ જાવ.”
પાર્થાપત્ય શ્રમણએ કહ્યું “અમે તમારા જેવાના શાપથી ભસ્મ થવાના નથી.”
લાંબા વખત સુધી વિવાદ કર્યા પછી ગોશાલક પાછો ફરીને મહાવીરની પાસે આવ્યા અને બે “આજે મારી આરંભસહિત અને પરિગ્રહવાળા શ્રમણોથી મુલાકાત થઈ. તેમને મેં શ્રાપ આપ્યો છતાં પણ તેમને જરા જેટલે પણ વાળ વાંકે ન થા.”
ભગવાને કહ્યું કે તેઓ પાર્થાપત્ય અણગાર છે.૫૪
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org