________________
ઉપાદ્ઘાત.
‘“ગઝવિ સા રિતવક, મજમુદ્દી ગત્તળો માણી ”
અર્થાત્ તે કમલમુખી અદ્યાપિ પેાતાના પ્રમાદને લીધે પરિતાપ પામે છે. આ સાલળીને સિદ્ધસારસ્વત અપ્પટ્ટિજીએ કહ્યું કે—
.
‘ધ્રુવિયુદ્ધેળ સત્, ગો સે વાય ને ! ! ॥”
એટલે કે હૈ રાજન્! આજે તું પ્રાતઃકાલે તારી પત્નીની પહેલાં જાગ્યા તે સમયે તેનું કાઇ અંગ ઊધારું હતું તે તેં ઢાંકયું, તેથી તે હજી સુધી મ્લાન મુખવાળી છે. આ સાંભળીને રાજા આશ્ચર્ય તેમજ લજ્જા પામ્યા.
વળી ક્રીથી એક દિન પાતાની પત્નીને મન્દ મન્ત્ર ચાલતી જોઇને રાજાએ સૂરિજીને કહ્યું કે~
“વાજા અંમ્મતી, પણ વઘુ ીસ ાર મુશ્મન ? ”
અર્થાત્ હૈ મહાશય ! તે સ્ત્રી ચાલતી વખતે પગલે પગલે મુખ મરેાડે છે તેનું શું કારણ છે વારૂ ? સૂરિજીએ ઉત્તર આપ્યા કે~
“મૂળ રમત્તે, મહિયા ચિત્ર, નવંતી " ।”
અર્થાત્ હૈ નૃપ ! તેના રમણ–પ્રદેશને વિષે નખ-ક્ષત થયેલું છે અને તેની સાથે તેની કટિમેખલા ( કંદોરા ) ધસાય છે, તેથી તે ચાલતી વખતે મોં મરડે છે. આ વાત સાંભળતાં રાજાને કાપ ચડ્યો અને સૂરિજી તરફ અરૂચિ થઇ. આ વાત સૂરિજી સમજી ગયા અને તે ઉપાશ્રયે ચાલ્યા ગયા. પછી બહારના દ્વાર ઉપર નીચે મુજબને એક શ્લેાક લખી સંધની રજા લીધા વિના તે અન્યત્ર વિહાર કરી ગયા.
"यामः स्वस्ति तवास्तु रोहणगिरे ! मत्तः स्थितिप्रच्युता
वर्तिष्यन्त इमे कथं कथमिति स्वमेऽपि मैवं कृथाः । श्रीमंस्ते मणयो वयं यदि भवल्लब्धप्रतिष्ठास्तदा
જે શ્રૃજ્ઞારપાચળા: ક્ષિતિમુનો મોટો રિવ્યન્તિ જ્ઞઃ || ↑ ||”શાર્દૂલ૦ અર્થાત્ (હૈ આમ રાજન્!) અમે જઇએ છીએ, તારૂં કલ્યાણ થાઓ. મણિએ રાહગિરિને કહે છે કે—હેરાણ પર્વત ! તારૂં કલ્યાણ થાઓ. મારાથી છૂટા પડેલા આ મણિઓનું શું થશે એમ તું રવમે પણ ખ્યાલ કરીશ નહિ, કેમકે હું શ્રીમાન! જો તારા વડે અમે પ્રતિષ્ઠા પામેલા છીએ, તે પછી અલંકારને વિષે રક્ત એવા કેટલાયે નરેશ્વરા અમને મુકુટ ઉપર ધારણ કરશે.
१ अद्यापि सा परितप्यते, कमलमुखी भात्मनः प्रमादेन । २ पूर्व विद्धेन वया, यत् तस्याः प्रच्छादितमङ्गम् ।
३ बाला चक्राम्यन्ती, पदे पदे कुतः कुरुते मुखभम् ? ४ नूनं रमणप्रदेशे मेखलिका स्पृशति नखपः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org