Page Text
________________
समास-विग्रहः
'बहुव्रीहिः, तस्मिन् सामे । परैः अजितं पराजितं ' तत्पुरुषः', पसजितं बलं यस्याः सा परा० 'बहुव्रीहिः। न विद्यते दुरितानि यस्यां सा अदुरिता ' बहुव्रीहिः ॥ ...
९-दुःखेन लभ्यते इति दुर्लभा । भवं बिभ्रतीति भव० 'उपपद समासः, तेषां भव० । ऋभूणां वल्लरी ऋभु० ' तत्पुरुषः । न मितः अमितः 'नञ्तत्पुरुषः', अमितश्चासौ दुपश्च अमित० 'कर्मधारयः, मान एव अमितद्रुमः मानामित० 'कर्मधारयः', हिमं इव आमा यस्य स हिमाभः 'बहुव्रीहिः', मानामितद्रुमे हिमाभः माना० 'तत्पुरुषः, तत्सं० माना० । अरीणां जातं अरि० ' तत्पुरुषः', जितं अरिजातं येन स जितारिक 'बहुव्रीहिः', तत्सं० जितारि० । श्रिया युक्तः सम्भवः श्री० 'मध्यमपदलोपी' समासः, श्रीसम्भवश्चासौ ईशश्च श्री० कर्मधारयः', तत्सं० श्री० । भवं भिनत्तीति भव. 'उपपद 'समासः। न विद्यते मानं यस्याः सा अमाना 'बहुव्रीहिः । महिम्नः आभा महिमामा ' तत्पुरुषः, मितद्रुवत् महिमामा यस्य स मितद्रु० 'बहुव्रीहिः', तत्सं० मितद्रु० । जिता अरयो येन स जिता०, जितारेः जातः जितारि० ' तत्पुरुषः', तत्सं० जितारि०॥
१०-पङ्कजिन्याः हृद् पङ्क० 'तत्पुरुषः', पङ्कजिनीहृदः ईशाः पङ्क. 'तत्पुरुषः, जिना एव पङ्कजिनीहृदीशाः जिन० कर्मधारयः । कोपश्च मानश्च कोप० 'इतरेतरद्वन्द्वः', नितरां कोपमानौ निष्कोप० 'मादि'समासः, निष्कोपमानयोः करणं येभ्यस्तानि निष्कोप. 'बहुव्रीहिः', तानि निष्कोप० । ज्ञानं एव द्युत् ज्ञान० 'कर्मधारयः, तया ज्ञान। बहवश्च ते भवाश्च बहु० 'कर्मधारयः, बहुभवानां भ्रमणं बहु० 'तत्पुरुषः, तेन बहु० । तप्तं च निष्कंच तप्त० 'कर्मधारयः, तप्तनिष्कस्य उपमानं येषां तानि तप्त० 'बहुव्रीहिः', तप्तनिष्कोपमानानि करणानि येषां ते तप्त. 'बहुव्रीहिः ॥
११-पुरुषेषु उत्तमाः पुरुषो० 'तत्पुरुषः, सिद्धाश्च ते पुरुषोत्तमाश्च सिद्ध० 'कर्मधारयः, सिद्धपुरुषोत्तमैः संप्रणीतः सिद्ध 'तत्पुरुषः' । विश्वस्य अवबोधकः विश्वा० 'तत्पुरुषः, तत्सं० विश्वा० । रणस्य उदरं रणो० 'तत्पुरुषः', रणोदरस्य दारः रणो० 'तत्पुरुषः', रणोदरदारे धीरः रणो० 'तत्पुरुषः । अपाय एव जलाधः अपाय० 'कर्मधारयः', तस्य अपाय० । प्रकटं स्वरूपं यस्याः सा प्रकट० 'बहुव्रीहिः', प्रकटस्वरूपा विश्वा यस्मिन् स प्रकट० 'बहुव्रीहिः", तत्सं० प्रकट० । बोधस्य करणं यस्य स बोध० 'बहुव्रीहिः । दरश्च दाराश्च दर० 'इतरेतरद्वन्द्वः', न विद्यन्ते दरदारा यस्यां सा अदर० 'बहुव्रीहिः। अदरदारा चासौ धीश्च अदर० 'कर्मधारयः', अदरदारधियं रातीति अदर० 'उपपद'समासः॥
१२--माकन्दस्य मञ्जरिः माकन्द० 'तत्पुरुषः । अन्यैः भ्रियन्ते इति अन्यभृतः, तेषां अन्य० । दुरितानां अरिरिव अरिः दुरि० । न विद्यते कक्षं यस्यां सा अलक्षा 'बहुव्रीहिः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004890 |
| Book Title | Chaturvinshati Jinanand Stuti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Agamoday Samiti |
| Publication Year | 1929 |
| Total Pages | 400 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 21 MB |