________________
ભક્તામર ] श्रीविनयलाभगणिगुम्फितम्
૧૪૯ प्राग्भूतसातिशययोगिजनप्रगीतादू
दुष्टाष्टकर्मचयचक्रमणैकलक्षात् । युष्मत्प्रवर्तितपथः परितोऽनवद्याસઃ શિવઃ શિવપશ્ય મુનીન્દ્ર! થાર | ૨૨ //
अन्वयः (૨)ત્તિ ! પ્રભૂત-H-તિરા-યોગિન-આજ-કતારકુઇ-ગઇન-ન-રા-
ચમएक-लक्षात् परितः अनवद्यात् युष्मत्-प्रवर्तित-पथः अन्यः शिवः शिव-पदस्य पन्थाः न ( वर्तते)।
શબ્દાર્થ પ્રારંપૂર્વે.
સમૂહના ઉલ્લંઘનને વિષે અસાધારણ લક્ષણ. મત (પા ) થઈ ગયેલ.
ગુH દ્વિતીય પુરૂષવાચક સર્વનામ. સહિત.
પ્રવર્તિત (ધા કૃત) પ્રવર્તાવેલ. સિવાય અતિશય, વિશેષતા.
ચિન=માર્ગ. રોનિકગી, મુનિ.
પુત્રવર્તિત થ =તમે પ્રવર્તાવેલા માર્ગથી. ન=ક.
પતિ =ચારે તરફ, પ્રત (પા )=અત્યંત ગવાયેલ.
અનવરાત્તિ (મૂ૦ બની )=માપ રહિત. કામૂતતિશયોજિનીતા પૂર્વે થઈ ગયેલા
ન=નહિ. અતિશયધારી યોગિ-લેક વડે અત્યંત ગવાયેલ.
અન્યઃ (મૂ૦ મચ)=અપર, બીજે. દુઃખરાબ.
શિવઃ (મૂ૦ વિ)=કલ્યાણકારી. જન=આઠ.
વિ=મોક્ષ. જર્મન=કર્મ.
સ્થાન, રથ સમૂહ,
શિવપથ-મેક્ષસ્થાનનો. રામ=ઉલ્લંઘન.
નિ=મુનિ, યોગી. પર્વ અદ્વિતીય, અસાધારણ.
%=ઉત્તમતાવાચક શબ્દ. છા=લક્ષણ, ચિહ્ન.
મુનીન્દ્ર = મુનીશ્વર, હે ગિરાજ ! તુણામામશષ્ટા દુષ્ટ આઠ કર્મોના | વા (વયિન )=માર્ગ.
પદ્યાર્થ “હે ગિરાજ ! પૂર્વે થઈ ગયેલા અતિશયધારી ગિ-જન વડે ગવાયેલા એવા, વળી દુષ્ટ (જ્ઞાનાવરણયાદિક) આઠ કર્મના સમૂહના ઉલ્લંધનને વિષે અસાધારણ લક્ષણરૂપ તથા વળી પાપરહિત એવા તમે ચારે તરફ પ્રવર્તાવેલા માર્ગથી અન્ય કોઈ મોક્ષરધાનને માર્ગ નથી.”—૨૩
સ્પષ્ટીકરણ વ્યાકરણ-વિચાર–
મુનીન્દ્ર!' એમાં એકવચનને પ્રવેશ કર્યો છે, જ્યારે “ગુમપ્રવર્તિત થ' એમાં “પુષ્પ શબ્દ દ્વારા બહુવચનને પ્રયાગ કર્યો છે એટલે શું અત્ર અસંગતિ દોષ નથી એવો પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થાય છે. આ જ પ્રશ્ન મૂળ ભક્તામર-રાગને નીચે મુજબના ૧૯ મા પદ્યમાંના–
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org