Kavya Sangraha Part 1

SR No.: 004888
Original Sutra Author: N/A
Author: Hiralal R Kapadia
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust
Publication Year: 2004
Total Pages: 224
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 10 MB

Page 93

૫૪
વીરભકતામર
लोकैर्यः शिवः शिव इति ध्यायते स भगवानेवेत्याहशम्भुर्गिरीश इह दिग्वसनः स्वयम्भूमृत्युञ्जयस्त्वमसि नाथ ! महादिदेवः ।
तेनाम्बिका निजकलत्रमकारि तत् त्वन्
नान्यः शिवः शिवपदस्य मुनीन्द्र ! पन्थाः ॥ २३ ॥
टीका
हे नाथ ! इह-अस्मिन् लोकेशं सुखं भवत्यस्मादिति शम्भुः । गिरां - वाणीनामीशो गिरीशः । दिगेव वसनं यस्य स दिग्वसनः । स्वयमात्मना भवतीति स्वयम्भूः । मृत्युं जयतीति मृत्युञ्जयः । सत्वमसि त्वमेवासि । ईनामा यो महादेवस्तेन अम्बिका - अम्बा एव वाक्छलेन माता, सा निजकलत्रमकारि, सा रुद्रेण स्त्रीकृतेति व्यङ्ग्यार्थः । तत्-तस्मात् कारणात् त्वदन्यः-त्वत्तोऽपरः मुनीन्द्र ! शिवः शिवपदस्य पन्थाथ न, नास्तीत्यर्थः ॥ २३ ॥
1
अन्वयः
(हे ) नाथ ! त्वं इह शं-भुः गिर्-ईशा, दिश् वसनः, स्वयं-भूः मृत्युंजयः महत्-आदि-देवः असि तेन अम्बिका निज कलत्रं अकारि, तद् त्वत् अन्यः ( हे ) मुनि-इन्द्र | शिवः शिव-पदस्य पन्थाः (च ) न ( अस्ति ) ।
શબ્દાર્થ
शम्भुः (मू० शम्भु)= (१) भेयी सुष्म थाय ते; ( २ ) महादेव.
गिर्= पाएगी.
गिरीशः ( मू० गिरीश ) = वाणीयोना स्वामी. गिरि-हैदास,
गिरीशः ( गिरि + ईश ) = वासना स्वाभी, महादेव, दिश = हिशा
वसन=पत्र.
दिग्वसनः = (१) हिशा छे वस्त्र नेनुं ते, दिगम्बर; (२) महादेव.
स्वयंभूः ( मू० स्वयंभू )=पोते पोतानी भेणे (६३५) थार; (२) महादेव.
मृत्यु=भ२५.
मृत्युंजयः = ( 1 ) ने मृत्युने कृते छे ते; (२) भाहेब. त्वं ( मू० युष्मद् ) = तुं. असि ( धा० अम् ) = छे.
नाथ | ( मू० नाथ ) = हे प्रभु !
महत्= भा. आदि-श३आत. देव-देव.
[ श्रीधर्मवर्धनकृत
महादिदेवः =भा शब्द याहियां छेनी सेवा हेव, महादेव.
तेन ( मू० तद् ) = तेनाथी.
अम्बिका = (१) (२) भाता.
निज = पोतानी.
कलत्र = पत्नी.
भि, भहादेवनी पत्नी, पार्वती;
निजकलत्रं = पोतानी पत्नी.
अकारि ( धा० कृ ) = ४२वा भाषी तद्= तेयारीने.
त्वत् ( मू० युष्मद् ) =ताराथी .
न=नहि.
अन्यः ( मू० अन्य )=मीले.
शिवः ( मू० शिव ) = शिव, भहादेव. शिव-मोक्ष.
पद-स्थान.
शिवपदस्य =मोक्षना स्थानने।.
मुनीन्द्र ! = हे योगीश्वर ! पन्थाः ( मू० पथिन् ) = भार्ग,